Cuốn sách “Dấu ấn Việt Nam trên Biển Đông,” do tiến sỹ TrầnCông Trục, nguyên Trưởng ban Biên giới của Chính phủ làm chủ biên vừađược Nhà xuất bản Thông tin và Truyền thông giới thiệu đã thu hút sựquan tâm đặc biệt của độc giả trong và ngoài nước.
[Xuất bản sách “Dấu ấn Việt Nam trên Biển Đông”]
Tác giả cuốn sách đãdành cho phóng viên TTXVN cuộc phỏng vấn xung quanh cuốn sách này. Sauđây là nội dung cuộc phỏng vấn:
- Ông hãy cho biết ý tưởng viết cuốn sách này xuất phát từ đâu, thưa ông?
Ông Trần Công Trục: Thời gian qua, thông tin về vấn đề biêngiới lãnh thổ đến với người dân Việt Nam và bạn bè quốc tế còn chưanhiều, chưa kể một số thông tin thiếu chính xác, nhất là trên mạng Internet...
Theo tôi, đó cũng là một trong những nguyên nhân dẫn đếnsuy nghĩ, hành động của một bộ phận người dân chưa thực sự đáp ứng đượcyêu cầu của chủ trương, đường lối và sự quyết tâm của Nhà nước ta trongviệc bảo vệ biên giới lãnh thổ quốc gia, đặc biệt là chủ quyền trênbiển, chủ quyền hai quần đảo Trường Sa và Hoàng Sa.
Với những suy nghĩđó và những thuận lợi có được những tư liệu quí, tôi đã quyết tâm biênsoạn cuốn sách này (cũng là theo đề nghị của Nhà Xuất bản Thông tin vàTruyền thông). Nhiều điều trong cuốn sách không mới mẻ, nó đã từng đượcđề cập ở nhiều nơi, với nhiều hình thức, tôi chỉ là người nghiên cứu,tổng hợp, sắp xếp lại tất cả những tư liệu đó theo một hệ thống, logic,đáp ứng nhu cầu của công chúng trong thông tin ở lĩnh vực biên giới,lãnh thổ.
- Ông có thể giới thiệu sơ qua về nội dung cuốn sách?
Ông Trần Công Trục: “Dấu ấn Việt Nam trên Biển Đông”gồm 400 trang với 4 chương. Chương một giới thiệu tổng thể vị trí địalý, vai trò của biển, đảo Việt Nam với nền kinh tế, quốc phòng, an ninhcủa đất nước, trong đó nêu đầy đủ về vị trí các đảo, bãi cạn thuộc haiquần đảo Hoàng Sa và Trường Sa, các tên gọi của các đảo.
Chương hai đưara các cơ sở pháp lý vững chắc để xác định các vùng biển và thềm lục địaViệt Nam, đặc biệt là phạm vi vùng đặc quyền kinh tế, khẳng định chủquyền, quyền chủ quyền cũng như quyền tài phán của Việt Nam trong phạmvi lãnh hải, thềm lục địa, vùng đặc quyền kinh tế theo công ước quốc tế.
Việt Nam đã tích cực tham gia đóng góp vào tiến trình và kết quả phápđiển hóa Luật Biển quốc tế mới tại Hội nghị Luật Biển của Liên hợp quốclần thứ 3; đồng thời cũng từng bước ban hành các biện pháp nhằm quản lýcác vùng biển và thềm lục địa của đất nước. Ngoài ra, chương này cũngnêu rõ phạm vi và quy chế pháp lý của các vùng biển và thềm lục địa ViệtNam.
Trong chương ba, cuốn sách đãlược lại cụ thể quá trình xác lập và thực thi chủ quyền của Việt Nam tạiquần đảo Trường Sa, quần đảo Hoàng Sa từ thời chúa Nguyễn, thời Tây Sơnđến thời chống Pháp, chống Mỹ, xây dựng và đổi mới, hội nhập đất nước.Từ đó, khẳng định rằng, Nhà nước Việt Nam là nhà nước đầu tiên tronglịch sử đã chiếm hữu và thực thi chủ quyền của mình tại quần đảo HoàngSa, ít nhất từ thế kỷ XVII. Việc chiếm hữu và thực thi chủ quyền này làthực sự liên tục, hòa bình, phù hợp với nguyên tắc của luật pháp và thựctiễn quốc tế.
