Gaza hoang tàn sau những cuộc không kích. (Nguồn: AFP/TTXVN) Ngày 16/9, Liên hợp quốc đã môi giới một thỏa thuận ba bên với Israel và Chính quyền Palestine (PA) cho phép vận chuyển vật liệu xây dựng vào Dải Gaza phục vụ công tác tái thiết sau cuộc chiến vừa qua.
Đặc phái viên của Liên hợp quốc về tiến trình hòa bình Trung Đông Robert Serry đã xác nhận thông tin trên, đồng thời cho biết Liên hợp quốc sẽ thiết lập một cơ chế đảm bảo vật liệu xây dựng sẽ không được chuyển cho phong trào Hồi giáo vũ trang Hamas (Ha-mát) tại Gaza để xây dựng đường hầm ở biên giới với Israel.
Đặc phái viên Serry cho biết theo thỏa thuận trên, Israel phải nhanh chóng mở lại các cửa khẩu với Gaza và cho phép các công ty tư nhân vào hoạt động xây dựng tại vùng lãnh thổ này.
Ông nhấn mạnh sức tàn phá của cuộc chiến tại Gaza “thực sự gây chấn động” với việc cướp đi sinh mạng của hơn 2.140 người, 18.000 căn nhà bị phá hủy và khiến hàng trăm nghìn người Palestine bị mất nhà cửa.
Trong khi đó, Văn phòng các vấn đề dân chính trực thuộc Bộ Quốc phòng Israel tại các vùng lãnh thổ Palestine ngày 16/9 cũng xác nhận việc ký kết văn kiện trên.
Trong một thông báo, cơ quan này cho biết Chính phủ Israel nhất trí với đề xuất của Liên hợp quốc về việc thiết lập một cơ chế nhằm tái thiết Dải Gaza đặt dưới sự giám sát của Liên hợp quốc. Cơ chế này sẽ tạo điều kiện cho tiến trình xây dựng lại Gaza, đồng thời đảm bảo các lợi ích về an ninh của nhà nước Israel.
Israel đã ngừng cho phép vật liệu xây dựng phục vụ nhu cầu dân sinh thông qua cửa khẩu nước này vào Gaza kể từ tháng 10/2013 sau khi phát hiện một đường hầm lớn qua biên giới. Tuy nhiên, Tel Aviv vẫn cho phép thông quan một lượng thiết bị hạn chế dành cho các dự án quốc tế.
Trước đó, đặc phái viên Robert Serry đã gửi báo cáo lên Cơ quan hỗ trợ phát triển của Liên hợp quốc (AHLC) kêu gọi Chính phủ thống nhất Palestine nắm quyền kiểm soát Dải Gaza sau cuộc chiến. Báo cáo nêu rõ sự tái thiết, khôi phục, điều hành và an ninh ở Dải Gaza phải diễn ra trong bối cảnh một chính quyền Palestine hợp pháp quay trở lại dải đất này.
Báo cáo cũng nhấn mạnh cộng đồng quốc tế hoan nghênh việc thành lập chính phủ thống nhất dưới sự lãnh đạo của Tổng thống Palestine Mahmoud Abbas và phù hợp với các nguyên tắc của Tổ chức Giải phóng Palestine (PLO).
Liên hợp quốc lâu nay nhấn mạnh tới sự cần thiết tiến tới việc thống nhất Palestine phù hợp với các nghị quyết hiện có trong khuôn khổ những cam kết của PLO và quan điểm của Bộ Tứ về hòa bình Trung Đông cũng như Sáng kiến Hòa bình Arab. Báo cáo còn hối thúc Israel cho phép phát triển Khu C, phần đất thuộc Bờ Tây đang nằm hoàn toàn dưới sự kiểm soát an ninh và dân sự của Israel.
Trong một diễn biến mới nhất, tối 16/9, lần đầu tiên một quả đạn cối được bắn từ Gaza vào khu vực miền Nam Israel kể từ khi hai bên đạt được thỏa thuận ngừng bắn hôm 26/8 dưới sự trung gian của Ai Cập.
Theo người phát ngôn quân đội Israel Peter Lerner, đây là lần đầu tiên kể từ sau chiến dịch “Bảo vệ biên giới”, một quả đạn cối được bắn nhằm vào khu vực Eshkol, miền Nam Israel, tuy nhiên không gây thương vong hay thiệt hại.
Ngay lập tức từ Dải Gaza, Hamas đã bác cáo buộc của Israel và cho biết phong trào này và các bên tại Palestine cam kết tuân thủ lệnh ngừng bắn. Không có bằng chứng cho thấy quả đạn cối được bắn đi từ Gaza./.
