Các chương trình tín dụng chính sách kịp thời giải ngân đáp ứng nhu cầu vốn phục vụ sản xuất kinh doanh của hộ nghèo và các đối tượng chính sách khác trên địa bàn tỉnh Quảng Nam. (Ảnh: Vietnam+) Quảng Nam hiện nay đang là tỉnh có quy mô và mức tăng trưởng kinh tế cao nhất trong Vùng kinh tế trọng điểm miền Trung. Nhưng hơn 20 năm về trước, Quảng Nam là một tỉnh thuần nông, chịu thiệt hại nặng nề sau chiến tranh, nằm trong nhóm những tỉnh nghèo nhất của cả nước, tỷ lệ hộ nghèo lên tới 27,35% (78.948 hộ nghèo).
Nhiều huyện miền núi khi bão lụt ập đến, trở thành ốc đảo “nội bất xuất, ngoại bất nhập”, tỷ lệ hộ đói nghèo gần 90%. Thế nên, câu chuyện chuyển dịch cơ cấu kinh tế giảm nghèo bền vững là cả một hành trình gian nan và tâm huyết của các cấp ủy chính quyền địa phương cùng sự chung tay, đồng lòng của hệ thống chi nhánh Ngân hàng Chính sách xã hội tỉnh Quảng Nam trong chặng đường phát triển 20 năm qua.
Tạo động lực giúp người dân thoát nghèo bền vững
Về xã Trà Tân, huyện Bắc Trà My, vẫn còn đó dư âm hào hùng của căn cứ địa Cách mạng Nước Oa của cơ quan Khu ủy khu V, Bộ Tư lệnh Quân khu V và các cơ quan ban ngành khu V trong kháng chiến chống Mỹ (giai đoạn 1960-1973). Dãy Trường Sơn hùng vĩ là nơi an toàn bao bọc cho Cách mạng ngày ấy, song lại là thách thức đối với người dân trong phát triển kinh tế thời bình khi giao thông khó khăn, nhất là đồng bào dân tộc thiểu số nơi đây vẫn duy trì tập quán “tự cung, tự cấp”, tập trung sản xuất nhỏ.
Công việc hỗ trợ người dân giảm nghèo của Ngân hàng Chính sách xã hội vì thế chỉ có thể thực hiện hiệu quả với việc phát huy tốt phương thức quản lý vốn riêng có, với sự vào cuộc của 4 tổ chức chính trị-xã hội cùng các Tổ tiết kiệm và vay vốn và hệ thống Điểm giao dịch xã. Đặc biệt từ sau khi Chỉ thị số 40-CT/TW đi vào đời sống đã tạo sinh khí mới cho hoạt động tín dụng chính sách xã hội với sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị.
[Vốn tín dụng chính sách: Củng cố "hậu phương" thêm vững chắc]
Tổ trưởng Tổ tiết tiết kiệm thôn 1, xã Trà Tân Đinh Văn Hoàng cho biết: Thôn 1 những năm đầu 2000 có 100 % là hộ nghèo, trong đó 85% gia đình thiếu đói giáp hạt. Bản thân anh cũng từng là hộ nghèo trước năm 2008, cho đến khi anh được chính quyền và Ngân hàng Chính sách xã hội huyện Bắc Trà My cho vay vốn chính sách để trồng keo, chăn nuôi bò.
Tuy nhiên, con đường giảm nghèo không dễ dàng, trải qua cả chục năm với nhiều vòng quay từ vốn vay hộ nghèo, hộ cận nghèo, rồi đến hộ mới thoát nghèo. Chính từ sự trải nghiệm và thấu hiểu ấy nên khi nhận bàn giao vị trí Tổ trưởng Tổ tiết kiệm vay vốn, công tác tuyên truyền và vận động người nghèo và đối tượng chính sách khác tham gia vay vốn làm kinh tế luôn được anh đặt lên hàng đầu. Đến nay, Tổ tiết kiệm và vay vốn thôn 1 đã có 75% hộ thoát nghèo và không phát sinh hộ tài nghèo. Nhiều hộ nghèo đã ổn định kinh tế, là tấm gương vượt khó điển hình của xã.
Như anh Hồ Thanh Tùng - Trưởng thôn 1, xã Trà Tân trải qua hai vòng vốn vay hộ nghèo 20 triệu đồng rồi 50 triệu đồng để đầu tư trồng 5ha keo, chăn nuôi trâu, đến năm 2019, anh đã thoát nghèo. Năm 2020, anh Tùng tiếp tục được Ngân hàng Chính sách xã hội huyện Bắc Trà My hỗ trợ vay vốn 80 triệu đồng để đầu tư mở rộng đàn trâu lên 7 con. Thêm 3 lần thu hoạch keo trong những năm qua đã cho anh năng lực tài chính đủ để nuôi 3 con ăn học và trở thành điển hình hướng bà con phát triển kinh tế theo mô hình của gia đình.
