Ảnh minh họa. (Nguồn: AFP/TTXVN) Trang mạng moneyweb.co.za có bài phân tích việc các nước khu vực Nam châu Phi tích cực chuẩn bị nguồn nhân lực có thể lập kế hoạch, lắp đặt và bảo trì các hệ thống năng lượng Mặt Trời, gió và năng lượng sạch khác phục vụ cho ngành năng lượng tái tạo trên lục địa.
Nội dung như sau:
Hiện hơn 600 triệu người ở khu vực Nam châu Phi vẫn chưa được sử dụng điện, do vậy, năng lượng tái tạo ngoài mạng lưới là một trong những cách nhanh nhất nhằm đưa điện đến những khu vực đang có nhu cầu, đặc biệt là ở các vùng nông thôn và hẻo lánh với số lượng không nhỏ người châu Phi sinh sống.
Theo khảo sát, việc thiếu nguồn cung lao động được đào tạo để lập kế hoạch, lắp đặt và bảo trì năng lượng Mặt Trời, gió và các hệ thống năng lượng sạch khác đang là trở ngại lớn nhất đối với nỗ lực cung cấp điện cho khu vực này.
Giám đốc nhân sự châu Phi Kweku Yankson của BBOXX - tập đoàn năng lượng sạch hiện đang nỗ lực để mở rộng điện ngoài mạng lưới tại 12 quốc gia từ Rwanda đến Pakistan - cho biết họ gặp khó khăn nghiêm trọng trong việc tìm những người đủ năng lực hoạt động trong lĩnh vực điện tái tạo, đặc biệt là quản lý cấp cao, điển hình như ở Goma, thủ phủ tỉnh Bắc Kivu, phía Đông Cộng hòa Dân chủ Congo.
Trong khi đó, các lao động trẻ tại Rwanda đang háo hức tìm kiếm những cơ hội việc làm nhưng rất ít người trong số họ được đào tạo về công nghệ năng lượng sạch.
Theo Cơ quan Năng lượng tái tạo quốc tế (IRENA), nếu không tính Nam Phi, chỉ khoảng 16.000 lao động đang làm việc trong lĩnh vực năng lượng tái tạo ở Nam châu Phi. Con số này chỉ chiếm khoảng 0,1% lực lượng lao động trong ngành năng lượng tái tạo toàn cầu và ít hơn số người làm việc trong lĩnh vực năng lượng gió ở riêng bang Illinois, Mỹ. Thực tế trên đòi hỏi nhiều nỗ lực hơn nữa để đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng đối với các doanh nhân năng lượng tái tạo và công nhân lắp ráp sản phẩm, bán hàng, tiếp thị, tài chính và sở hữu trí tuệ.
[Trung Quốc "ve vuốt" châu Phi bằng chính sách "ngoại giao bẫy nợ"?]
Tháng 10/2018, Hội nghị quốc tế về năng lượng tái tạo ngoài mạng lưới ở Singapore đã phát động chiến dịch Thúc đẩy việc làm với mục tiêu đào tạo khoảng 1 triệu người trên toàn cầu vào năm 2025 để đáp ứng nhu cầu nhân lực cho ngành năng lượng tái tạo.
Giám đốc về phát triển bền vững Gilles Vermot Desroches của Quỹ Năng lượng điện Schneider cho biết với sự hỗ trợ của Schneider và Quỹ Rockefeller, tổ chức Năng lượng cho mọi người (Power for All) - tổ chức thúc đẩy sử dụng năng lượng tái tạo ngoài mạng lưới - sẽ tập trung vào việc xây dựng các kỹ năng ở các quốc gia có tỷ lệ tiếp cận điện đang ở mức rất thấp.
Theo IRENA, nỗ lực trên là một phần của chiến dịch toàn cầu nhằm đáp ứng nhu cầu 4,5 triệu việc làm vào năm 2030 liên quan đến việc mở rộng năng lượng tái tạo ngoài mạng lưới.
Một phần của việc mở rộng năng lượng tái tạo ngoài mạng lưới tập trung đạt được mục tiêu phát triển bền vững toàn cầu về cung cấp năng lượng phổ cập, phù hợp với điều kiện tài chính, đáng tin cậy, bền vững và hiện đại vào năm 2030.
Châu Phi có thể học hỏi kinh nghiệm từ Ấn Độ. Trong 2 năm gần đây, Chính phủ Ấn Độ đã hỗ trợ đào tạo hơn 30.000 công nhân lắp đặt điện Mặt Trời. Quốc gia châu Á này đặt mục tiêu đào tạo tổng cộng 50.000 công nhân lắp đặt điện Mặt Trời vào năm 2022.
Ông Yankson cho biết một trong những vấn đề lớn nhất đối với việc mở rộng năng lượng tái tạo ngoài mạng lưới ở châu Phi là các hệ thống cần được xây dựng, lắp đặt và vận hành ở những khu vực xa xôi, khó thu hút và giữ chân người lao động đáp ứng yêu cầu.
Để cung cấp nguồn lao động tiềm năng dồi dào hơn, BBOXX đã thành lập Học viện BBOXX, mở các khóa đào tạo trực tuyến chuyên về năng lượng tái tạo.
Emery Nzirabatinya, cựu Giám đốc học tập và phát triển của BBOXX và hiện đang làm việc tại Nairobi, cho biết BBOXX đang triển khai chương trình lãnh đạo tương lai ở Kigali, Rwanda nhằm tìm kiếm sinh viên tốt nghiệp đại học có tiềm năng và tiếp tục đào tạo thông qua chương trình phát triển nghiêm ngặt, kéo dài một năm với điều kiện trải nghiệm thực tế tại BBOXX.
Việc thúc đẩy đào tạo các lao động trong lĩnh vực năng lượng tái tạo nhằm đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng của các nước châu Phi vốn đang nỗ lực tăng cường sử dụng năng lượng tái tạo ngoài mạng lưới.
Tháng 12/2018, Kenya đã bắt đầu triển khai Chiến lược điện khí hóa quốc gia mới bao gồm các hệ thống năng lượng tái tạo độc lập, ngoài mạng lưới, coi đây là yếu tố quan trọng nhằm đạt được mục tiêu 100% hộ gia đình có điều kiện sử dụng điện vào năm 2022.
Khoảng 75% dân số Kenya hiện đang được sử dụng điện. Nước này cũng đang nghiên cứu đưa vào hệ thống giáo dục chương trình giảng dạy cụ thể về điện Mặt Trời để đào tạo kỹ năng cần thiết đối với nguồn lao động tương lai./.
