Dự án đã góp phần nâng độ che phủ rừng, bảo tồn các loài thực vật quýhiếm; duy trì được nguồn nước phục vụ sản xuất và đời sống của đồng bào các dântộc thiểu số. Đặc biệt, dự án đã góp phần cải thiện môi trường sinh thái, tạokhông gian xanh cho vùng Công viên địa chất toàn cầu Cao nguyên đá Đồng Văn.
Thông qua chính sách hỗ trợ gạo cho các hộ nhận khoán khoanh nuôi, bảo vệ vàtrồng rừng sản xuất, đã giải quyết được một phần vấn đề an ninh lương thực trongnhững ngày giáp hạt cho bà con dân tộc thiểu số sống liền kề với rừng.
Là tỉnh miền núi biên giới cực Bắc địa đầu của Tổ quốc, Hà Giang có 6/11huyện, thành phố thuộc diện huyện nghèo, đặc biệt khó khăn, diện thực hiện Nghịquyết 30a của Chính phủ; trong đó, có 4 huyện vùng cao núi đá phía Bắc gồm: QuảnBạ, Yên Minh, Đồng Văn và Mèo Vạc. Nơi đây có địa hình phức tạp, chia cắt mạnh,độ dốc lớn, điều kiện tự nhiên khắc nghiệt, kinh tế xã hội đặc biệt khó khăn,thiếu đất, thiếu nước sản xuất. Đây là nơi tập trung đông đồng bào dân tộc thiểusố, toàn vùng có trên 60% số hộ thuộc diện đói nghèo, thu nhập bình quân đầungười đạt dưới 3 triệu đồng/năm.
Ngày 20/1/2009, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt dự án đầu tư bảo vệ vàphát triển rừng tại 4 huyện vùng cao núi đá tỉnh Hà Giang với mục tiêu là hỗ trợtiền, gạo cho người dân trong công tác khoanh nuôi, bảo vệ rừng, trồng rừngphòng hộ, rừng sản xuất, cây dược liệu và trồng cỏ chăn nuôi. Thông qua dự ánnhằm bảo vệ, phát triển vốn rừng và góp phần duy trì, đảm bảo đời sống nhân dân,nâng cao nhận thức của người dân trong việc bảo vệ môi trường sinh thái.
Từ năm 2009 đến hết năm 2012, dự án đã giao khoán, quản lý, bảo vệ đượctrên 319.000 lượt ha rừng; giao khoán khoanh nuôi phục hồi rừng được trên106.000 lượt ha; trồng mới được trên 11.000ha rừng và thực hiện lồng ghép với dựán trồng mới 5 triệu ha rừng giai đoạn 2008-2010 được 8.720 ha; chăm sóc đượcgần 16.000 lượt ha rừng; trồng rừng cảnh quan (rừng phòng hộ môi trường) được500ha; cải tạo và nâng cấp được 8 vườn ươm cung cấp cây giống trồng rừng chovùng dự án tại 4 huyện trên Cao nguyên đá.
Tại 4 huyện đã xây dựng được 429 bảng nội quy, 1.509 bảng, biển báo tuyêntruyền bảo vệ rừng. Các biển báo này được cắm tại các khu rừng thuộc dự án nhằmtuyên truyền, nâng cao nhận thức của nhân dân về việc quản lý, bảo vệ rừng; lợiích và trách nhiệm của người dân trong công tác bảo vệ và phát triển rừng. Từviệc triển khai thực hiện dự án, 100% các thôn, bản tại 4 huyện trên Cao nguyênđá đã xây dựng được hương ước bảo vệ rừng.
Với mục tiêu hỗ trợ tiền, gạo cho bà con dân tộc thiểu số thực hiện dự ántrong công tác khoanh nuôi, bảo vệ rừng và trồng rừng, từ năm 2008 đến nay, dựán đã cấp gần 6.500 tấn gạo, đạt 100% kế hoạch giao.
Mặc dù thời gian cấp gạođược tập trung vào thời điểm giáp hạt là tháng Ba, tháng Tám và tháng 11 hàng năm,lúc đó thời tiết không thuận lợi, mưa nhiều, đường vùng cao đi lại khó khăn,song toàn bộ số gạo đã được Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Hà Giang vàỦy ban Nhân dân 4 huyện vùng cao phía Bắc triển khai cấp gạo đầy đủ, đảm bảo antoàn, chính xác.
