COVID-19 đã ảnh hưởng rất lớn đến xuất khẩu lao động trong năm 2020, đặc biệt là cơ hội sang làm việc tại Nhật Bản, thị trường đang tiếp nhận lao động Việt Nam nhiều nhất.
Tuy nhiên, những tín hiệu tích cực trong thời gian gần đây đang mở ra những cơ hội việc làm tốt hơn cho lao động Việt Nam mong muốn đi Nhật Bản làm việc.
Thêm cơ hội cho lao động kỹ năng đặc định
Chính phủ Nhật Bản vừa chính thức bổ sung thêm 7 loại hình công việc trong lĩnh vực xây dựng được phép tiếp nhận lao động kỹ năng đặc định người nước ngoài, trong đó có lao động Việt Nam. Cụ thể, các loại hình công việc trong lĩnh vực xây dựng được bổ sung gồm: Giàn giáo, nghề mộc, thi công hệ thống nước, gia công kim loại tấm, giữ nhiệt và làm mát, phun vật liệu cách nhiệt Urethane, xây dựng dân dụng ngoài khơi. Trong ngành xây dựng, dự kiến Nhật Bản sẽ tiếp nhận 40.000 lao động đặc định.
Chương trình phái cử lao động kỹ năng đặc định sang Nhật Bản bắt đầu từ năm 2019. Khác với chương trình người lao động sang Nhật Bản với tư cách thực tập sinh kỹ năng trong thời gian 1-3 năm, lao động kỹ năng đặc định là người lao động sang Nhật với tư cách đi lao động có thời hạn dài hơn, kéo dài 5 năm. Lương của lao động kỹ năng đặc định cũng cao hơn thực tập sinh kỹ năng và tương đương với người Nhật Bản cùng một trình độ trong ngành nghề đó. Lao động kỹ năng đặc định còn có thể thay đổi công ty làm việc nếu có lý do chính đáng.
Hiện nay, Nhật Bản sẽ tiếp nhận lao động Việt Nam sang làm việc trong 14 ngành nghề: Điều dưỡng; quản lý vệ sinh tòa nhà; phụ tùng máy móc và công cụ; máy móc công nghiệp; điện, điện tử và thông tin; xây dựng; đóng tàu và máy tàu thủy; sửa chữa và bảo dưỡng ô tô; hàng không; lưu trú (khách sạn); nông nghiệp; thủy sản và nuôi trồng thủy sản; sản xuất ôtô và đồ uống; dịch vụ ăn uống. Với khoảng 80 công việc trong 14 ngành nghề, Nhật Bản dự kiến tiếp nhận (giai đoạn tháng 4/2019-3/2024) hơn 345.000 lao động kỹ năng đặc định người nước ngoài.
Nhu cầu tiếp nhận lao động kỹ năng đặc định của Nhật Bản nhiều nhất là ngành điều dưỡng với khoảng 60.000 người, tiếp đến là ngành dịch vụ ăn uống với 53.000 người, ngành xây dựng 40.000 người, ngành quản lý vệ sinh tòa nhà 37.000 người, ngành nông nghiệp 36.500 người, ngành sản xuất đồ ăn và đồ uống 34.000 người…
Nhật Bản có nhu cầu tuyển điều dưỡng lớn nhất trong các ngành nghề. (Ảnh minh họa: asia.nikkei.com) Ông Phạm Viết Hương, Phó Cục trưởng Cục Quản lý lao động ngoài nước (Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội) cho biết, Cục đã thông báo cho các doanh nghiệp tham gia cung ứng lao động kỹ năng đặc định cho thị trường Nhật Bản về 14 lĩnh vực ngành nghề, loại hình công việc trong chương trình lao động kỹ năng đặc định để người lao động và doanh nghiệp chủ động triển khai hợp tác với đối tác Nhật Bản.
Thị trường Nhật Bản bắt đầu “mở cửa”
Ông Phạm Viết Hương cho hay, dịch COVID-19 ảnh hưởng đến thị trường xuất khẩu lao động nói chung, trong đó có Nhật Bản. Tuy nhiên, đến nay nhờ vào việc đã kiểm soát được dịch bệnh, Nhật Bản đang bắt đầu tiếp nhận lại lao động Việt Nam.
[Bắt đầu cấp lại visa cho lao động Việt Nam sang Nhật Bản làm việc]
“Do nhu cầu tuyển dụng của chủ các chủ sử dụng lao động, Nhật Bản đã mở cửa nhận cấp lại visa sang Nhật Bản ngày 29/7 và chính thức là đầu tháng 8 tiếp nhận visa của thực tập sinh Việt Nam. Nhật Bản ưu tiên cấp lại visa cho các thực tập sinh đã cấp visa ra trước 27/3 nhưng sau đó bị hủy và cấp lại visa cho những đối tượng về nghỉ phép hiện chưa có điều kiện sang Nhật Bản thì xem xét cấp lại để sớm quay lại làm việc tại Nhật Bản,” ông Phạm Viết Hương nói.
Theo ông Phạm Viết Hương, ngoài ưu tiên các đối tượng trên thì còn có những thực tập sinh mà đã có tư cách lưu trú và theo nhu cầu của chủ sử dụng lao động, các doanh nghiệp hiện nay cũng đang nộp hồ sơ xin cấp visa.
Theo báo cáo doanh nghiệp, hiện nay một số doanh nghiệp cũng đã đưa được thực tập sinh, lao động Việt Nam sang, quay lại làm việc tại Nhật Bản. Thị trường Nhật Bản đã bắt đầu “mở cửa” trở lại. Tuy nhiên, số lượng lao động sang Nhật Bản làm việc cũng chưa nhiều.
“Lao động bắt đầu sang Nhật Bản từ tháng 8, tháng 9 và đến tháng 10 thì có một số doanh nghiệp đã bắt đầu đưa được hàng chục lao động, thực tập sinh sang Nhật Bản. Cục Quản lý lao động ngoài nước đang rà soát lại, trao đổi với phía Nhật Bản để có thể tăng số lượng thực tập sinh, lao động Việt Nam sang người mà phía Nhật Bản,” ông Phạm Viết Hương cho hay.
Đặc biệt, các doanh nghiệp và thực tập sinh cũng phải thực hiện nghiêm ngặt các biện pháp phòng, chống dịch tại Việt Nam, khi sang Nhật Bản cũng phải thực hiện các quy định các biện pháp phòng, chống dịch COVID-19 của Nhật Bản.
“Theo như quy định của phía Nhật Bản, thực tập sinh trước lúc sang Nhật Bản thực hành theo dõi tình hình sức khỏe trước 14 ngày gồm có kết quả xét nghiệm PCR âm tính trong vòng 72 tiếng đồng hồ. Sau khi nhập cảnh chứ không phải theo dõi 14 ngày, cách ly, chúng tôi cũng đã yêu cầu các doanh nghiệp về phái cử cùng phối hợp với các nghiệp đoàn quản lý, các tổ chức tiếp nhận theo dõi,” ông Phạm Viết Hương nói./.
| Theo báo cáo của Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội, trong 9 tháng đã đưa trên 40.850 người đi làm việc ở nước ngoài, chỉ bằng 41% cùng kỳ năm 2019. |
