Nhiều người bệnh cho rằng đã vào đến bệnh viện là vô trùng và an toàn màkhông hay biết rằng môi trường nơi đây đầy rẫy những mầm bệnh nguy hiểm có thểtấn công họ bất cứ lúc nào nếu như không có biện pháp dự phòng.
Giáo sư Trần Qụy - Chủ tịch Hội kiểm soát nhiễm khuẩn Hà Nội cho biết,điều tra cơ bản cho thấy tỷ lệ nhiễm khuẩn ở bệnh viện tại Việt Nam trong khoảngtừ 5-8% và có một số bệnh viện tỷ lệ này lên tới trên 8% số người nhập viện.
50 loại nhiễm khuẩn bệnh viện
Nhiễm khuẩn bệnh viện được coi là một trong những thách thức và mối quantâm hàng đầu hiện nay tại Việt Nam cũng như trên toàn thế giới.
Tại Việt Nam, tình trạng quá tải trầm trọng ở các bệnh viện hiện nay đãtạo điều kiện cho nguy cơ nhiễm khuẩn ngày càng gia tăng.
Nhiễm khuẩn bệnh viện là nhiễm trùng người bệnh mắc phải trong thời giannằm viện mà nhiễm trùng đó không có triệu chứng lâm sàng hoặc đang ủ bệnh tạithời điểm nhập viện. Đây là loại nhiễm khuẩn thường do vi khuẩn gây nên vàthường xuất hiện sau 48 giờ nhập viện, dẫn tới nguy cơ bệnh chồng bệnh.
Ông Phạm Đức Mục - Phó cục trưởng Cục Quản lý Khám chữa bệnh cho biết, cókhoảng 50 loại nhiễm khuẩn bệnh viện khác nhau có thể xảy ra tại bệnh viện. Cácnhiễm khuẩn thường gặp là viêm phổi bệnh viện, nhiễm khuẩn vết mổ, nhiễm khuẩntiết niệu, nhiễm khuẩn huyết, nhiễm khuẩn vết bỏng…
"Nhiễm khuẩn bệnh viện rất dễ xảy ra bởi hầu hết các bệnh nhân khi vàoviện là tiêm, xông tiểu. Những việc làm đó chính là chúng ta đang đưa vi khuẩnvào người, vào các cơ quan nội tạng” – ông Mục nhận định.
Theo nghiên cứu của Bệnh viện Trung ương Huế và Bệnh viện Chợ Rẫy tiếnhành năm 2011 cho thấy, tình trạng nhiễm khuẩn xảy ra ở hầu hết các khoa, nhiềunhất là khoa chăm sóc đặc biệt (52%), khoa ngoại (28%), khoa nội (19%).
Nhóm nghiên cứu tại Bệnh viện Trung ương Huế đã thực hiện trên 178 bệnhnhân có nhiễm khuẩn bệnh viện do các vi khuẩn tại bệnh viện này từ tháng 1 đếntháng 5 năm 2011 cho thấy, tình trạng nhiễm khuẩn tại khoa chăm sóc đặc biệt nàychủ yếu gặp ở người bệnh thở máy chiếm 34%, mủ vết thương 34%, nhiễm khuẩn máu11% .
Theo các chuyên gia về y tế, hậu quả của tình trạng nhiễm khuẩn bệnh việnkhông ai khác chính những bệnh nhân là người phải gánh chịu đầu tiên.
Tăng nguy cơ tử vong
Có một thực tế đang tồn tại hiện nay là có rất nhiều người bệnh và ngườinhà của bệnh nhân khi vào viện thường chủ quan, không nhận thức được những nguycơ và những hậu quả của nhiễm khuẩn bệnh viện để phòng tránh.
Ông Qụy cảnh báo: "Nếu những bệnh nhân đang điều trị mà bị nhiễm khuẩn bệnhviện nữa thì gây ra hậu quả rất lớn như tăng tình trạng nặng của bệnh nhân lên. Người bệnh phải dùng kháng sinh liều cao có thể dẫn tới tình trạng vi khuẩn đó kháng kháng sinh làm cho bệnh lâu khỏi."
Chẳng hạn như một bệnh nhân đang bị bệnh tim hay bệnh gì khác vào bệnhviện bị nhiễm khuẩn thêm thì tăng tình trạng bệnh nặng lên. Từ đó dẫn tới thời gian điều trịkéo dài thêm, làm tăng kinh phí. Bình thường bệnh nhân phải điều trị 7 ngày mấtkhoảng 3 triệu thì thêm nhiễm khuẩn bệnh viện kéo dài thêm một đến hai tuần nữa, với mức chi phí lên 6 triệu…
Một hậu quả nữa có thể xảy ra là bệnh nhân đó có tỷ lệ biến chứng càng nhiều do nhiễm khuẩnbệnh viện, cuối cùng làm tăng tỷ lệ tử vong.
Về phía thầy thuốc cũng có những nguy hiểm do nhiễm khuẩn bệnh viện thôngqua những bệnh lây nhiễm như kim tiêm, tay vệ sinh không cẩn thận cũng bị lây nhiễm.
