Trong khuôn khổ chương trình đối ngoại năm 2024 và nhận lời mời của lãnh đạo các cơ quan thực thi pháp luật tại Cộng hòa Nam Phi, Đoàn Đại biểu Cấp cao Bộ Công an do Trung tướng Lê Quốc Hùng - Ủy viên Trung ương Đảng, Thứ trưởng Bộ Công an dẫn đầu đã có chuyến công tác và làm việc tại Nam Phi từ ngày 24/2-1/3.
Chuyến công tác có ý nghĩa quan trọng, thiết thực, nối tiếp các hoạt động kỷ niệm 30 năm ngày thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam-Nam Phi (1993-2023) đã diễn ra trong năm 2023.
Đây cũng là hoạt động thực chất thúc đẩy các cam kết hợp tác song phương giữa hai nước “Đối tác hợp tác phát triển” đã thiết lập từ năm 2004, đặc biệt là trong lĩnh vực bảo vệ và thực thi pháp luật.
Trong khuôn khổ chuyến công tác, đoàn đã có các buổi gặp, làm việc với ông Njabulo Nzuza - Thứ trưởng Bộ Nội vụ Nam Phi, ông Cassel Mathale - Thứ trưởng Bộ Cảnh sát, bà Nozuko Bam - quyền Tổng Cục trưởng, Cơ quan An ninh quốc gia và lãnh đạo Bộ Lâm nghiệp, Thủy sản và Môi trường.
Cùng tham dự buổi làm việc hai bên có ông Hoàng Sỹ Cường, Đại sứ Việt Nam tại Nam Phi và đại diện Đại sứ quán Việt Nam tại Nam Phi.
Trong các cuộc làm việc, Thứ trưởng Lê Quốc Hùng và lãnh đạo các cơ quan đối tác Nam Phi đã trao đổi tình hình quan hệ hai nước trong thời gian qua, khẳng định đánh giá cao mối quan hệ hữu nghị truyền thống giữa Việt Nam và Nam Phi đang phát triển tốt đẹp trên tất cả các lĩnh vực chính trị, quốc phòng an ninh, khoa học và công nghệ, đổi mới sáng tạo, thương mại và đầu tư; văn hóa, giáo dục, đào tạo, giao lưu nhân dân; tư pháp, quản lý động vật hoang dã, đa dạng sinh học và phòng chống tội phạm mua bán động vật hoang dã.
Với sự ủng hộ của Việt Nam, Nam Phi trở thành quốc gia châu Phi đầu tiên thiết lập Quan hệ Đối tác Đối thoại Theo Lĩnh vực với ASEAN (tháng 7/2023).
Hai nước đã triển khai hiệu quả cơ chế hợp tác song phương Diễn đàn Đối tác liên Chính phủ (chuẩn bị phiên họp lần thứ 6 tại Nam Phi).
Riêng trong lĩnh vực bảo vệ và thực thi pháp luật, Việt Nam và Nam Phi cùng là thành viên của nhiều điều ước quốc tế đa phương về phòng, chống tội phạm như “Công ước của Liên hợp quốc về chống tham nhũng,” “Công ước về chống tội phạm có tổ chức xuyên quốc gia,” “Công ước về chống mua bán trái phép các chất ma túy và chất hướng thần.”
Lực lượng cảnh sát hai nước cùng là thành viên của Tổ chức Cảnh sát Hình sự Quốc tế (Interpol). Cơ quan chức năng bảo vệ pháp luật hai nước cũng đã trao đổi nhiều đoàn cấp cao như: Đoàn Bộ trưởng Bộ Công an sang thăm, làm việc với Bộ An ninh Quốc gia và Bộ Cảnh sát Nam Phi vào tháng 8/2011; Bộ trưởng Bộ Cảnh sát Nam Phi sang thăm, làm việc với Bộ Công an Việt Nam vào tháng 11/2011.
Đây là các cơ sở quan trọng để hai nước tiếp tục phối hợp chặt chẽ trong các khuôn khổ, cơ chế quốc tế và đa phương.
Về ký kết các văn bản hợp tác, Bộ Công an đã đề nghị Bộ Cảnh sát Nam Phi nghiên cứu, đàm phán, ký kết Thỏa thuận hợp tác về phòng chống tội phạm buôn bán, vận chuyển, sử dụng trái phép động vật, sản phẩm từ động vật hoang dã; tích cực trao đổi thông tin tội phạm qua kênh hợp tác Interpol và song phương tập trung vào tội phạm hình sự, ma túy, môi trường, truy bắt đối tượng truy nã; phòng chống săn bắt, buôn bán động vật hoang dã và sản phẩm của động vật hoang dã.
