Tàu chở ngũ cốc neo tại cảng Chornomorsk, Ukraine ngày 29/7/2022. (Ảnh: AFP/TTXVN) Ngày 1/8, Tổng Thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres đã "nhiệt liệt hoan nghênh" việc chuyến tàu đầu tiên chở ngũ cốc của Ukraine rời cảng Odessa theo thỏa thuận xuất khẩu ngũ cốc mà Nga và Ukraine đã ký kết riêng biệt tại Istanbul, trong đó Liên hợp quốc và Thổ Nhĩ Kỳ là các bên đồng bảo trợ.
Tuyên bố của Liên hợp quốc bày tỏ hy vọng rằng sẽ tiếp tục có thêm nhiều chuyến tàu thương mại di chuyển theo thỏa thuận trên, đồng thời nhấn mạnh rằng "điều này sẽ giúp tái ổn định và mang lại sự cứu trợ cấp thiết cho an ninh lương thực toàn cầu, đặc biệt là trong bối cảnh tình hình nhân đạo đang trở nên mong manh hơn bao giờ hết."
Tuyên bố của Tổng Thư ký Liên hợp quốc được đưa ra trong bối cảnh phía Ukraine xác nhận xác nhận chuyến tàu đầu tiên chở ngũ cốc của Ukraine đã rời cảng Odessa vào lúc 6h15 GMT ngày 1/8 (tức 13h30 cùng ngày, theo giờ Việt Nam).
[Ukraine: Chuyến tàu chở ngũ cốc đầu tiên đang trên đường đến Liban]
Theo kế hoạch, tàu chở hàng Razoni mang cờ Sierra Leone chở ngô sẽ đến Liban. Các tàu hộ tống khác cũng sẽ đi theo hành lang hàng hải đã được vạch sẵn trước đó vì các thủ tục liên quan đã được hoàn tất.
Tàu Razoni sẽ trải qua một cuộc kiểm tra ở Istanbul trước khi tiếp tục hành trình đến cảng Tripoli của Liban. Trung tâm điều phối chung (JCC) do Liên hợp quốc dẫn đầu cho biết họ đã yêu cầu tất cả các bên thông báo cho quân đội để đảm bảo con tàu được đi qua một cách an toàn.
Theo thỏa thuận công bố ngày 22/7 vừa qua, một nhóm gồm các nhân viên Thổ Nhĩ Kỳ, Ukraine và Liên hợp quốc sẽ giám sát hoạt động chất hàng lên tàu tại cảng của Ukraine, trước khi hàng đi qua tuyến đường được hoạch định sẵn trên Biển Đen.
Thỏa thuận nếu được thực hiện sẽ giúp giải phóng khoảng 5 triệu tấn ngũ cốc/tháng từ 3 cảng của Ukraine.
Cả Nga và Ukraine đều là những nước xuất khẩu nông sản lớn của thế giới, nhưng cuộc xung đột giữa hai bên khiến mùa màng tổn thất, cảng biển bị phong tỏa đã làm gián đoạn nghiêm trọng hoạt động xuất khẩu lúa mỳ của Ukraine./.
