Đại diện thương mại Mỹ Katherine Tai (trái) và Ngoại trưởng Nhật Bản Yoshimasa Hayashi (phải) tại cuộc gặp ở Tokyo (Nhật Bản), ngày 17/11/2021. (Ảnh: AFP/TTXVN) Trong chuyến thăm Nhật Bản từ ngày 22-24/5, Tổng thống Mỹ Joe Biden dự kiến sẽ công bố khởi động Khuôn khổ Kinh tế Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương (IPEF).
Mặc dù có thể sẽ tuyên bố ủng hộ sáng kiến này của Mỹ nhưng chính quyền của Thủ tướng Kishida Fumio vẫn nuôi hy vọng đưa Washington quay trở lại Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP).
Phát biểu trong buổi họp báo tại Trung tâm Báo chí Nước ngoài Nhật Bản (FPCJ) vào tối 20/5, ông Noriyuki Shikata - Thư ký Nội các phụ trách quan hệ công chúng của Văn phòng Thủ tướng Nhật Bản - cho rằng quyết định tham gia IPEF sẽ không làm giảm kỳ vọng của Tokyo về việc Washington quay lại TPP, đồng thời khẳng định “Nhật Bản muốn thấy Mỹ quay lại TPP.”
Ông Shikata nói: “Chúng tôi đã được thông báo ở một mức độ nào đó về ý định của Mỹ. Sau khi IPEF được công bố, sẽ cần có thêm những cuộc thảo luận, tham vấn hoặc có thể là đàm phán một cách chi tiết hơn.
Theo tôi được biết, IPEF và TPP khác nhau. IPEF có thể không phải là hiệp định thương mại tự do truyền thống, vốn bao gồm các vấn đề liên quan tới quyền tiếp cận thị trường, giảm hoặc xóa bỏ thuế.
Tại thời điểm hiện nay, các vấn đề đó có thể không phải vấn đề trung tâm của IPEF... Có thể có một số chồng lấn giữa IPEF và TPP, nhưng chúng là những thỏa thuận khác nhau.”
[Nhật Bản sẽ "kiên nhẫn tìm cách" để Mỹ quay trở lại với TPP]
Mặc dù Washington vẫn chưa công bố nội dung chi tiết của IPEF, song giới phân tích cho rằng đây có thể là một sáng kiến mới của Mỹ nhằm thúc đẩy hợp tác với các đồng minh và các đối tác ở khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương trong các lĩnh vực như thương mại, kinh tế số, chuỗi cung ứng cũng như đầu tư cho cơ sở hạ tầng chất lượng cao và phi carbon hóa.
Phát biểu tại buổi họp báo thường kỳ hôm 18/5, Chánh Văn phòng Nội các Nhật Bản Hirokazu Matsuno nói: “Chúng tôi hoan nghênh IPEF như một động thái thể hiện cam kết tích cực của Mỹ ở khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương, và do vậy, chúng tôi sẽ tích cực xem xét sự tham gia của mình.”
TPP là tiền thân của Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP). Sau khi Mỹ rút khỏi TPP vào năm 2017, Nhật Bản đã tiếp tục dẫn dắt tiến trình đàm phán hiệp định thương mại này.
Kết quả là năm 2018, 11 thành viên còn lại của TPP đã nhất trí ký kết CPTPP. Cho tới nay, Nhật Bản đã nhiều lần tìm cách đưa Mỹ quay lại CPTPP nhưng chưa thành công./.
