Lễ khai mạc Chương trình giới thiệu, trưng bày Di sản Văn hóa phi vật thể gắn với phát triển du lịch vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi năm 2025 vừa chính thức khai mạc chiều 19/12.
Hoạt động chính là tôn vinh di sản Chiêng Mường và nhạc Ngũ âm Khmer này sẽ kéo dài tới hết ngày 21/12, tại Trung tâm Văn hóa Nghệ thuật, số 22 Hàng Buồm, phường Hoàn Kiếm, Hà Nội.
"Cầu nối" di sản của người Mường và Khmer
Năm nay, chương trình tập trung tôn vinh hai loại hình di sản văn hóa phi vật thể tiêu biểu là Chiêng Mường và nhạc Ngũ âm Khmer - những loại hình nghệ thuật dân gian đặc sắc, kết tinh đời sống tinh thần, tín ngưỡng và bản sắc văn hóa lâu đời của cộng đồng người Mường và người Khmer.
“Thông qua hoạt động trưng bày, giới thiệu di sản, chúng tôi kỳ vọng các giá trị di sản văn hóa sẽ được lan tỏa sâu rộng, tạo cầu nối để di sản tiếp cận gần hơn với công chúng và du khách. Đồng thời, từng bước khai thác hiệu quả giá trị của các di sản văn hóa phi vật thể để hình thành những sản phẩm du lịch hấp dẫn, thu hút du khách,” Giám đốc Trung tâm Thông tin du lịch (Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam), ông Hoàng Quốc Hòa chia sẻ.
Đây là năm thứ ba liên tiếp Trung tâm Thông tin du lịch tổ chức hoạt động trưng bày, giới thiệu di sản văn hóa phi vật thể, tiếp nối chuỗi chương trình đã tạo được dấu ấn tích cực trong các năm 2023-2024.
Đáng chú ý, trong khuôn khổ chương trình, nhiều hoạt động đa dạng sẽ được tổ chức như tọa đàm, giao lưu, trao đổi giữa các chuyên gia, nhà nghiên cứu, nghệ nhân và cộng đồng chủ thể di sản với du khách.
Các hoạt động không chỉ góp phần làm rõ giá trị văn hóa, lịch sử của di sản mà còn hướng tới mục tiêu quảng bá, thúc đẩy phát triển du lịch vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi.
Điểm nhấn là các màn trình diễn do nghệ nhân và cộng đồng người Mường đến từ tỉnh Phú Thọ, người Khmer đến từ thành phố Cần Thơ thực hiện, mang đến trải nghiệm chân thực, sinh động, giúp công chúng và du khách cảm nhận sâu sắc hơn sức sống bền bỉ của di sản trong không gian văn hóa đương đại.
Phát biểu tại sự kiện, Chủ tịch Hội Văn nghệ dân gian Việt Nam, Giáo sư, Tiến sỹ Lê Hồng Lý bày tỏ ông rất đồng với quan điểm của lãnh đạo ngành du lịch về việc đã đến lúc phải "biến di sản thành tài sản."
Có như vậy di sản mới có sức sống bền bỉ và gần gũi trong đời sống cộng đồng, và quan trọng hơn là góp phần tạo sinh kế cho người dân, nghệ nhân trong quá trình bảo tồn và phát huy giá trị di sản.
Đưa di sản đến gần hơn với công chúng
Phát biểu tại sự kiện, Phó Cục trưởng Cục Du lịch quốc gia Phạm Văn Thủy cho biết: "Chiêng Mường là loại nhạc cụ dân gian độc đáo, kết tinh hài hòa giữa giá trị văn hóa vật thể và phi vật thể, gắn bó mật thiết với đời sống tinh thần của đồng bào dân tộc Mường. Không chỉ mang giá trị nghệ thuật âm nhạc, Chiêng Mường còn hiện diện xuyên suốt trong các nghi lễ, sinh hoạt cộng đồng và vòng đời của mỗi con người, góp phần làm phong phú bản sắc văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc."
Trong khi đó, nhạc Ngũ âm Khmer được xem là linh hồn văn hóa của đồng bào Khmer, giữ vai trò đặc biệt quan trọng trong các lễ hội, nghi lễ dân gian và các loại hình sân khấu truyền thống như Dù Kê, Rô Răm. Âm nhạc Ngũ âm vừa là cầu nối tâm linh và cộng đồng, vừa phản ánh triết lý sống, sự giao thoa văn hóa sâu sắc.
"Thông qua chương trình, Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam mong muốn các địa phương, điểm đến, hiệp hội, doanh nghiệp du lịch và cộng đồng cùng chung tay bảo tồn, phát huy giá trị di sản, đưa di sản trở thành nguồn lực quan trọng trong quảng bá hình ảnh Việt Nam, thu hút du khách đến tham quan và trải nghiệm các giá trị văn hóa truyền thống," ông Phạm Văn Thủy nhấn mạnh.
Lãnh đạo Cục khẳng định trong Chiến lược phát triển các ngành công nghiệp văn hóa, du lịch văn hóa được xác định là một trong những ngành chủ lực. Bởi văn hóa không chỉ là nền tảng, mục tiêu và động lực cho sự phát triển đất nước trong bối cảnh hội nhập, toàn cầu hóa, mà còn là trụ cột quan trọng cho sự phát triển bền vững của du lịch nước nhà, góp phần quảng bá hình ảnh đất nước, con người và văn hóa Việt Nam ra thế giới.
Tính đến năm 2025, Giải thưởng Du lịch Thế giới World Travel Awards đã 6 lần trao danh hiệu “Điểm đến Di sản hàng đầu thế giới” cho Việt Nam. Cùng với đó, 17 di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại được UNESCO ghi danh đã minh chứng cho sự đa dạng, độc đáo và chiều sâu nhân văn của văn hóa Việt Nam, đồng thời góp phần bảo tồn các giá trị truyền thống và nâng cao vị thế quốc gia trên trường quốc tế.
Với thành tựu này, ngành du lịch muốn tôn vinh những giá trị di sản văn hóa đặc sắc của bà con, đưa di sản đến gần hơn với đông đảo công chúng và du khách trong nước, quốc tế.
Đặc biệt, ban tổ chức mong muốn góp phần nâng cao nhận thức về bảo tồn, gìn giữ và phát huy giá trị di sản văn hóa trong đời sống đương đại. Đồng thời, triển khai hiệu quả các mục tiêu của Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2030./.
Vẻ đẹp yên bình của "nóc nhà xứ Mường" xã Vân Sơn
Vân Sơn hiện là điểm đến của du lịch trải nghiệm, khám phá với những bản làng người Mường với nếp nhà sàn đặc trưng cùng cảnh sắc thiên nhiên yên bình đã tạo nên sức hút đối với du khách.
