Giống lúa lai Kim Ưu 18, lần đầu tiên được đưa vào gieo cấy tại huyện Ngân Sơn, tỉnh Bắc Kạn. Tuy nhiên, khi người dân gieo mạ (vào đầu tháng Năm Dương lịch), thấy cây mạ phát triển không bình thường, không đều: cây bị kéo dài thân lá, đốt dài và lá có màu xanh nhạt.
Cây mạ chỉ phát triển 2 hoặc 3 lá là không phát triển được lá tiếp theo, những ruộng mạ đủ tuổi, ngoài những cây phát triển bình thường, những cây mạ đột biến bị gãy gục và chết, không có khả năng cấy. Tại xã Vân Tùng (Ngân Sơn), xác định có 35% số mạ đã gieo không đảm bảo; tại xã Bằng Vân, xác định khoảng 30% mạ không đảm bảo; tại xã Thượng Quan tỷ lệ này là 40%.
Sau khi nghe người dân phản ánh, các cơ quan chức năng đã đi kiểm tra thực tế tại các xã có gieo giống lúa Kim Ưu 18 và thực tế kiểm tra đúng như phản ánh của người dân, mức độ và tỷ lệ đột biến được xác định tương ứng với số liệu được nêu ở trên.
Theo ông Đào Xuân Sơn, Giám đốc Công ty Cổ phần vật tư kỹ thuật nông nghiệp Bắc Kạn, giống lúa Kim Ưu 18 được nhập từ Công ty cổ phẩn vật tư kỹ thuật nông nghiệp Bắc Giang. Đây là loại lúa cho năng suất cao, chất lượng gạo ngon, đã được đưa vào sử dụng ở nhiều tỉnh, như Bắc Ninh, Bắc Giang, Hà Nội, Lạng Sơn, Cao Bằng…
Cũng theo ông Sơn, nguyên nhân ban đầu được xác nhận phía doanh nghiệp Trung Quốc khi trộn chất kích thích sinh trưởng GA3 đã trộn không đều, dẫn đến tình trạng khi gieo mạ tỷ lệ bị đột biến khoảng trên 30%. Phía Công ty của Trung Quốc và Công ty cổ phẩn vật tư kỹ thuật nông nghiệp Bắc Giang cũng đã có cam kết hỗ trợ đền bù số giống bị hỏng và khuyến khích người dân vẫn cứ cấy giống mạ không bị đột biến, nếu năng suất không đạt được như thuyết minh sẽ có đền bù thỏa đáng.
Kim Ưu 18 là giống lúa lai của Trung Quốc, được Cục Bảo vệ Thực vật (Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn) cấp giấy phép kiểm dịch thực vật nhập khẩu số 5288/BVTV-KD. Giống lúa này cũng đã được Trung tâm khảo kiểm nghiệm giống, sản phẩm cây trồng quốc gia cấp giấy chứng nhận phù hợp quy chuẩn kỹ thuật số CNCL:20121674.
Phía Công ty cổ phẩn vật tư kỹ thuật nông nghiệp Bắc Giang khuyến cáo các hộ dân đã gieo mạ giống Kim ưu 18 vụ mùa 2013 tiếp tục chăm sóc nếu đến cuối vụ không cho thu hoạch hoặc thu hoạch năng suất thấp do giống gây ra, Công ty chịu trách nhiệm bồi thường./.
Cây mạ chỉ phát triển 2 hoặc 3 lá là không phát triển được lá tiếp theo, những ruộng mạ đủ tuổi, ngoài những cây phát triển bình thường, những cây mạ đột biến bị gãy gục và chết, không có khả năng cấy. Tại xã Vân Tùng (Ngân Sơn), xác định có 35% số mạ đã gieo không đảm bảo; tại xã Bằng Vân, xác định khoảng 30% mạ không đảm bảo; tại xã Thượng Quan tỷ lệ này là 40%.
Sau khi nghe người dân phản ánh, các cơ quan chức năng đã đi kiểm tra thực tế tại các xã có gieo giống lúa Kim Ưu 18 và thực tế kiểm tra đúng như phản ánh của người dân, mức độ và tỷ lệ đột biến được xác định tương ứng với số liệu được nêu ở trên.
Theo ông Đào Xuân Sơn, Giám đốc Công ty Cổ phần vật tư kỹ thuật nông nghiệp Bắc Kạn, giống lúa Kim Ưu 18 được nhập từ Công ty cổ phẩn vật tư kỹ thuật nông nghiệp Bắc Giang. Đây là loại lúa cho năng suất cao, chất lượng gạo ngon, đã được đưa vào sử dụng ở nhiều tỉnh, như Bắc Ninh, Bắc Giang, Hà Nội, Lạng Sơn, Cao Bằng…
Cũng theo ông Sơn, nguyên nhân ban đầu được xác nhận phía doanh nghiệp Trung Quốc khi trộn chất kích thích sinh trưởng GA3 đã trộn không đều, dẫn đến tình trạng khi gieo mạ tỷ lệ bị đột biến khoảng trên 30%. Phía Công ty của Trung Quốc và Công ty cổ phẩn vật tư kỹ thuật nông nghiệp Bắc Giang cũng đã có cam kết hỗ trợ đền bù số giống bị hỏng và khuyến khích người dân vẫn cứ cấy giống mạ không bị đột biến, nếu năng suất không đạt được như thuyết minh sẽ có đền bù thỏa đáng.
Kim Ưu 18 là giống lúa lai của Trung Quốc, được Cục Bảo vệ Thực vật (Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn) cấp giấy phép kiểm dịch thực vật nhập khẩu số 5288/BVTV-KD. Giống lúa này cũng đã được Trung tâm khảo kiểm nghiệm giống, sản phẩm cây trồng quốc gia cấp giấy chứng nhận phù hợp quy chuẩn kỹ thuật số CNCL:20121674.
Phía Công ty cổ phẩn vật tư kỹ thuật nông nghiệp Bắc Giang khuyến cáo các hộ dân đã gieo mạ giống Kim ưu 18 vụ mùa 2013 tiếp tục chăm sóc nếu đến cuối vụ không cho thu hoạch hoặc thu hoạch năng suất thấp do giống gây ra, Công ty chịu trách nhiệm bồi thường./.
Nguyễn Trình (Vietnam+)
