Khủng hoảng kinh tế thế giới và những khó khăn của nền kinh tế trong nước thờigian qua đã tác động mạnh đến sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp Việt Nam.Theo các chuyên gia kinh tế, số lượng doanh nghiệp giải thể, ngừng hoạt động đãlên đến con số hàng nghìn. Riêng tại Thành phố Hồ Chí Minh, số doanh nghiệp kinhdoanh thua lỗ chiếm khoảng 70%.
Tuy nhiên, khủng hoảng cũng là cơ hội để doanh nghiệp nâng cao năng lực cạnhtranh, phát triển bền vững.
Khủng hoảng tác động đến doanh nghiệp
Tại hội thảo “Khủng hoảng kinh tế-Cơ hội nâng cao năng lực cạnh tranh cho doanhnghiệp” được tổ chức mới đây tại Thành phố Hồ Chí Minh, ông Lê Chí Hiếu, Chủtịch Hội đồng Quản trị Công ty cổ phần phát triển nhà Thủ Đức cho rằng trong năm2012, lạm phát được kiểm soát tốt và đạt mức thấp nhưng đã có dấu hiệu tăngnhanh trở lại. Mặc dù trần lãi suất cho vay đã hạ xuống còn 15% nhưng vẫn ở mứccao so với khả năng của doanh nghiệp.
Trong khi đó, Chính phủ vẫn ưu tiên kiềm chế lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô,chưa thể nới lỏng chính sách tiền tệ ngay. Quá trình tái cơ cấu hệ thống ngânhàng còn chậm, đang đối mặt với nhiều bất ổn, tỷ lệ nợ xấu còn cao, chưa có biệnpháp giải quyết cụ thể nên ngân hàng sẽ hạn chế và thận trọng hơn trong việc cấptín dụng cho doanh nghiệp. Thị trường chứng khoán và bất động sản trì trệ nênkhó có thể huy động vốn qua hai thị trường này. Tất cả những điều này khiến doanh nghiệp thiếu vốn trầm trọng.
Trong tình hình đó, các doanh nghiệp cần chủ động tìm kiếm các nguồn vốn khácngoài vốn ngân hàng như mở rộng quan hệ hợp tác, liên doanh liên kết với cáccông ty trong và ngoài nước; các quỹ đầu tư tư nhân, tìm kiếm các đối tác chiếnlược; huy động vốn qua các công cụ tài chính như cổ phiếu, trái phiếu doanhnghiệp trong và ngoài nước.
[“Khủng hoảng nâng cao năng lực cạnh tranh cho DN"]
Mặt khác, doanh nghiệp cần cắt giảm những công ty con, những khoản đầu tư chưađem lại lợi nhuận hay sử dụng những công nghệ tiên tiến để tạo môi trường mới,sức cạnh tranh mới.
Ông Phạm Ngọc Hưng, Phó Chủ tịch thường trực Hiệp hội Doanh nghiệp Thành phố HồChí Minh khuyến cáo nguy cơ lớn nhất của doanh nghiệp hiện nay là mất thịtrường, bởi khủng hoảng từ thị trường có tác động rất lớn, khiến doanh nghiệpkhông bán được hàng.
Nguy cơ thứ hai trong khủng hoảng hiện nay là doanh nghiệp không tiếp cận đượcnguồn vốn, bởi trên 75% các doanh nghiệp Việt Nam sử dụng vốn ngân hàng. Khôngbán được hàng, không tiếp cận được nguồn vốn ngân hàng thì doanh nghiệp hoạtđộng chẳng khác gì "chiếc xe chạy mà không có xăng."
Ông Đặng Đức Thành, Đại diện Phòng Thương mại Công nghiệp Việt Nam cho rằngtrong môi trường kinh doanh khắc nghiệt hiện nay, nguồn vốn hết sức khó khăn,doanh nghiệp cần có kế hoạch sử dụng vốn hợp lý. Nếu như trước đây, kinh doanhmà không vay ngân hàng là không biết kinh doanh, thì nay doanh nghiệp cần xemvốn vay của ngân hàng chỉ là khoản phụ.
Cơ hội kinh doanh mới
Các chuyên gia cũng cho rằng khủng hoảng vừa là nguy cơ vừa là cơ hội để lãnhđạo doanh nghiệp rà soát, xác định chiến lược kinh doanh, tổ chức và cấu trúclại doanh nghiệp với những tính năng thích nghi, linh hoạt, ứng phó nhanh, bảnlĩnh trước những bất trắc trong kinh doanh. Sự trụ vững và lâu bền nơi kháchhàng và môi trường kinh doanh chính là lòng tin, chữ tín, trách nhiệm xã hội củadoanh nghiệp thông qua sản phẩm, ứng xử với người lao động, khách hàng, môitrường.