Hai bên thống nhất tiếp tục phối hợp với nhau và cùng các nước trong khu vực phòng ngừa, trấn áp và trừng trị các loại tội phạm trên cơ sở tôn trọng pháp luật hiện hành của mỗi nước và luật pháp quốc tế; tập trung vào việc ngăn chặn từ sớm, từ xa nguy cơ tội phạm, triển khai các biện pháp phòng ngừa và tăng cường phối hợp thực thi pháp luật, đẩy mạnh hợp tác song phương để ngăn chặn các loại tội phạm, nhất là tội phạm có tổ chức xuyên quốc gia và tìm các biện pháp ngăn ngừa công dân Nam Phi vi phạm luật xuất, nhập cảnh của Việt Nam; tiếp tục tích cực trao đổi, tiếp nhận, xử lý thông tin tội phạm, thủ đoạn hoặc các giấy tờ giả mạo liên quan công tác quản lý xuất nhập cảnh, đối tượng truy nã của Việt Nam nghi trốn sang Nam Phi và ngược lại; không cho bất cứ tổ chức hoặc cá nhân nào lợi dụng địa bàn nước này để hoạt động chống phá nước kia.
Hai bên tiến hành trao đổi đoàn cấp cao và các cấp để tìm hiểu nhu cầu, tiềm năng và thúc đẩy hợp tác giữa hai nước trong lĩnh vực an ninh, trật tự và thực thi pháp luật; xúc tiến đàm phán, ký kết Thỏa thuận về nhận trở lại công dân, về phòng chống xuất nhập cảnh và di cư trái phép; thúc đẩy hợp tác xây dựng khuôn khổ pháp lý tạo điều kiện cho quan hệ hai nước phát triển; Hiệp định miễn thị thực cho công dân mang hộ chiếu phổ thông; Thỏa thuận hợp tác phòng, chống tội phạm buôn bán, vận chuyển, sử dụng trái phép động vật, sản phẩm động vật hoang dã giữa Bộ Công an Nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam và Bộ Cảnh sát nước Cộng hòa Nam Phi; Hiệp định về dẫn độ, Hiệp định về Hợp tác phòng chống tội phạm và tội phạm có tổ chức xuyên quốc gia giữa hai Chính phủ và Hiệp định chuyển giao người thi hành án phạt tù.
Hai bên nhất trí, tăng cường hợp tác, ủng hộ lẫn nhau trên các diễn đàn quốc tế mà hai nước là thành viên. Việt Nam đề nghị Nam Phi ủng hộ lập trường của ASEAN và Việt Nam về vấn đề Biển Đông, giải quyết tranh chấp bằng biện pháp hòa bình trên cơ sở luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước của Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982; tiếp tục ủng hộ Việt Nam đảm nhiệm thành công vai trò Ủy viên Hội đồng Nhân quyền Liên hợp quốc và ứng cử các nhiệm kỳ tiếp theo.
Trao đổi với phóng viên Thông tấn xã Việt Nam tại Nam Phi, Thứ trưởng Lê Quốc Hùng cho biết: “Chuyến công tác lần này rất thành công, đã mở ra nhiều triển vọng hợp tác sâu, rộng và thực chất hơn giữa các cơ quan bảo vệ, thực thi pháp luật giữa hai nước. Chuyến công tác cũng là tiền đề để hai bên tăng cường trao đổi đoàn cấp cao, ký kết các văn bản hợp tác song phương trong lĩnh vực này.”
Bên lề chuyến thăm, Đoàn Công tác cũng có buổi thăm và làm việc với Đại sứ quán Việt Nam tại Nam Phi. Tại buổi làm việc, Thứ trưởng Lê Quốc Hùng đã trao đổi với cán bộ nhân viên các cơ quan đại diện Việt Nam tại Nam Phi cập nhật tình hình đất nước, thành tựu đối ngoại của Việt Nam dưới sự lãnh đạo của Đảng.
Thứ trưởng Lê Quốc Hùng cũng cảm ơn sự hỗ trợ của Đại sứ quán và đề nghị Đại sứ quán tiếp tục đóng vai trò cầu nối để triển khai các yêu cầu về hợp tác giữa cơ quan thực thi pháp luật hai nước./.
Quan hệ Đối tác vì Hợp tác và Phát triển Việt Nam-Nam Phi
Nam Phi hiện là đối tác thương mại và thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam tại châu Phi. Trao đổi thương mại hai nước những năm gần đây đạt trung bình 1,2 tỷ USD/năm.
