Mạng tin Dự báo Thị trường (Anh) ngày 1/6 có bài phân tích về thị trường vàng thế giới. Bài viết cho rằng giá vàng tại thời điểm hiện nay đã tăng gấp bốn lần so với năm 2001 và đạt mức cao kỷ lục 1.250 USD/ounce hôm 14/5 vừa qua.
Tuy nhiên, hiện vẫn chưa có dấu hiệu nào cho thấy thị trường vàng sẽ sớm hạ nhiệt.
Vàng lập kỷ lục mới?
Một cuộc thăm dò dư luận gần đây đối với 75 chuyên gia trên thị trường vàng do tạp chí Real Money Perspectives thực hiện cho thấy hầu hết những người được phỏng vấn cho rằng giá vàng sẽ vượt mức 1.500 USD/ounce trong tương lai không xa, và sau đó sẽ là ngưỡng 2.000 USD/ounce.
Thậm chí một số tổ chức thận trọng hơn trong dự báo giá vàng cũng đưa ra mức dự báo tăng so với hiện nay. Tháng trước, tập đoàn Goldman Sachs đã giảm dự báo triển vọng giá vàng thế giới năm 2011 từ 1.425 USD/ounce xuống còn 1.350 USD/ounce, tăng 100 USD/ounce so với mức đỉnh giữa tháng 5 vừa qua.
Không khó để hiểu tại sao nhiều chuyên gia dự báo giá vàng tăng. Cuộc khủng hoảng nợ công ở châu Âu với các nạn nhân đầu tiên là Hy Lạp, Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha, Ireland và Italy - những nước được gọi tắt là PIIGS - đã chất gánh nặng lên đồng euro và làm suy giảm lòng tin đối với hệ thống ngân hàng châu Âu. Trên thực tế, sự tồn tại của đồng euro - vốn đã giảm xuống dưới mức 1,25 USD/euro - có thể gặp nguy hiểm.
Các nhà đầu tư đang lao đến vàng như một điểm trú chân trong cơn bão tài chính ở châu Âu. Và do đồng euro là đồng tiền dự trữ của nhiều quốc gia, giá trị đồng tiền này giảm khiến giá vàng giao dịch bằng đồng euro tăng lên. Hai yếu tố này sẽ tiếp tục hỗ trợ giá vàng cho đến khi các vấn đề nền tảng ở châu Âu được giải quyết.
Tuy nhiên, còn một số nhân tố khác cũng tác động đến biểu đồ giá vàng, và hầu hết trong đó theo hướng đẩy mũi tên đi lên.
Cán cân cung cầu
Nguồn cung vàng trên Trái Đất là hữu hạn, và việc khai thác kim loại quý này ngày càng trở nên khó khăn đã khiến cung ngày càng khó bắt kịp với cầu, nhất là khi các quốc gia sản xuất vàng hàng đầu đang cạn kiệt dần tài nguyên. Chẳng hạn, hồi đầu thế kỷ này Nam Phi cung cấp tới 74% lượng vàng khai thác trên thế giới, song vào thời điểm này con số này giảm xuống còn 19%.
Ước tính tổng khối lượng vàng dự trữ đã qua chế biến của thế giới hiện ở mức 160.000 tấn. Mỗi năm lại có thêm 2.400 tấn nữa được bổ sung, tương đương với mức tăng 1,7% - thấp hơn nhiều so với mức tăng của cầu (mặc dù vàng tái chế, chiếm khoảng 30% tổng cung vàng bổ sung hàng năm, đã giảm bớt phần nào sự thiếu cân đối cung-cầu này).
Tổng cầu trên thị trường vàng hiện đang vượt tổng cung khoảng 1%/năm, và mức chênh này đang gia tăng. Một phần là do sự ra đời của các quỹ đầu tư ETF (exchange-traded funds) dùng vàng để bảo hiểm cho cổ phiếu đầu tư.
Điển hình là ba quỹ ETF lớn nhất kiểu này là SPDR Gold Trust, iShares Gold Trust và ETFS Physical Swiss Gold Shares hiện nắm giữ gần 1.400 tấn vàng, chiếm hơn một nửa sản lượng hàng năm của thế giới. Đây không phải là một cơ sở để giá vàng đi lên trong tương lai, nhưng là một cái phanh hãm mỗi khi thị trường vàng đi xuống.