Rửa tay - cách phòng ngừa đơn giản
Ông Mục giải thích, đường lây truyền quan trọng nhất của vi khuẩn trongbệnh viện từ những người bệnh bị nhiễm khuẩn hoặc những người bệnh mang nguồn vikhuẩn. Người bệnh mang vi khuẩn đó có thể lây sang người bệnh nhạy cảm (nhưngười suy giảm miễn dịch, người điều trị kháng sinh kéo dài, người chịu nhiềuthủ thuật xâm lấn…).
Con đường lây truyền thứ hai từ bề mặt môi trường bị nhiễm (bao gồm bề mặtnơi người bệnh nằm đều trị, bề mặt máy móc sử dụng cho người bệnh…).
Con đường thứ ba là chính người (nhân viên y tế, nhân viên) có thể lâytruyền trực tiếp hay gián tiếp nguồn vi khuẩn gây bệnh, đặc biệt là vi khuẩn đakháng thuốc cho người bệnh qua bàn tay bị nhiễm trong quá trình chăm sóc ngườibệnh.
Trong không khí của khu vực bệnh viện tồn tại nhiều vi sinh vật gây ra cácloại bệnh như bệnh lao, H5N1, H1N1 và gây bệnh viêm gan B, C. Theo các chuyêngia y tế, nhiễm khuẩn bệnh viện lây truyền qua đường không khí hiếm khi xảy ra.
Tuy nhiên, ông Mục phân tích, trong bối cảnh Việt Nam có rất nhiều bệnhviện nói riêng và nhiều cơ sở hạ tầng khác đang trong quá trình xây dựng, nêncác ô nhiễm bụi trong không khí là nguy cơ cao cho nhiễm khuẩn không khí có cơhội phát triển.
Về biện pháp phòng tránh nhiễm khuẩn bệnh viện, ông Qụy cho hay, có tới 40-50% số trường hợp nhiễm trùng mắc phải ở bệnhviện có thể tránh được nếu như mọi người tuân thủ nghiêm các biện pháp thực hànhchống nhiễm khuẩn. Biện pháp phòng tránh rất đơn giản và hiệu quả hiện nay là người dân cần rửa tay thường xuyên bằng xà phòng hay dung dịchsát khuẩn.
Đặc biệt, do đây là nhiễm khuẩn lây trong bệnh viện nên vai trò kiểm soátcủa bệnh viện cũng như ý thức của nhân viên y tế càng phải nâng cao hơn trongviệc thực hiện tiêm an toàn, xử lý khử khuẩn dụng cụ y tế, vệ sinh môi trườngbệnh viện và tránh lạm dụng kháng sinh kê cho người bệnh...
Bên cạnh đó, để ngăn chặn nguồn mầm bệnh phát tán thì cần có sự vào cuộccủa chính các bệnh viện. Tuy nhiên, điều này dường như vẫn là một khó khăn,thách thức lớn khó giải quyết được ngay./.
Giáo sư Trần Qụy - Chủ tịch Hội kiểm soát nhiễm khuẩn Hà Nội cho biết,điều tra cơ bản cho thấy tỷ lệ nhiễm khuẩn ở bệnh viện tại Việt Nam trong khoảngtừ 5-8% và có một số bệnh viện tỷ lệ này lên tới trên 8% số người nhập viện.
50 loại nhiễm khuẩn bệnh viện
Nhiễm khuẩn bệnh viện được coi là một trong những thách thức và mối quantâm hàng đầu hiện nay tại Việt Nam cũng như trên toàn thế giới.
Tại Việt Nam, tình trạng quá tải trầm trọng ở các bệnh viện hiện nay đãtạo điều kiện cho nguy cơ nhiễm khuẩn ngày càng gia tăng.
Nhiễm khuẩn bệnh viện là nhiễm trùng người bệnh mắc phải trong thời giannằm viện mà nhiễm trùng đó không có triệu chứng lâm sàng hoặc đang ủ bệnh tạithời điểm nhập viện. Đây là loại nhiễm khuẩn thường do vi khuẩn gây nên vàthường xuất hiện sau 48 giờ nhập viện, dẫn tới nguy cơ bệnh chồng bệnh.
Ông Phạm Đức Mục - Phó cục trưởng Cục Quản lý Khám chữa bệnh cho biết, cókhoảng 50 loại nhiễm khuẩn bệnh viện khác nhau có thể xảy ra tại bệnh viện. Cácnhiễm khuẩn thường gặp là viêm phổi bệnh viện, nhiễm khuẩn vết mổ, nhiễm khuẩntiết niệu, nhiễm khuẩn huyết, nhiễm khuẩn vết bỏng…
"Nhiễm khuẩn bệnh viện rất dễ xảy ra bởi hầu hết các bệnh nhân khi vàoviện là tiêm, xông tiểu. Những việc làm đó chính là chúng ta đang đưa vi khuẩnvào người, vào các cơ quan nội tạng” – ông Mục nhận định.