Theo ông Lương Văn Tự, nguyên Trưởng đoàn đàm phán Việt Nam gia nhập WTO, mỗilần biến động là một lần thanh lọc các doanh nghiệp làm ăn kém hiệu quả và tạora những doanh nghiệp lớn có năng lực cạnh tranh.
Đứng trước khủng hoảng kinh tế, các doanh nghiệp cần tự đánh giá lại mình, táicấu trúc, điều chỉnh và xây dựng chiến lược, kế hoạch kinh doanh phù hợp vớitình hình mới.
Theo ông Phạm Ngọc Hưng, Phó Chủ tịch thường trực Hiệp hội Doanh nghiệp Thànhphố Hồ Chí Minh trong khủng hoảng, cơ hội doanh nghiệp có được cũng nhiều, chẳnghạn như tái cấu trúc lại doanh nghiệp, thanh lọc nhân sự... Trong hình hình khókhăn về vốn, không ít doanh nghiệp vẫn tiếp cận vốn vay dễ dàng nhờ có chế độquản trị tài chính khoa học, tập trung vào lĩnh vực kinh doanh chính.
Rõ ràng, những doanh nghiệp đứng vững trong giai đoạn khó khăn hiện nay đều lànhững doanh nghiệp có thương hiệu. Bên cạnh đó, doanh nghiệp cần có chính sáchbán hàng và kênh phân phối khoa học. Thời gian qua cũng có nhiều doanh nghiệplàm tốt bằng cách đưa hàng về nông thôn, đưa hàng vào các chợ truyền thống, cóchính sách giảm giá, khuyến mãi, ưu đãi cho các đại lý, cạnh tranh tốt với cácđịnh chế thương mại khác.
Tiến sỹ Nguyễn Tuấn Quỳnh, thành viên Hội đồng Quản trị Công ty Vàng bạc Đá quýPhú Nhuận chia sẻ khủng hoảng là lúc các doanh nghiệp cần xem xét lại chiến lượcphát triển để tập trung vào các sản phẩm mà thị trường chấp nhận. Trước đâydoanh nghiệp này có 6 khoản đầu tư nhưng hiện tại đã mạnh dạn thoái 100% vốn ở 3khoản đầu tư không hiệu quả để tập trung vào mảng kinh doanh chính là nữ trang,nhờ đó mà doanh nghiệp đã hạn chế được nhiều rủi ro trong hoạt động kinhdoanh./.
Tuy nhiên, khủng hoảng cũng là cơ hội để doanh nghiệp nâng cao năng lực cạnhtranh, phát triển bền vững.
Khủng hoảng tác động đến doanh nghiệp
Tại hội thảo “Khủng hoảng kinh tế-Cơ hội nâng cao năng lực cạnh tranh cho doanhnghiệp” được tổ chức mới đây tại Thành phố Hồ Chí Minh, ông Lê Chí Hiếu, Chủtịch Hội đồng Quản trị Công ty cổ phần phát triển nhà Thủ Đức cho rằng trong năm2012, lạm phát được kiểm soát tốt và đạt mức thấp nhưng đã có dấu hiệu tăngnhanh trở lại. Mặc dù trần lãi suất cho vay đã hạ xuống còn 15% nhưng vẫn ở mứccao so với khả năng của doanh nghiệp.
Trong khi đó, Chính phủ vẫn ưu tiên kiềm chế lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô,chưa thể nới lỏng chính sách tiền tệ ngay. Quá trình tái cơ cấu hệ thống ngânhàng còn chậm, đang đối mặt với nhiều bất ổn, tỷ lệ nợ xấu còn cao, chưa có biệnpháp giải quyết cụ thể nên ngân hàng sẽ hạn chế và thận trọng hơn trong việc cấptín dụng cho doanh nghiệp. Thị trường chứng khoán và bất động sản trì trệ nênkhó có thể huy động vốn qua hai thị trường này. Tất cả những điều này khiến doanh nghiệp thiếu vốn trầm trọng.
Trong tình hình đó, các doanh nghiệp cần chủ động tìm kiếm các nguồn vốn khácngoài vốn ngân hàng như mở rộng quan hệ hợp tác, liên doanh liên kết với cáccông ty trong và ngoài nước; các quỹ đầu tư tư nhân, tìm kiếm các đối tác chiếnlược; huy động vốn qua các công cụ tài chính như cổ phiếu, trái phiếu doanhnghiệp trong và ngoài nước.