Một yếu tố khác ảnh hưởng đến cung cầu trên thị trường vàng cũng đáng lưu ý. Do nền kinh tế yếu kém và khó khăn tài chính, nhu cầu mua sắm vàng của người tiêu dùng đang ở mức thấp cách đây một thập kỷ.
Tuy nhiên, tình hình đã bắt đầu thay đổi. Hôm 26/5 vừa qua Hội đồng Vàng Thế giới thông báo nhu cầu vàng tiêu dùng ở Ấn Độ đã tăng lên 193,5 tấn trong quý 1, tăng gần 700% so với cùng kỳ năm trước.
Do nhu cầu vàng tiêu dùng tăng - cả với mục đích dự phòng lẫn mục đích làm trang sức - vàng tự thân đã có lý do lên giá. Với tình hình bất ổn tài chính tiếp tục diễn tiến, giới đầu tư buộc phải tìm các biện pháp đối phó.
Hầu như mọi chuyên gia tư vấn tài chính đều khuyên các nhà đầu tư chuyển một phần tài sản, từ 5% đến 20% sang vàng. Đây là một yếu tố nữa đẩy giá vàng lên.
Nhân tố lạm phát
Như trên đã nói, đồng euro liên tục mất giá trong thời gian gần đây, nhưng nó không phải là đồng tiền duy nhất rơi vào tình trạng này. Nhiều nhà phân tích cho rằng các biện pháp kích thích nhằm vực nền kinh tế ra khỏi suy thoái do các chính phủ đưa ra, do quá trình tư vấn và thực hiện yếu kém, cuối cùng sẽ khiến các đồng tiền của họ mất giá.
Chẳng hạn, với số nợ khoảng 13.000 tỷ USD hiện nay, ngay cả với lãi suất thấp do Ngân hàng Dự trữ Liên bang Mỹ đang tìm cách duy trì, Washington vẫn phải trả 224 tỷ USD tiền lãi trong năm nay.
Con số này sẽ tăng lên trong tương lai do chi tiêu và lãi suất đều tăng. Tình trạng này khiến nhiều nhà kinh tế bi quan cho rằng đồng USD sẽ dần dần mất giá trị, khiến vàng trở thành vật trao đổi duy nhất được chấp nhận.
Một cách nhìn khác đối với sự mất giá của tiền tệ đó là lạm phát - nhân tố luôn khiến biểu đồ giá vàng đi lên. Chuyên gia Hutchinson thuộc trang web MoneyMorning.com cho rằng nếu tính yếu tố lạm phát, đỉnh giá vàng 875 USD/ounce vào năm 1980 tương đương với mức giá 2.300 USD hiện nay. Hơn nữa, nếu tính cả yếu tố tăng trưởng kinh tế (từ năm 1980 đến nay đã tăng sáu lần), thì mức giá đó tương đương với mức 5.300 USD/ounce.
Một yếu tố nữa là các ngân hàng trung ương, đối tượng giao dịch lớn nhất trên thị trường vàng thế giới. Với tư các là cơ quan quản lý tiền tệ cho một quốc gia, họ phải mua bán vàng nhằm chống lưng cho đồng nội tệ và thực hiện các giao dịch thương mại toàn cầu. Trong hai thập kỷ qua, các ngân hàng trung ương liên tục bán vàng ra nhiều hơn mua vào. Nhưng thực tế này đã thay đổi trong năm qua.
Kể từ đầu năm 2009, các ngân hàng trung ương ở những nền kinh tế đang nổi bắt đầu nhập ròng vàng. Chẳng hạn Ấn Độ mua 200 tấn vàng từ Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) vào cuối năm ngoái, đưa dự trữ vàng chiếm 6% tổng dự trữ ngoại tệ.
Trong khi đó, Trung Quốc liên tục là nước nhập ròng vàng trong vòng năm năm qua, đưa dự trữ vàng của nước này từ 600 tấn lên 1.054 tấn. Nước này sẽ còn phải tiếp tục tăng lượng vàng dự trữ nếu như muốn thế giới chấp nhận đồng nhân dân tệ làm đồng tiền thanh toán quốc tế./.