Chương cuối cùng nêu thực trạng và những giải pháp xungquanh vấn đề tranh chấp Biển Đông. Ngoài ra, cuốn sách còn có phần phụlục, nêu các văn bản chính thức của nhà nước Việt Nam về các vùng biểnvà thềm lục địa Việt Nam ; các bài nghiên cứu về Biển Đông của cácnhà khoa học.
Theo tôi biết, đây là cuốnsách đầu tiên tổng hợp về lĩnh vực biên giới lãnh thổ, chủ quyền biển,đảo của Việt Nam. Trước đây, chỉ có từng cuốn độc lập hoặc về biêngiới trên bộ, hoặc về các vùng biển và thềm lục địa, hoặc riêng về haiquần đảo Hoàng Sa và Trường Sa.
- Ông từng có thời gian dài công tác tại Bộ Ngoại giao và nguyên là TrưởngBan Biên giới Chính phủ, xin ông cho biết, quá trình công tác đó đã cótác động như thế nào và giúp ích gì cho ông trong việc viết cuốn sáchnày?
Ông Trần Công Trục: Quả thật, cuốn sáchlà sản phẩm của hơn 30 năm gắn bó với công tác biên giới lãnh thổ quốcgia, đặc biệt là chủ quyền trên biển. Quá trình công tác tại Ban Biêngiới của Chính phủ, nay là Ủy ban Biên giới Quốc gia thuộc Bộ Ngoại giaođã giúp tôi tích lũy vốn hiểu biết quí báu, những chuyến công tác chotôi hiểu thực tế, giúp tôi kiểm chứng thông tin, sự tìm tòi, nắm sâunhững vấn đề trong đấu tranh toàn diện bảo vệ lãnh thổ, chủ quyền biển,đảo quốc gia.
Đấu tranh về tuyên truyền trong dư luận, đấu tranh về pháplý, chính trị, ngoại giao... những đúc kết được trong quá trình côngtác và sự hợp tác nhiệt tình của các cộng sự, đã giúp tôi hoàn thànhcuốn sách. Cuốn sách chứa đựng những thông tin đã được chắt lọc, tổnghợp, kiểm định, giúp ích cho các nhà nghiên cứu, nhà khoa học, nhữngngười muốn tìm hiểu lĩnh vực này.
- Từ khira mắt cuốn Dấu ấn Việt Nam trên Biển Đông đến nay, ông đã nhận đượcnhững phản hồi gì từ phía độc giả và ông cảm thấy như thế nào trướcnhững phản hồi đó?
Ông Trần Công Trục:Ngay sau khi cuốn sách ra mắt bạn đọc, tôi đã nhận được rất nhiều phảnhồi từ độc giả, từ miền Tây Nam Tổ quốc, Nam bộ, đến miền biên giới xaxôi, hải đảo, các đồn biên phòng, các trường học...
Một thầy giáo trung học cơ sở ởSóc Trăng đã gửi đến tôi lời cảm ơn vì cuốn sách. Thầy nói, đây là cuốnsách được mong chờ và rất hữu ích để giới thiệu với học sinh về chủquyền của Tổ quốc. Mặc dù chưa được dịch ra các thứ tiếng nước ngoài,nhưng tôi cũng nhận được phản hồi từ các độc giả Trung Quốc, một số họcgiả Trung Quốc đã bày tỏ đồng tình với quan điểm nêu trong cuốn sách,tuy nhiên cũng có ý kiến không đồng ý với quan điểm đó và họ cho rằngtôi đã sai lầm khi nêu nguyên tắc giải quyết chủ quyền lãnh thổ quốc giađối với các quần đảo trong Biển Đông dựa theo Công ước Luật Biển 1982của Liên hợp quốc.
Tuy nhiên, nếu đọc kỹ cuốn sách, độc giả sẽ thấy hoàntoàn không phải như vậy, bởi tôi đã đề cập rất rõ rằng, việc hoạch địnhranh giới các vùng biển và thềm lục địa chồng lấn của các quốc gia venbiển thì căn cứ vào Công ước Luật Biển 1982 của Liên hợp quốc, còn nhữngtranh chấp chủ quyền lãnh thổ phải được giải quyết theo nguyên tắc củaluật pháp và thực tiễn quốc tế đã được thế giới thừa nhận.
Với tôi, càng nhận được nhiều phản hồi, kể cả trái chiều,tôi càng phấn khởi bởi điều đó chứng tỏ cuốn sách được mọi người quantâm. Tôi sẵn sàng đối chất với những quan điểm, ý kiến trái chiều. Quantrọng là những thông tin tôi đưa ra đã đến được với mọi người./.
