Tổng thống Mỹ Joe Biden (trái) và người đồng cấp Nga Vladimir Putin (thứ 2, phải) tại cuộc gặp ở Geneva, Thụy Sĩ ngày 16/6. (Ảnh: AFP/TTXVN) Điện Kremlin ngày 17/6 đã hoan nghênh cam kết của Tổng thống Nga Vladimir Putin và người đồng cấp Mỹ Joe Biden về việc khởi động một cuộc đối thoại song phương toàn diện, thực chất và năng động về ổn định chiến lược và kiểm soát vũ khí.
Động thái trên được đưa ra một ngày sau hội nghị thượng đỉnh lịch sử của hai nhà lãnh đạo ở Geneva (Thụy Sĩ), trong đó ông Putin và ông Biden đã đưa ra một tuyên bố chung ngắn gọn, nhất trí về việc bắt đầu đối thoại về kiểm soát vũ khí hạt nhân.
Phát biểu trên đài phát thanh quốc gia ngày 17/6, người phát ngôn của Tổng thống Putin - ông Dmitry Peskov cho biết: "Mặc dù chỉ là một văn bản rất ngắn gọn, nhưng tuyên bố chung về sự ổn định chiến lược đã nêu rõ trách nhiệm đặc biệt của hai quốc gia chúng ta, không chỉ đối với người dân hai nước mà còn với toàn thế giới."
Trước đó cùng ngày, Thứ trưởng Ngoại giao Nga Sergei Ryabkov nhận định việc hai bên bác bỏ khả năng xảy ra một cuộc chiến tranh hạt nhân là "một thành công thực sự."
Phát biểu với nhật báo Kommersant Business, ông Ryankov cho biết kể từ khi gia hạn Hiệp ước Cắt giảm vũ khí chiến lược mới (New START) dưới thời của Tổng thống Biden, "đây là bước đi thứ hai của Washington trong việc khôi phục nhận thức chung và cách tiếp cận có trách nhiệm về các vấn đề quan trọng của an ninh quốc tế."
Theo ông Ryabkov, đối thoại về ổn định chiến lược giữa Moscow và Washington nên bắt đầu ngay. Ông nhấn mạnh "đây là vấn đề tính theo tuần, không phải vài tháng."
[Cuộc gặp Putin-Biden: Nga-Mỹ ra Tuyên bố chung về ổn định chiến lược]
Sau hội nghị kéo dài hơn 3 giờ với người đồng cấp Mỹ Biden, Tổng thống Nga Putin cho biết hai bên đã có cuộc đối thoại "mang tính xây dựng," trong khi vẫn còn một số vấn đề đang mâu thuẫn.
Tuyên bố chung giữa hai nhà lãnh đạo khẳng định Nga và Mỹ đã chứng minh được rằng ngay cả trong thời điểm căng thẳng, hai bên vẫn có thể đạt được tiến bộ trong việc thực hiện các mục tiêu chung để đảm bảo khả năng có thể dự đoán trong lĩnh vực chiến lược và giảm thiểu rủi ro xung đột vũ trang và nguy cơ chiến tranh hạt nhân.
Tuyên bố chung có đoạn: "Việc gia hạn Hiệp ước START gần đây là một minh chứng cho cam kết của chúng tôi trong việc kiểm soát vũ khí hạt nhân. Hôm nay, chúng tôi tái khẳng định nguyên tắc sẽ không thể có kẻ chiến thắng trong một cuộc chiến tranh hạt nhân và (do đó) không bao giờ được để cuộc chiến đó xảy ra."
Tổng thống Nga Vladimir Putin (trái) và người đồng cấp Mỹ Joe Biden tại cuộc gặp ở Geneva, Thụy Sĩ ngày 16/6. (Ảnh: AFP/TTXVN) Theo nội dung bản tuyên bố chung, để đạt được những mục tiêu này, Nga và Mỹ sẽ sớm khởi động một cuộc đối thoại song phương toàn diện, thực chất và năng động về ổn định chiến lược. Thông qua cuộc đối thoại này, hai nước mong muốn tạo nền tảng cho việc kiểm soát vũ khí và cho các các biện pháp giảm thiểu rủi ro trong tương lai.
New START là hiệp ước có tính ràng buộc pháp lý duy nhất còn lại về kiểm soát vũ khí hạt nhân giữa Nga và Mỹ - hai quốc gia vốn nắm giữ hơn 90% lượng vũ khí hạt nhân trên thế giới.
Theo hiệp ước, kho vũ khí hạt nhân của mỗi nước chỉ được giới hạn ở mức 700 quả tên lửa đạn đạo liên lục địa, 1.550 đầu đạn hạt nhân và 800 bệ phóng.
New START đã được thực thi từ năm 2011 và vào ngày 3/2 vừa qua, Mỹ và Nga đã nhất trí gia hạn năm năm hiệp ước New START, đến ngày 5/2/2026./.