[“Khủng hoảng nâng cao năng lực cạnh tranh cho DN"]
Mặt khác, doanh nghiệp cần cắt giảm những công ty con, những khoản đầu tư chưađem lại lợi nhuận hay sử dụng những công nghệ tiên tiến để tạo môi trường mới,sức cạnh tranh mới.
Ông Phạm Ngọc Hưng, Phó Chủ tịch thường trực Hiệp hội Doanh nghiệp Thành phố HồChí Minh khuyến cáo nguy cơ lớn nhất của doanh nghiệp hiện nay là mất thịtrường, bởi khủng hoảng từ thị trường có tác động rất lớn, khiến doanh nghiệpkhông bán được hàng.
Nguy cơ thứ hai trong khủng hoảng hiện nay là doanh nghiệp không tiếp cận đượcnguồn vốn, bởi trên 75% các doanh nghiệp Việt Nam sử dụng vốn ngân hàng. Khôngbán được hàng, không tiếp cận được nguồn vốn ngân hàng thì doanh nghiệp hoạtđộng chẳng khác gì "chiếc xe chạy mà không có xăng."
Ông Đặng Đức Thành, Đại diện Phòng Thương mại Công nghiệp Việt Nam cho rằngtrong môi trường kinh doanh khắc nghiệt hiện nay, nguồn vốn hết sức khó khăn,doanh nghiệp cần có kế hoạch sử dụng vốn hợp lý. Nếu như trước đây, kinh doanhmà không vay ngân hàng là không biết kinh doanh, thì nay doanh nghiệp cần xemvốn vay của ngân hàng chỉ là khoản phụ.
Cơ hội kinh doanh mới
Các chuyên gia cũng cho rằng khủng hoảng vừa là nguy cơ vừa là cơ hội để lãnhđạo doanh nghiệp rà soát, xác định chiến lược kinh doanh, tổ chức và cấu trúclại doanh nghiệp với những tính năng thích nghi, linh hoạt, ứng phó nhanh, bảnlĩnh trước những bất trắc trong kinh doanh. Sự trụ vững và lâu bền nơi kháchhàng và môi trường kinh doanh chính là lòng tin, chữ tín, trách nhiệm xã hội củadoanh nghiệp thông qua sản phẩm, ứng xử với người lao động, khách hàng, môitrường.
Theo ông Lương Văn Tự, nguyên Trưởng đoàn đàm phán Việt Nam gia nhập WTO, mỗilần biến động là một lần thanh lọc các doanh nghiệp làm ăn kém hiệu quả và tạora những doanh nghiệp lớn có năng lực cạnh tranh.
Đứng trước khủng hoảng kinh tế, các doanh nghiệp cần tự đánh giá lại mình, táicấu trúc, điều chỉnh và xây dựng chiến lược, kế hoạch kinh doanh phù hợp vớitình hình mới.
Theo ông Phạm Ngọc Hưng, Phó Chủ tịch thường trực Hiệp hội Doanh nghiệp Thànhphố Hồ Chí Minh trong khủng hoảng, cơ hội doanh nghiệp có được cũng nhiều, chẳnghạn như tái cấu trúc lại doanh nghiệp, thanh lọc nhân sự... Trong hình hình khókhăn về vốn, không ít doanh nghiệp vẫn tiếp cận vốn vay dễ dàng nhờ có chế độquản trị tài chính khoa học, tập trung vào lĩnh vực kinh doanh chính.
Rõ ràng, những doanh nghiệp đứng vững trong giai đoạn khó khăn hiện nay đều lànhững doanh nghiệp có thương hiệu. Bên cạnh đó, doanh nghiệp cần có chính sáchbán hàng và kênh phân phối khoa học. Thời gian qua cũng có nhiều doanh nghiệplàm tốt bằng cách đưa hàng về nông thôn, đưa hàng vào các chợ truyền thống, cóchính sách giảm giá, khuyến mãi, ưu đãi cho các đại lý, cạnh tranh tốt với cácđịnh chế thương mại khác.
Tiến sỹ Nguyễn Tuấn Quỳnh, thành viên Hội đồng Quản trị Công ty Vàng bạc Đá quýPhú Nhuận chia sẻ khủng hoảng là lúc các doanh nghiệp cần xem xét lại chiến lượcphát triển để tập trung vào các sản phẩm mà thị trường chấp nhận. Trước đâydoanh nghiệp này có 6 khoản đầu tư nhưng hiện tại đã mạnh dạn thoái 100% vốn ở 3khoản đầu tư không hiệu quả để tập trung vào mảng kinh doanh chính là nữ trang,nhờ đó mà doanh nghiệp đã hạn chế được nhiều rủi ro trong hoạt động kinhdoanh./.
Việt Âu (TTXVN)