Từng nỗ lực của các Tổ tiết kiệm và vay vốn, Trưởng thôn cùng sự chỉ đạo sát sao của cấp ủy, chính quyền xã, tổ chức chính trị-xã hội cấp xã trong việc tập trung nguồn vốn tín dụng chính sách cho hộ nghèo, hộ đồng bào dân tộc thiểu số và các đối tượng chính sách khác đã từng bước giúp người dân phát huy lợi thế kinh tế vườn rừng của địa phương, đưa Trà Tân bước qua đói nghèo, trở thành xã nông thôn mới vào năm 2018.
Tập trung nguồn lực thực hiện hiệu quả tín dụng chính sách
Trong giai đoạn dịch bệnh COVID-19 vừa qua, chi nhánh Ngân hàng Chính sách xã hội tỉnh Quảng Nam đã nhanh chóng giải ngân các nguồn vốn hỗ trợ khôi phục sản xuất đã góp phần tạo việc làm, phát triển kinh tế, bảo đảm an sinh xã hội tại địa phương.
Cơ sở chế biến trà nhài Best One của chị Bùi Thị Tuyết Nhung ở phố Phú Trung, phường An Phú, thành phố Tam Kỳ ra đời tháng 9/2019 trước thời gian dịch COVID-19 bùng phát không lâu. Được Ngân hàng Chính sách xã hội Tam Kỳ xem xét cho vay 100 triệu đồng theo Nghị quyết số 68/NQ-CP, đã giúp cho cơ sở chị có nguồn lực tài chính, không bị gián đoạn sản xuất trong giai đoạn dịch, tạo việc làm cho 8 lao động thường xuyên với thu nhập ổn định 5,5 triệu đồng/người/tháng, chưa kể việc tạo thu nhập cho nông dân ở vùng nguyên liệu.
Tỷ lệ hộ nghèo tại Quảng Nam đã giảm mạnh, góp phần quan trọng vào việc thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia về giảm nghèo bền vững của tỉnh, góp phần giảm số xã thuộc vùng khó khăn từ 116 xã vào cuối năm 2007 xuống còn 59 xã; giảm tỷ lệ hộ nghèo giai đoạn 2001-2005 từ 23,27% xuống 10,94%, giai đoạn 2005-2010 từ 30,29% xuống 12,21%, giai đoạn 2011-2015 từ 24,18% xuống 10,03%; giai đoạn 2016-2021 giảm từ 12,9% xuống còn 4,4% cuối năm 2021.
Ảnh minh họa. (Ảnh: Vietnam+) Đến nay, tổng dư nợ của chi nhánh Ngân hàng Chính sách xã hội tỉnh Quảng Nam đạt hơn 6.163 tỷ đồng, tăng hơn 5.900 tỷ đồng (tăng 30 lần) so với cuối năm 2002, tỷ lệ tăng trưởng bình quân hằng năm 19,46% với gần 164.000 hộ còn dư nợ. 100% người nghèo và các đối tượng chính sách khác có nhu cầu và đủ điều kiện đều được tiếp cận các sản phẩm, dịch vụ do Ngân hàng Chính sách xã hội cung cấp. Tuy nhiên, con đường giảm nghèo bền vững phía trước không ít chông gai. Mặc dù, tỷ lệ hộ nghèo cuối năm 2021 chỉ còn 4,4%, song thực tế cho thấy phần đông các hộ nghèo này thuộc lõi nghèo, tập trung phần lớn ở các huyện miền núi và đồng bào dân tộc thiểu số.
Chi nhánh Ngân hàng Chính sách xã hội tỉnh Quảng Nam đặt mục tiêu cho giai đoạn tới đảm bảo 100% hộ nghèo, hộ cận nghèo và các đối tượng chính sách khác có nhu cầu và đủ điều kiện đều được vay vốn các chương trình tín dụng chính sách và tiếp cận các sản phẩm, dịch vụ Ngân hàng Chính sách xã hội cung cấp. Phấn đấu tăng trưởng nguồn vốn và dư nợ bình quân từ 8%-10%/năm.
Tiếp tục tham mưu cấp ủy chính quyền địa phương chuyển vốn ủy thác qua Ngân hàng Chính sách xã hội tăng tối thiểu 20%. Chi nhánh cũng đề nghị Chính phủ quan tâm cân đối nguồn vốn phù hợp, đáp ứng đủ để thực hiện các chương trình tín dụng chính sách liên quan đến các chương trình mục tiêu quốc gia. Ngoài ra, xem xét ban hành cơ chế tín dụng đối với hộ có mức sống trung bình nhằm góp phần tạo điều kiện cho đối tượng tiếp cận nguồn vốn ưu đãi phát triển kinh tế, ổn định đời sống; quan tâm cân đối, bổ sung nguồn vốn cho vay các chương trình tín dụng cho Ngân hàng Chính sách xã hội theo kế hoạch xây dựng, nhất là chương trình cho vay hỗ trợ tạo việc làm./.
