Theo phóng viên TTXVN tại châu Phi, Ghana và Các Tiểu vương quốc Arab thống nhất (UAE) vừa ký kết thỏa thuận đầu tư chiến lược trị giá 1 tỷ USD nhằm xây dựng trung tâm đổi mới và trí tuệ nhân tạo (AI) tích hợp lớn nhất châu Phi tại Ningo-Prampram, thuộc Vùng Đại Accra.
Đây được xem là một trong những khoản đầu tư công nghệ quy mô lớn nhất từ trước đến nay tại Ghana, đồng thời đánh dấu bước tiến mới trong hợp tác công nghệ-đổi mới giữa châu Phi và Trung Đông.
Dự án trên dự kiến khởi công vào năm 2026, hướng tới mở rộng năng lực kỹ thuật số của Ghana, phục vụ cả thị trường khu vực và toàn cầu.
Trung tâm sẽ đóng vai trò hạt nhân thúc đẩy phát triển AI, hạ tầng số và hệ sinh thái khởi nghiệp, góp phần nâng cao vị thế của Ghana như một trung tâm kỹ thuật số mới nổi tại châu Phi.
Trong khuôn khổ hợp tác, phía Ghana đảm nhiệm cung cấp quỹ đất và hoàn thiện khung chính sách hỗ trợ, trong khi UAE - thông qua Tổng công ty Cảng, Hải quan và Khu vực Thương mại Tự do (PCFC) - sẽ tài trợ vốn và giám sát toàn bộ quá trình phát triển dự án.
Khoản đầu tư 1 tỷ USD được phân bổ thành 3 phần. Trong đó, 400 triệu USD dành cho AI và điện toán tiên tiến.
Đáng chú ý là Trung tâm Điện toán AI do tập đoàn G42 (UAE) phát triển, với vốn đầu tư 180 triệu USD, sử dụng năng lượng tái tạo và công nghệ làm mát bằng chất lỏng.
Ngoài ra, 100 triệu USD được dành để xây dựng hệ thống nhận dạng kỹ thuật số quốc gia của Ghana dựa trên mô hình ngôn ngữ lớn Falcon thông qua AI71; 120 triệu USD còn lại hỗ trợ Ghana AI Startup Studio, hợp tác cùng Hub71, với mục tiêu thu hút và mở rộng 100 doanh nghiệp khởi nghiệp AI vào năm 2030.
Phần thứ hai, trị giá 350 triệu USD, tập trung phát triển cơ sở hạ tầng kỹ thuật số. Gói đầu tư này bao gồm 150 triệu USD triển khai mạng 5G tại ba trung tâm đô thị lớn do e& UAE dẫn dắt; 120 triệu USD xây dựng trung tâm dữ liệu siêu quy mô đạt chuẩn Tier IV; 80 triệu USD phát triển hệ thống điện tái tạo được tối ưu hóa bằng AI do Masdar Digital cung cấp, cùng với hạ tầng Internet vệ tinh phục vụ các trung tâm đổi mới tại khu vực nông thôn.
Phần thứ 3, với quy mô 250 triệu USD, hướng đến đổi mới sáng tạo, phát triển nhân lực và huy động vốn. Cụ thể, 75 triệu USD được phân bổ cho khu phức hợp AI và Web3 Ghana-UAE do Quỹ Tương lai Dubai hỗ trợ; 100 triệu USD dành cho Quỹ Khởi nghiệp Ghana với sự hậu thuẫn của ADQ và Chimera Capital; 75 triệu USD còn lại phục vụ tổ chức Hội nghị Thượng đỉnh Đổi mới và AI UAE-Ghana thường niên (GAIX).
Theo kế hoạch, trung tâm đổi mới và AI này sẽ hỗ trợ nghiên cứu, ứng dụng và gia công các giải pháp AI, dữ liệu và học máy tập trung vào thị trường châu Phi; đồng thời thu hút sự tham gia của các tập đoàn công nghệ đa quốc gia như Microsoft, Meta, Oracle, IBM và Alphabet. Dự án cũng đặt mục tiêu nâng cao năng lực cho doanh nghiệp địa phương, phát triển kỹ năng số và tạo thêm nhiều việc làm chất lượng cao.
Thỏa thuận Ghana-UAE phản ánh xu hướng đầu tư công nghệ dài hạn gắn với phát triển hạ tầng tại châu Phi, qua đó củng cố vai trò của Ghana như một trung tâm kỹ thuật số khu vực. Đây cũng là bước đi quan trọng trong chiến lược mở rộng dấu ấn công nghệ toàn cầu của UAE tại các thị trường mới nổi, thông qua hợp tác sâu rộng về AI, đổi mới sáng tạo và chuyển giao kỹ năng./.