Tuy nhiên, hiện vẫn chưa có dấu hiệu nào cho thấy thị trường vàng sẽ sớm hạ nhiệt.
Vàng lập kỷ lục mới?
Một cuộc thăm dò dư luận gần đây đối với 75 chuyên gia trên thị trường vàng do tạp chí Real Money Perspectives thực hiện cho thấy hầu hết những người được phỏng vấn cho rằng giá vàng sẽ vượt mức 1.500 USD/ounce trong tương lai không xa, và sau đó sẽ là ngưỡng 2.000 USD/ounce.
Thậm chí một số tổ chức thận trọng hơn trong dự báo giá vàng cũng đưa ra mức dự báo tăng so với hiện nay. Tháng trước, tập đoàn Goldman Sachs đã giảm dự báo triển vọng giá vàng thế giới năm 2011 từ 1.425 USD/ounce xuống còn 1.350 USD/ounce, tăng 100 USD/ounce so với mức đỉnh giữa tháng 5 vừa qua.
Không khó để hiểu tại sao nhiều chuyên gia dự báo giá vàng tăng. Cuộc khủng hoảng nợ công ở châu Âu với các nạn nhân đầu tiên là Hy Lạp, Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha, Ireland và Italy - những nước được gọi tắt là PIIGS - đã chất gánh nặng lên đồng euro và làm suy giảm lòng tin đối với hệ thống ngân hàng châu Âu. Trên thực tế, sự tồn tại của đồng euro - vốn đã giảm xuống dưới mức 1,25 USD/euro - có thể gặp nguy hiểm.
Các nhà đầu tư đang lao đến vàng như một điểm trú chân trong cơn bão tài chính ở châu Âu. Và do đồng euro là đồng tiền dự trữ của nhiều quốc gia, giá trị đồng tiền này giảm khiến giá vàng giao dịch bằng đồng euro tăng lên. Hai yếu tố này sẽ tiếp tục hỗ trợ giá vàng cho đến khi các vấn đề nền tảng ở châu Âu được giải quyết.
Tuy nhiên, còn một số nhân tố khác cũng tác động đến biểu đồ giá vàng, và hầu hết trong đó theo hướng đẩy mũi tên đi lên.
Cán cân cung cầu
Nguồn cung vàng trên Trái Đất là hữu hạn, và việc khai thác kim loại quý này ngày càng trở nên khó khăn đã khiến cung ngày càng khó bắt kịp với cầu, nhất là khi các quốc gia sản xuất vàng hàng đầu đang cạn kiệt dần tài nguyên. Chẳng hạn, hồi đầu thế kỷ này Nam Phi cung cấp tới 74% lượng vàng khai thác trên thế giới, song vào thời điểm này con số này giảm xuống còn 19%.
Ước tính tổng khối lượng vàng dự trữ đã qua chế biến của thế giới hiện ở mức 160.000 tấn. Mỗi năm lại có thêm 2.400 tấn nữa được bổ sung, tương đương với mức tăng 1,7% - thấp hơn nhiều so với mức tăng của cầu (mặc dù vàng tái chế, chiếm khoảng 30% tổng cung vàng bổ sung hàng năm, đã giảm bớt phần nào sự thiếu cân đối cung-cầu này).
Tổng cầu trên thị trường vàng hiện đang vượt tổng cung khoảng 1%/năm, và mức chênh này đang gia tăng. Một phần là do sự ra đời của các quỹ đầu tư ETF (exchange-traded funds) dùng vàng để bảo hiểm cho cổ phiếu đầu tư.
Điển hình là ba quỹ ETF lớn nhất kiểu này là SPDR Gold Trust, iShares Gold Trust và ETFS Physical Swiss Gold Shares hiện nắm giữ gần 1.400 tấn vàng, chiếm hơn một nửa sản lượng hàng năm của thế giới. Đây không phải là một cơ sở để giá vàng đi lên trong tương lai, nhưng là một cái phanh hãm mỗi khi thị trường vàng đi xuống.
