Người dângọi đây là chợ trâu Hùng Lợi.
Hàng hóa ở đây chẳng có gì khác ngoàinhững chú trâu, bò lừng lững. Chợ bắt đầu họp từ lúc trời tảngsáng cho đến trưa mới tan, có những phiên số lượng trâu, bò mang ra bánlên đến vài chục con.
Không ai biết chính xác chợ trâu được hình thànhtừ khi nào nhưng giờ đây chợ trâu xã Hùng Lợi đã trở thành nét sinhhoạt văn hóa đặc sắc của một xã thuần nông miền núi.
Anh Lý Văn Dình, dân tộc Tày ở Thôn Quân, xã Hùng Lợi,mang 1 con trâu đến bán, anh cho biết: Con trâu này tôi đã nuôi được 4năm và có giá 30 triệu đồng, vì cần tiền sửa sang lại nhà cửa và muasắm vật dụng cho gia đình nên mới bán đi. Từ sáng sớm đã có vài ngườihỏi mua nhưng trả giá thấp nên tôi chưa muốn bán.
Anh Dình cho biếtthêm gia đình anh nuôi 3 con trâu sinh sản, mỗi năm gia đình anh thunhập khoảng 60 triệu đồng từ tiền bán trâu.
Tại chợtrâu Hùng Lợi, có rất nhiều loại trâu, bò được đem bán từ những chúnghé nhỏ đến cả những con trâu mộng to hay những con bò sinh sản và cónhiều mức giá khác nhau. Trâu, bò nhỏ có giá từ 7 đến 10 triệu/con, còntrâu lớn, bò sinh sản có giá từ 30 đến 40 triệu/con… nếu khách ưng ý,thỏa thuận giá cả hoàn tất thì việc mua bán diễn ra rất nhanh chóng.
Những con trâu, bò từ khắp các thôn, bản được đem đến chợ, có con tỏ rahiền lành nhưng cũng có con mang cặp mắt đỏ ngầu sẵn sàng húc bất cứ aiđi ngang qua. Khách đi chợ xem trâu, xem bò cũng phải lựa, người bánthì luôn phải căng mắt canh chừng đảm bảo an toàn cho khách đến mua vàtránh cho chúng húc nhau.
Anh Hoàng Văn Đình ở thônLàng Chương cho biết: Tôi hay mua lại trâu của một số người dân trongthôn, bản, nuôi vỗ béo một thời gian rồi đem đến chợ bán, mỗi con thulãi khoảng từ 2 đến 3 triệu đồng. Khi còn nhỏ, tôi hay theo bố đến đâybán trâu, chợ này có từ khi nào tôi cũng không biết nữa.
Chị Lầu Thị Dí, dân tộc Mông, thôn Nà Tang, xã Hùng Lợi phấn khởi chobiết: Gia đình tôi được Nhà nước hỗ trợ cho vay một con bò sinh sản,sau 1 năm nuôi dưỡng đã sinh được bê con, tôi đã trả nợ bê. Hôm nay,gia đình tôi mới bán con bê tiếp theo được 10 triệu đồng để chuẩn bịlàm đám cưới cho con trai.
Khách mua trâu, bò chủyếu là những người ở địa phương khác, ngoài những người mua trâu, bò vềđể lấy sức kéo hay để làm thịt thì cũng có những người đến đây tìmnhững con trâu tốt để nuôi dưỡng trở thành trâu chọi.
Theo nhiều láibuôn kể lại, họ đến đây mua trâu, bò về xuôi phục vụ cày, bừa hoặc làmthịt nhưng nhiều lần để ý thấy những con trâu có nhiều khả năng trởthành trâu chọi nên đã nuôi dưỡng, huấn luyện rồi bán chúng lại chonhững tay chơi trâu chọi chuyên nghiệp và đã có những con trâu đạt đượcgiải cao trong các Lễ hội chọi trâu.
Từ đó chợ trâu Hùng Lợi trở thànhđiểm hay lui tới của những tay buôn trâu, mua trâu chọi. Người ta đếnchợ, không chỉ để mua trâu mà còn là dịp được gặp gỡ, trao đổi kinhnghiệm cách chọn trâu, cách nuôi trâu cho béo, khỏe… và còn bao chuyệnkhác xoay quanh những con vật được coi như là “đầu cơ nghiệp.”
Chợ trâu Hùng Lợi là một nét sinh hoạt văn hóa đặc sắc của một vùng quêmiền núi, chợ không chỉ thúc đẩy kinh tế của địa phương phát triển màcòn góp phần gìn giữ nghề nuôi trâu, bò lâu đời của bà con nơi đây.
ÔngMa Văn Hùng, Chủ tịch Ủy ban Nhân dân xã Hùng Lợi cho biết: Chợ trâu, bò góp phầntạo thêm thu nhập cho nhân dân trên địa bàn xã, nhất là những lúc nôngnhàn. Trong tương lai, xã sẽ có chủ trương quy hoạch để đưa chợ vàohoạt động quy củ, chất lượng hơn./.