Chiếm tỷ trọng gần 40% trong rổ hàng hóa chung và có tốc độ tăng giá đột biếnlên tới 3,45% - dẫn đầu về mức tăng giá, nhóm hàng ăn và dịch vụ ăn uống (trongđó lương thực tăng 6,02%, thực phẩm tăng 3,27%) là “thủ phạm” chính đẩy chỉ sốgiá tiêu dùng (CPI) tháng 11 cả nước tăng cao nhất trong vòng 10 năm qua.
Theo số liệu Tổng cục Thống kê công bố ngày 24/11, CPI tháng 11 đã tăng 1,86% sovới tháng 10, tăng 11,9% so với tháng 11/2009; đưa CPI 11 tháng qua tăng 9,58%so với tháng 12/2009 và tăng 8,96% so với bình quân cùng kỳ 2009.
Với CPI 11 tháng qua đã lên mức 9,58%, khả năng giữ lạm phát năm 2010 ở mức mộtcon số là khá “mong manh.”
CPI tháng 11 tăng ở 10/11 nhóm trong rổ hàng hóa chung với mức tăng từ0,23-3,45%. Riêng nhóm bưu chính viễn thông giảm 0,03%. Tiếp theo hàng ăn vàdịch vụ ăn uống - nhóm dẫn dầu về mức tăng giá, nhóm nhà ở và vật liệu xây dựngcũng tăng mạnh mẽ với 1,74%, nhóm hàng hóa và dịch vụ khác tăng 0,99%.
Các nhóm hàng hóa tiếp theo có các mức tăng lần lượt là đồ uống và thuốc lá tăng0,94%; may mặc, mũ nón và giày dép tăng 0,9%; thiết bị, đồ dùng gia đình tăng0,74%; thuốc và dịch vụ y tế tăng 0,59%; giao thông tăng 0,29%.
Sau 2 tháng liên tiếp giữ vị trí tăng cao nhất trong rổ hàng hóa chung, nhómgiáo dục đã đột ngột “tụt hạng” xuống vị trí tăng thấp nhất là 0,23%.
Theo Vụ trưởng Vụ Giá cả Nguyễn Đức Thắng, trong tháng 11, giá cả nhóm hàng ănvà dịch vụ ăn uống (trong đó có lương thực và thực phẩm) tăng “chóng mặt” là dothiệt hại nặng nề của thiên tai khiến nguồn cung thực phẩm như thịt lợn, thịtbò, thủy sản trở nên khan hiếm hơn.
Bên cạnh đó, thiên tai liên tiếp xảy ra tại miền Trung đã làm giao thông bị chiacắt, việc đánh bắt thủy sản bị giảm sút khiến nguồn cung thực phẩm đã khan hiếmcàng trở nên thiếu hụt và không đáp ứng được nhu cầu tiêu dùng của người dân.
Mặc dù Bộ Công Thương đã có những kiến nghị tạm dừng xuất khẩu gạo đến hết tháng12/2010 nhưng do giá gạo thế giới liên tục tăng đã khiến giá gạo xuất khẩu củaViệt Nam trong tháng 11 tăng thêm 5-10 USD/tấn ở tất cả các chủng loại.
Trong khi đó, các doanh nghiệp trong nước vẫn đẩy mạnh thu mua để chuẩn bị sẵncho các hợp đồng xuất khẩu đã ký, làm cho giá bán lẻ ở hai vựa lúa lớn nhất cảnước là đồng bằng sông Hồng và sông Cửu Long tăng rõ rệt; gây áp lực tăng giágạo từ 500-1000 đồng/kg ở hầu hết các tỉnh, thành cả nước.
Thêm vào đó, nhu cầu cứu trợ lương thực cho miền Trung bị lũ lụt tăng lên cũnglà một lý do khiến giá lương thực trong tháng tăng.
Cùng với gạo, thịt, giá cả một loạt các mặt hàng thiết yếu khác như dầu ăn, bơsữa, đường, khí hóa lỏng LPG (gas), thép, phân bón... cũng tăng mạnh mẽ góp phầnđẩy giá tiêu dùng cả nước tăng cao.
Từ 1/11, giá gas đồng loạt thêm gần 30.000 đồng/bình 12kg của các hãng SaigonPetro, Gia Đình Gas, Petrolimex...
Từ 6/11, giá phân urê Phú Mỹ cũng tăng từ mức 6.800 đồng/kg lên 7.400 đồng/kg.
Ông Thắng cũng cho biết mặc dù một số thành phố lớn; trong đó có Thành phố HồChí Minh và Hà Nội đã triển khai nhiều điểm bình ổn giá cả nhưng với nhu cầutiêu dùng tăng cao trong khi nguồn cung hạn chế, áp lực tăng giá tại các chợtruyền thống bên ngoài điểm bình ổn vẫn tăng “chóng mặt” khiến CPI ở 2 đầu tàukinh tế lớn nhất cả nước đạt mức tăng rất lớn (CPI Hà Nội tăng 1,93% và CPIThành phố Hồ Chí Minh tăng 1,73%) kéo CPI cả nước tăng mạnh mẽ.
Trong tháng 11, giá vàng và giá USD trên thị trường tự do đã có sự biến động“điên đảo.” Giá vàng tháng 11 đã tăng 8,67% so với tháng 10 và tăng 36,24% sovới tháng 11/2009; đưa giá vàng 11 tháng qua tăng 23,31% so với tháng 12/2009 và37,34% so với bình quân cùng kỳ 2009.
Giá USD tháng 11 tăng 3% so với tháng 10 và tăng 10,03% so với cùng kỳ 2009; đưagiá USD 11 tháng qua tăng 6,63% so với tháng 12/2009 và 7,47% so với bình quâncùng kỳ 2009.
Cụ thể, tính đến 12 giờ trưa ngày 24/11, trước những thông tin "báo động đỏ"khủng hoảng nợ ngân hàng tại Mỹ, giá vàng Rồng Thăng Long, SJC trong nước tiếptục nhích lên mức 35,97 triệu đồng/lượng, tăng hơn ngày hôm qua 250.000đồng/lượng.
Giá USD bán ra cũng dao động xung quanh mức 2,12 triệu đồng/100 USD.
Theo dự báo của nhiều chuyên gia, trong khi ngành sản xuất rau xanh, chăn nuôilợn và gia súc, nuôi trồng thủy sản tại nhiều địa phương (nhất là các tỉnh duyênhải miền Trung và Bắc Trung Bộ) chưa thể phục hồi kịp để đảm bảo nguồn cung dồidào đáp ứng nhu cầu tiêu dùng của người dân nên giá lương thực, thực phẩm sẽtiếp tục có xu hướng tăng giá, tạo áp lực kéo CPI cả nước tiếp tục đà tăng.
Vì vậy, nhiều khả năng CPI cả năm 2010 sẽ có thể “vọt” lên 2 con số./.
Nguyễn Kim Anh (TTXVN/Vietnam+)