Ông Nguyễn Đức Vinh, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn HàGiang, cho biết: Sau 4 năm triển khai thực hiện dự án đầu tư bảo vệ và pháttriển rừng trên Cao nguyên đá đã nâng độ che phủ rừng của toàn vùng từ 30,9% lên39,7%, đạt 56% so với mục tiêu của dự án đề ra đến năm 2015 là 46,7%. Dự án đãtừng bước cải thiện môi trường sinh thái trong vùng và khu vực lân cận. Bảo tồncác loài thực vật quý hiếm đang có nguy cơ tuyệt chủng như: Thông đỏ, bách vàng,bách xanh, tùng la hán... Thông qua dự án đã hình thành ý thức bảo vệ rừng trongtừng bà con dân tộc thiểu số ở địa phương, đặc biệt là ý thức bảo vệ rừng cộngđồng. Đến nay, ở các địa phương này không còn tình trạng phá rừng tràn lan, sốvụ cháy rừng giảm mạnh; công tác phòng chống cháy rừng đã được đông đảo nhân dâncùng tham gia.
Tổng nguồn vốn dự án đã hỗ trợ cho bà con là gần 148 tỷ đồng; bình quânmỗi hộ nhận trên 1 triệu đồng/hộ/năm. Ngoài ra, các hộ tham gia dự án còn đượcnhận gần 6.500 tấn gạo (bình quân mỗi hộ được hỗ trợ 50 kg gạo/năm). Đây lànguồn hỗ trợ đáng kể đối với đời sống của bà con dân tộc thiểu số tại 4 huyệnvùng cao núi đá phía Bắc của Hà Giang còn nhiều khó khăn, từng bước góp phần cảithiện đời sống vật chất của hộ gia đình. Dự án đã góp phần quan trọng trong côngtác xóa đói giảm nghèo tại 4 huyện trên Cao nguyên đá. Trên 4.583 ha rừng trồngsản xuất khi khai thác sẽ cung cấp trên 275.000m3 (tính bình quân 60m3/ha) sẽ lànguồn thu đáng kể về chất đốt, gỗ gia dụng đối với các hộ gia đình.
Thông qua chính sách hỗ trợ gạo cho các hộ nhận khoán khoanh nuôi, bảo vệvà trồng rừng sản xuất đã được đông đảo bà con các dân tộc thiểu số nhiệt tìnhủng hộ rất cao. Gạo hỗ trợ được cấp phát vào các thời điểm giáp hạt giúp ngườidân không bị đói vào thời gian khó khăn nhất.
Dự án đã thu hút được trên 28.000hộ gia đình trên địa bàn 4 huyện vùng cao núi đá phía Bắc của Hà Giang tham giavào các hoạt động sản xuất lâm nghiệp, tạo thêm công ăn việc làm cho trên 50.000lao động. Các chính sách hỗ trợ của dự án đối với bà con dân tộc thiểu số đã chothấy rõ sự quan tâm của Đảng, Nhà nước đối với các dân tộc ở vùng cao, vùng đặcbiệt khó khăn.
Có thể nói, đây là một dự án mang tính xã hội cao, các chính sách đượcnhân dân đồng tình cao và tích cực tham gia. Dự án được triển khai thực hiện đãtừng bước thay đổi nhận thức của người dân trong sản xuất nông lâm nghiệp kếthợp mang tính bền vững. Dự án cũng đã góp phần hạn chế được tình trạng người dânvượt biên trái phép sang Trung Quốc lao động tự do, gây mất trật tự an ninh vùngbiên giới.
Theo ông Nguyễn Minh Tiến, Phó Chủ tịch Ủy ban Nhân dân tỉnh Hà Giang:Phát huy những kết quả đã đạt được, trong giai đoạn 2013-2015, tỉnh Hà Giang sẽtiếp tục phát huy tối đa tiềm năng thế mạnh của rừng; nguồn lực đất đai, laođộng, vận dụng sáng tạo các cơ chế, chính sách của dự án đầu tư bảo vệ và pháttriển rừng trên Cao nguyên đá. Nhờ thực hiện có hiệu quả các mục tiêu dự án đãđề ra, 4 huyện vùng cao núi đá phía Bắc của Hà Giang từng bước vươn lên, đẩymạnh công cuộc xóa đói giảm nghèo, nâng cao chất lượng cuộc sống cho đồng bàodân tộc thiểu số, xứng đáng với vị trí quan trọng ở địa đầu cực Bắc của Tổquốc./.