[Xuất bản sách “Dấu ấn Việt Nam trên Biển Đông”]
Tác giả cuốn sách đãdành cho phóng viên TTXVN cuộc phỏng vấn xung quanh cuốn sách này. Sauđây là nội dung cuộc phỏng vấn:
- Ông hãy cho biết ý tưởng viết cuốn sách này xuất phát từ đâu, thưa ông?
Ông Trần Công Trục: Thời gian qua, thông tin về vấn đề biêngiới lãnh thổ đến với người dân Việt Nam và bạn bè quốc tế còn chưanhiều, chưa kể một số thông tin thiếu chính xác, nhất là trên mạng Internet...
Theo tôi, đó cũng là một trong những nguyên nhân dẫn đếnsuy nghĩ, hành động của một bộ phận người dân chưa thực sự đáp ứng đượcyêu cầu của chủ trương, đường lối và sự quyết tâm của Nhà nước ta trongviệc bảo vệ biên giới lãnh thổ quốc gia, đặc biệt là chủ quyền trênbiển, chủ quyền hai quần đảo Trường Sa và Hoàng Sa.
Với những suy nghĩđó và những thuận lợi có được những tư liệu quí, tôi đã quyết tâm biênsoạn cuốn sách này (cũng là theo đề nghị của Nhà Xuất bản Thông tin vàTruyền thông). Nhiều điều trong cuốn sách không mới mẻ, nó đã từng đượcđề cập ở nhiều nơi, với nhiều hình thức, tôi chỉ là người nghiên cứu,tổng hợp, sắp xếp lại tất cả những tư liệu đó theo một hệ thống, logic,đáp ứng nhu cầu của công chúng trong thông tin ở lĩnh vực biên giới,lãnh thổ.
- Ông có thể giới thiệu sơ qua về nội dung cuốn sách?
Ông Trần Công Trục: “Dấu ấn Việt Nam trên Biển Đông”gồm 400 trang với 4 chương. Chương một giới thiệu tổng thể vị trí địalý, vai trò của biển, đảo Việt Nam với nền kinh tế, quốc phòng, an ninhcủa đất nước, trong đó nêu đầy đủ về vị trí các đảo, bãi cạn thuộc haiquần đảo Hoàng Sa và Trường Sa, các tên gọi của các đảo.
Chương hai đưara các cơ sở pháp lý vững chắc để xác định các vùng biển và thềm lục địaViệt Nam, đặc biệt là phạm vi vùng đặc quyền kinh tế, khẳng định chủquyền, quyền chủ quyền cũng như quyền tài phán của Việt Nam trong phạmvi lãnh hải, thềm lục địa, vùng đặc quyền kinh tế theo công ước quốc tế.
Việt Nam đã tích cực tham gia đóng góp vào tiến trình và kết quả phápđiển hóa Luật Biển quốc tế mới tại Hội nghị Luật Biển của Liên hợp quốclần thứ 3; đồng thời cũng từng bước ban hành các biện pháp nhằm quản lýcác vùng biển và thềm lục địa của đất nước. Ngoài ra, chương này cũngnêu rõ phạm vi và quy chế pháp lý của các vùng biển và thềm lục địa ViệtNam.
Trong chương ba, cuốn sách đãlược lại cụ thể quá trình xác lập và thực thi chủ quyền của Việt Nam tạiquần đảo Trường Sa, quần đảo Hoàng Sa từ thời chúa Nguyễn, thời Tây Sơnđến thời chống Pháp, chống Mỹ, xây dựng và đổi mới, hội nhập đất nước.Từ đó, khẳng định rằng, Nhà nước Việt Nam là nhà nước đầu tiên tronglịch sử đã chiếm hữu và thực thi chủ quyền của mình tại quần đảo HoàngSa, ít nhất từ thế kỷ XVII. Việc chiếm hữu và thực thi chủ quyền này làthực sự liên tục, hòa bình, phù hợp với nguyên tắc của luật pháp và thựctiễn quốc tế.
Chương cuối cùng nêu thực trạng và những giải pháp xungquanh vấn đề tranh chấp Biển Đông. Ngoài ra, cuốn sách còn có phần phụlục, nêu các văn bản chính thức của nhà nước Việt Nam về các vùng biểnvà thềm lục địa Việt Nam ; các bài nghiên cứu về Biển Đông của cácnhà khoa học.