Một yếu tố khác ảnh hưởng đến cung cầu trên thị trường vàng cũng đáng lưu ý. Do nền kinh tế yếu kém và khó khăn tài chính, nhu cầu mua sắm vàng của người tiêu dùng đang ở mức thấp cách đây một thập kỷ.
Tuy nhiên, tình hình đã bắt đầu thay đổi. Hôm 26/5 vừa qua Hội đồng Vàng Thế giới thông báo nhu cầu vàng tiêu dùng ở Ấn Độ đã tăng lên 193,5 tấn trong quý 1, tăng gần 700% so với cùng kỳ năm trước.
Do nhu cầu vàng tiêu dùng tăng - cả với mục đích dự phòng lẫn mục đích làm trang sức - vàng tự thân đã có lý do lên giá. Với tình hình bất ổn tài chính tiếp tục diễn tiến, giới đầu tư buộc phải tìm các biện pháp đối phó.
Hầu như mọi chuyên gia tư vấn tài chính đều khuyên các nhà đầu tư chuyển một phần tài sản, từ 5% đến 20% sang vàng. Đây là một yếu tố nữa đẩy giá vàng lên.
Nhân tố lạm phát
Như trên đã nói, đồng euro liên tục mất giá trong thời gian gần đây, nhưng nó không phải là đồng tiền duy nhất rơi vào tình trạng này. Nhiều nhà phân tích cho rằng các biện pháp kích thích nhằm vực nền kinh tế ra khỏi suy thoái do các chính phủ đưa ra, do quá trình tư vấn và thực hiện yếu kém, cuối cùng sẽ khiến các đồng tiền của họ mất giá.
Chẳng hạn, với số nợ khoảng 13.000 tỷ USD hiện nay, ngay cả với lãi suất thấp do Ngân hàng Dự trữ Liên bang Mỹ đang tìm cách duy trì, Washington vẫn phải trả 224 tỷ USD tiền lãi trong năm nay.
Con số này sẽ tăng lên trong tương lai do chi tiêu và lãi suất đều tăng. Tình trạng này khiến nhiều nhà kinh tế bi quan cho rằng đồng USD sẽ dần dần mất giá trị, khiến vàng trở thành vật trao đổi duy nhất được chấp nhận.
Một cách nhìn khác đối với sự mất giá của tiền tệ đó là lạm phát - nhân tố luôn khiến biểu đồ giá vàng đi lên. Chuyên gia Hutchinson thuộc trang web MoneyMorning.com cho rằng nếu tính yếu tố lạm phát, đỉnh giá vàng 875 USD/ounce vào năm 1980 tương đương với mức giá 2.300 USD hiện nay. Hơn nữa, nếu tính cả yếu tố tăng trưởng kinh tế (từ năm 1980 đến nay đã tăng sáu lần), thì mức giá đó tương đương với mức 5.300 USD/ounce.
Một yếu tố nữa là các ngân hàng trung ương, đối tượng giao dịch lớn nhất trên thị trường vàng thế giới. Với tư các là cơ quan quản lý tiền tệ cho một quốc gia, họ phải mua bán vàng nhằm chống lưng cho đồng nội tệ và thực hiện các giao dịch thương mại toàn cầu. Trong hai thập kỷ qua, các ngân hàng trung ương liên tục bán vàng ra nhiều hơn mua vào. Nhưng thực tế này đã thay đổi trong năm qua.
Kể từ đầu năm 2009, các ngân hàng trung ương ở những nền kinh tế đang nổi bắt đầu nhập ròng vàng. Chẳng hạn Ấn Độ mua 200 tấn vàng từ Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) vào cuối năm ngoái, đưa dự trữ vàng chiếm 6% tổng dự trữ ngoại tệ.
Trong khi đó, Trung Quốc liên tục là nước nhập ròng vàng trong vòng năm năm qua, đưa dự trữ vàng của nước này từ 600 tấn lên 1.054 tấn. Nước này sẽ còn phải tiếp tục tăng lượng vàng dự trữ nếu như muốn thế giới chấp nhận đồng nhân dân tệ làm đồng tiền thanh toán quốc tế./.
Vũ Hội (TTXVN/Vietnam+)
