Sạt lở gây ách tắc trên Quốc lộ 279. (Ảnh: Phan Tuấn Anh/TTXVN) Người dân cần nâng cao cảnh giác, đề phòng sạt lở bởi mùa mưa bão mới chỉ bắt đầu, dự báo thiên tai còn diễn biến phức tạp, có thể gây ra những hậu quả khó lường.
Đó là cảnh báo của Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Lê Công Thành tại buổi họp báo Chính phủ chiều 5/8.
“Mùa mưa lũ mới bắt đầu. Những ngày qua, mưa lớn ở khu vực miền núi phía Bắc và đồng bằng Bắc Bộ, các tỉnh Sơn La, Lai Châu bắt đầu có những điểm sạt lở. Thủ tướng Chính phủ cũng đã có công điện chỉ đạo sát sao các tỉnh khu vực Tây Nguyên tiếp tục theo dõi, giám sát, khắc phục; các tỉnh, địa phương khác cũng cần có hành động quyết liệt hơn trong theo dõi, cảnh báo nhân dân trước những hiện tượng hết sức nguy hiểm như sạt lở đất,” Thứ trưởng phát biểu.
[Vụ Sạt lở đèo Bảo Lộc: Vườn sầu riêng có một phần đất rừng]
Theo Thứ trưởng Lê Công Thành, thời gian qua, tình hình sạt lở đất đá ở Tây Nguyên gây ra nhiều thiệt hại nghiêm trọng về tính mạng, tài sản của nhân dân. Điển hình như vụ sạt ở đất ở đèo Bảo Lộc (Đà Lạt) hay vấn đề an toàn hồ đập ở một số điểm thuộc tỉnh Đắk Lắk, Đắk Nông… Báo chí cũng đã đưa nhiều phân tích của chuyên gia về nguyên nhân sạt lở đất đá; tuyên truyền nâng cao nhận thức người dân về vấn đề này.
Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Lê Công Thành phát biểu tại buổi họp báo Chính phủ chiều 5/8. (Ảnh: PV/Vietnam+) Thứ trưởng nêu một số nguyên nhân gây ra sạt lở: “Với những sườn núi, sườn đồi tự nhiên, sự phong hóa đất đá xảy ra từ từ. Đất đá lở từ từ tạo thành trườn dốc tự nhiên và ổn định. Khi có sự thay đổi bề mặt từ đất rừng sang đất trồng cây hay san phạt đất làm nhà, đường, xây hồ thủy điện… cấu trúc của mặt đất đã thay đổi, dẫn tới nguy cơ sạt lở khi có lượng mưa lớn.”
Dấu hiệu của sạt lở đất là mưa nhiều ngày/mưa lớn; xuất hiện vết nứt tường nhà, sườn đồi; cây cối nghiêng; nước sông suối chuyển màu đục; mặt đất phồng lên, mặt đất rung chuyển, âm thanh lạ trong lòng đất.
Người dân cần theo dõi thông tin cảnh báo lũ quét, sạt ở đất, thông báo cho chính quyền và những người xung quanh khi có dấu hiệu. Các lực lượng địa phương cần theo dõi và tiến hành di dời nếu có nguy cơ lớn, cần bảo vệ tính mạng trước tiên.
Theo Thứ trưởng, hiện nay nhận thức và hành động của người dân đã được nâng cao. Đặc biệt cơ quan chỉ đạo phòng chống thiên tai và phòng chống cứu nạn các địa phương đều có tài liệu, bản đồ về các điểm nguy cơ cao trên địa phương về hiện tượng sạt lở. Lực lượng thanh niên xung kích phòng chống thiên tai cũng được đào tạo để rà soát trước những trận mưa lớn để cảnh báo và hỗ trợ người dân di dời khi cần thiết.
“Tới đây, Luật Phòng thủ dân sự được triển khai sẽ bổ sung nhân sự hỗ trợ cơ quan chức năng nắm bắt thông tin, theo dõi, giám sát các nguy cơ, kịp thời phòng ngừa, ứng phó, khắc phục sự cố, thảm họa thiên tai,” Thứ trưởng Lê Công Thành nhấn mạnh.
Thông tin về hệ thống cảnh báo lượng mưa hiện nay, Thứ trưởng cho hay Tổng cục Khí tượng Thủy văn đã tổ chức thực hiện với độ chi tiết tới từng ô lưới 1x1 cây số, có trang thiết bị quan trắc tự động và cảnh báo kịp thời./.
