Ngày 16/3 tại Khu di tích lịch sử Hoàng Hoa Thám, thị trấn Phồn Xương, huyện Yên Thế, Tỉnh ủy, Hội đồng Nhân dân, Ủy ban Nhân dân, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc tỉnh Bắc Giang long trọng tổ chức Lễ hội kỷ niệm 140 năm Khởi nghĩa Yên Thế (1884-2024).
Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Chánh án Tòa án Nhân dân Tối cao Nguyễn Hòa Bình; Bí thư Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái; cùng đại diện lãnh đạo các bộ, ban, ngành Trung ương, Giáo Hội Phật giáo Việt Nam, lãnh đạo tỉnh Bắc Giang, huyện Yên Thế, cùng đông đảo nhân dân, du khách thập phương dự lễ.
Phát biểu tại buổi lễ, thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái thể hiện sự tưởng nhớ, tri ân vị thủ lĩnh áo vải Hoàng Hoa Thám-Đề Thám, Anh hùng dân tộc, cùng các nghĩa quân nông dân kiên cường, bất khuất trong suốt 30 năm chống lại thực dân Pháp để bảo vệ non sông, đất nước.
Phó Thủ tướng nhấn mạnh trong lịch sử chống thực dân Pháp xâm lược của dân tộc ta trước khi có Đảng, Khởi nghĩa Yên Thế (1884-1913) được đánh giá là cuộc khởi nghĩa có vũ trang của nông dân với quy mô lớn nhất, trên bình diện rộng nhất, kéo dài nhất và oanh liệt nhất.
Với chiến thuật tài tình, nhiều trận đánh do Hoàng Hoa Thám chỉ huy làm cho giặc Pháp phải kinh hồn bạt vía, đến nay vẫn còn in đậm trong tâm trí của người dân Yên Thế nói riêng, nhân dân cả nước nói chung, như các trận Hố Chuối, Đồn Hom (Yên Thế), Cao Thượng (Tân Yên),… gây thiệt hại nặng nề cho quân giặc.
Không những vậy, ông đã buộc thực dân Pháp phải hai lần ký hòa hoãn vào các năm 1894, 1901.
Đến ngày 10/2/1913, Hoàng Hoa Thám bị giặc sát hại. Cuộc khởi nghĩa tuy bị dập tắt song đã để lại một trang sử hào hùng về lòng yêu nước, truyền thống chống giặc ngoại xâm của dân tộc ta, đóng góp nhiều kinh nghiệm quý vào kho tàng lịch sử quân sự Việt Nam; đặc biệt là những nét độc đáo về chiến tranh du kích, chiến tranh nhân dân, về xây dựng lực lượng, căn cứ làng xã chiến đấu liên hoàn trên địa bàn rộng lớn.
Lịch sử và nhân dân mãi mãi ghi nhớ công lao to lớn của tướng lĩnh, nghĩa quân Yên Thế, đặc biệt là người Anh hùng áo vải Hoàng Hoa Thám. "Ba mươi năm giữ núi rừng. Danh ông Đề Thám vang lừng trời Nam," Phó Thủ tướng Lê Minh Khái bày tỏ.
Khởi nghĩa Yên Thế, cùng với chiến thắng Chi Lăng-Xương Giang, trận chiến trên phòng tuyến sông Như Nguyệt… đã viết nên những trang sử vàng chói lọi của vùng đất Bắc Giang "địa linh nhân kiệt," là một trong "tứ trấn" của kinh thành Thăng Long xưa, giàu truyền thống lịch sử, văn hóa; là quê hương của nhiều văn quan, võ tướng, nhân sỹ, hiền tài của dân tộc.
Phó Thủ tướng ghi nhận từ một tỉnh thuần nông, xuất phát điểm thấp, điều kiện kinh tế-xã hội hết sức khó khăn thời điểm tái lập tỉnh năm 1997, Đảng bộ, chính quyền, nhân dân Bắc Giang luôn đoàn kết, cần cù, sáng tạo, kiên cường, dũng cảm, không ngừng nỗ lực, phấn đấu, khắc phục khó khăn, vượt qua thử thách, vươn lên mạnh mẽ, trở thành điểm sáng về phát triển kinh tế xã hội của cả nước.
Song song với phát triển kinh tế, lĩnh vực văn hóa-xã hội được quan tâm chăm lo, nhiều di sản văn hóa (trong đó có Cụm di tích Quốc gia đặc biệt Khởi nghĩa Yên Thế) được bảo tồn, phát huy, gắn với phát triển du lịch.
Chất lượng giáo dục-đào tạo ngày càng được nâng lên. Tỷ lệ hộ nghèo giảm nhanh.