Theo tôi biết, đây là cuốnsách đầu tiên tổng hợp về lĩnh vực biên giới lãnh thổ, chủ quyền biển,đảo của Việt Nam. Trước đây, chỉ có từng cuốn độc lập hoặc về biêngiới trên bộ, hoặc về các vùng biển và thềm lục địa, hoặc riêng về haiquần đảo Hoàng Sa và Trường Sa.
- Ông từng có thời gian dài công tác tại Bộ Ngoại giao và nguyên là TrưởngBan Biên giới Chính phủ, xin ông cho biết, quá trình công tác đó đã cótác động như thế nào và giúp ích gì cho ông trong việc viết cuốn sáchnày?
Ông Trần Công Trục: Quả thật, cuốn sáchlà sản phẩm của hơn 30 năm gắn bó với công tác biên giới lãnh thổ quốcgia, đặc biệt là chủ quyền trên biển. Quá trình công tác tại Ban Biêngiới của Chính phủ, nay là Ủy ban Biên giới Quốc gia thuộc Bộ Ngoại giaođã giúp tôi tích lũy vốn hiểu biết quí báu, những chuyến công tác chotôi hiểu thực tế, giúp tôi kiểm chứng thông tin, sự tìm tòi, nắm sâunhững vấn đề trong đấu tranh toàn diện bảo vệ lãnh thổ, chủ quyền biển,đảo quốc gia.
Đấu tranh về tuyên truyền trong dư luận, đấu tranh về pháplý, chính trị, ngoại giao... những đúc kết được trong quá trình côngtác và sự hợp tác nhiệt tình của các cộng sự, đã giúp tôi hoàn thànhcuốn sách. Cuốn sách chứa đựng những thông tin đã được chắt lọc, tổnghợp, kiểm định, giúp ích cho các nhà nghiên cứu, nhà khoa học, nhữngngười muốn tìm hiểu lĩnh vực này.
- Từ khira mắt cuốn Dấu ấn Việt Nam trên Biển Đông đến nay, ông đã nhận đượcnhững phản hồi gì từ phía độc giả và ông cảm thấy như thế nào trướcnhững phản hồi đó?
Ông Trần Công Trục:Ngay sau khi cuốn sách ra mắt bạn đọc, tôi đã nhận được rất nhiều phảnhồi từ độc giả, từ miền Tây Nam Tổ quốc, Nam bộ, đến miền biên giới xaxôi, hải đảo, các đồn biên phòng, các trường học...
Một thầy giáo trung học cơ sở ởSóc Trăng đã gửi đến tôi lời cảm ơn vì cuốn sách. Thầy nói, đây là cuốnsách được mong chờ và rất hữu ích để giới thiệu với học sinh về chủquyền của Tổ quốc. Mặc dù chưa được dịch ra các thứ tiếng nước ngoài,nhưng tôi cũng nhận được phản hồi từ các độc giả Trung Quốc, một số họcgiả Trung Quốc đã bày tỏ đồng tình với quan điểm nêu trong cuốn sách,tuy nhiên cũng có ý kiến không đồng ý với quan điểm đó và họ cho rằngtôi đã sai lầm khi nêu nguyên tắc giải quyết chủ quyền lãnh thổ quốc giađối với các quần đảo trong Biển Đông dựa theo Công ước Luật Biển 1982của Liên hợp quốc.
Tuy nhiên, nếu đọc kỹ cuốn sách, độc giả sẽ thấy hoàntoàn không phải như vậy, bởi tôi đã đề cập rất rõ rằng, việc hoạch địnhranh giới các vùng biển và thềm lục địa chồng lấn của các quốc gia venbiển thì căn cứ vào Công ước Luật Biển 1982 của Liên hợp quốc, còn nhữngtranh chấp chủ quyền lãnh thổ phải được giải quyết theo nguyên tắc củaluật pháp và thực tiễn quốc tế đã được thế giới thừa nhận.
Với tôi, càng nhận được nhiều phản hồi, kể cả trái chiều,tôi càng phấn khởi bởi điều đó chứng tỏ cuốn sách được mọi người quantâm. Tôi sẵn sàng đối chất với những quan điểm, ý kiến trái chiều. Quantrọng là những thông tin tôi đưa ra đã đến được với mọi người./.
Đỗ Quyên (TTXVN)