Theo Phó Thủ tướng, việc tổ chức trọng thể Lễ kỷ niệm 140 năm Khởi nghĩa Yên Thế là để ôn lại trang lịch sử oanh liệt, hào hùng, truyền thống kiên cường, bất khuất của dân tộc ta; bày tỏ lòng biết ơn vô hạn, sự tri ân đối với Anh hùng dân tộc Hoàng Hoa Thám, các bậc tiền nhân, các Anh hùng liệt sỹ đã hy sinh để Tổ quốc Việt Nam tươi đẹp và cuộc sống hạnh phúc hôm nay.
Lễ kỷ niệm cũng là dịp nhắc nhở, ôn lại truyền thống vẻ vang của vùng đất văn hiến, giàu truyền thống cách mạng và anh hùng, qua đó tiếp thêm sức mạnh để Đảng bộ, nhân dân các dân tộc tỉnh Bắc Giang tiếp tục đoàn kết, nhất trí, đồng lòng, chung sức, đẩy mạnh đổi mới, hội nhập, phát triển toàn diện trên các lĩnh vực, vững bước đi lên, đạt nhiều thành tựu to lớn hơn nữa; phấn đấu đến năm 2030, Bắc Giang trở thành tỉnh công nghiệp theo hướng hiện đại, giàu mạnh, góp phần xây dựng đất nước phồn vinh, hạnh phúc.
Chủ tịch Ủy ban Nhân dân tỉnh Bắc Giang Lê Ánh Dương cho biết với quyết tâm giữ gìn, phát huy truyền thống văn hóa dân tộc, đáp ứng nguyện vọng của nhân dân, ngày 16/3/1984, nhân kỷ niệm 100 năm ngày Khởi nghĩa Yên Thế, Lễ hội Yên Thế lần đầu tiên được tổ chức.
Từ đó đến nay, ngày 16/3 dương lịch hàng năm, Lễ hội được duy trì tổ chức, ngày càng có thêm nhiều nội dung mới phong phú, hấp dẫn mang đậm bản sắc văn hóa của nhân dân các dân tộc Yên Thế nói riêng, nhân dân tỉnh Bắc Giang nói chung.
Tiếp nối truyền thống anh hùng cách mạng của Khởi nghĩa Yên Thế, khắc ghi những hy sinh xương máu lớp lớp thế hệ cha anh đã để lại trên mảnh đất này, hơn một thế kỷ qua, Đảng bộ, chính quyền, nhân dân tỉnh Bắc Giang không ngừng khắc phục khó khăn, phát huy những tiềm năng, lợi thế, tận dụng tốt thời cơ đẩy mạnh phát triển kinh tế-xã hội, vươn lên trở thành điểm sáng của cả nước trên nhiều lĩnh vực."
Chủ tịch Ủy ban Nhân dân tỉnh Bắc Giang nhấn mạnh.Sau phần lễ các đại biểu và du khách thưởng thức chương trình nghệ thuật với chủ đề “Bản hùng ca Yên Thế," với sự góp mặt của nhiều nghệ sỹ nổi tiếng, như: Nghệ sỹ Nhân dân Quốc Hưng, Nghệ sỹ Ưu tú Lương Huy, Đan Trường, Tùng Dương...
Chương trình gồm hai phần: "Hùm thiêng Yên Thế" và "Bắc Giang - Khúc ca ngày mới," được dàn dựng quy mô hoành tráng, công phu, mang tính sử thi nhằm ca ngợi công lao của Thủ lĩnh Lương Văn Nắm, Anh hùng dân tộc Hoàng Hoa Thám cùng các nghĩa quân Yên Thế đã anh dũng chiến đấu, chống Thực dân Pháp trong những năm cuối thế kỷ 19-đầu thế kỷ 20.
Trong khuôn khổ lễ hội, nhiều hoạt động phong phú, có ý nghĩa đã được tổ chức, như: lễ cắt băng khánh thành công trình tu bổ, tôn tạo đình Hả và dâng hương tại Đền thờ Lương Văn Nắm (xã Tân Trung, huyện Tân Yên); lễ cắt băng khánh thành công trình Đền thờ Hoàng Hoa Thám và nghĩa quân Yên Thế (thị trấn Phồn Xương, huyện Yên Thế); khai mạc trưng bày Khởi nghĩa Yên Thế; lễ tế, lễ dâng hương, lễ phóng ngư, thả điểu; các giải thể thao bóng đá, cầu lông, bóng chuyền hơi, đẩy gậy, bắn nỏ, kéo co.../.