Theo nghiên cứu của Bệnh viện Trung ương Huế và Bệnh viện Chợ Rẫy tiếnhành năm 2011 cho thấy, tình trạng nhiễm khuẩn xảy ra ở hầu hết các khoa, nhiềunhất là khoa chăm sóc đặc biệt (52%), khoa ngoại (28%), khoa nội (19%).
Nhóm nghiên cứu tại Bệnh viện Trung ương Huế đã thực hiện trên 178 bệnhnhân có nhiễm khuẩn bệnh viện do các vi khuẩn tại bệnh viện này từ tháng 1 đếntháng 5 năm 2011 cho thấy, tình trạng nhiễm khuẩn tại khoa chăm sóc đặc biệt nàychủ yếu gặp ở người bệnh thở máy chiếm 34%, mủ vết thương 34%, nhiễm khuẩn máu11% .
Theo các chuyên gia về y tế, hậu quả của tình trạng nhiễm khuẩn bệnh việnkhông ai khác chính những bệnh nhân là người phải gánh chịu đầu tiên.
Tăng nguy cơ tử vong
Có một thực tế đang tồn tại hiện nay là có rất nhiều người bệnh và ngườinhà của bệnh nhân khi vào viện thường chủ quan, không nhận thức được những nguycơ và những hậu quả của nhiễm khuẩn bệnh viện để phòng tránh.
Ông Qụy cảnh báo: "Nếu những bệnh nhân đang điều trị mà bị nhiễm khuẩn bệnhviện nữa thì gây ra hậu quả rất lớn như tăng tình trạng nặng của bệnh nhân lên. Người bệnh phải dùng kháng sinh liều cao có thể dẫn tới tình trạng vi khuẩn đó kháng kháng sinh làm cho bệnh lâu khỏi."
Chẳng hạn như một bệnh nhân đang bị bệnh tim hay bệnh gì khác vào bệnhviện bị nhiễm khuẩn thêm thì tăng tình trạng bệnh nặng lên. Từ đó dẫn tới thời gian điều trịkéo dài thêm, làm tăng kinh phí. Bình thường bệnh nhân phải điều trị 7 ngày mấtkhoảng 3 triệu thì thêm nhiễm khuẩn bệnh viện kéo dài thêm một đến hai tuần nữa, với mức chi phí lên 6 triệu…
Một hậu quả nữa có thể xảy ra là bệnh nhân đó có tỷ lệ biến chứng càng nhiều do nhiễm khuẩnbệnh viện, cuối cùng làm tăng tỷ lệ tử vong.
Về phía thầy thuốc cũng có những nguy hiểm do nhiễm khuẩn bệnh viện thôngqua những bệnh lây nhiễm như kim tiêm, tay vệ sinh không cẩn thận cũng bị lây nhiễm.
Rửa tay - cách phòng ngừa đơn giản
Ông Mục giải thích, đường lây truyền quan trọng nhất của vi khuẩn trongbệnh viện từ những người bệnh bị nhiễm khuẩn hoặc những người bệnh mang nguồn vikhuẩn. Người bệnh mang vi khuẩn đó có thể lây sang người bệnh nhạy cảm (nhưngười suy giảm miễn dịch, người điều trị kháng sinh kéo dài, người chịu nhiềuthủ thuật xâm lấn…).
Con đường lây truyền thứ hai từ bề mặt môi trường bị nhiễm (bao gồm bề mặtnơi người bệnh nằm đều trị, bề mặt máy móc sử dụng cho người bệnh…).
Con đường thứ ba là chính người (nhân viên y tế, nhân viên) có thể lâytruyền trực tiếp hay gián tiếp nguồn vi khuẩn gây bệnh, đặc biệt là vi khuẩn đakháng thuốc cho người bệnh qua bàn tay bị nhiễm trong quá trình chăm sóc ngườibệnh.
Trong không khí của khu vực bệnh viện tồn tại nhiều vi sinh vật gây ra cácloại bệnh như bệnh lao, H5N1, H1N1 và gây bệnh viêm gan B, C. Theo các chuyêngia y tế, nhiễm khuẩn bệnh viện lây truyền qua đường không khí hiếm khi xảy ra.
Tuy nhiên, ông Mục phân tích, trong bối cảnh Việt Nam có rất nhiều bệnhviện nói riêng và nhiều cơ sở hạ tầng khác đang trong quá trình xây dựng, nêncác ô nhiễm bụi trong không khí là nguy cơ cao cho nhiễm khuẩn không khí có cơhội phát triển.
Về biện pháp phòng tránh nhiễm khuẩn bệnh viện, ông Qụy cho hay, có tới 40-50% số trường hợp nhiễm trùng mắc phải ở bệnhviện có thể tránh được nếu như mọi người tuân thủ nghiêm các biện pháp thực hànhchống nhiễm khuẩn. Biện pháp phòng tránh rất đơn giản và hiệu quả hiện nay là người dân cần rửa tay thường xuyên bằng xà phòng hay dung dịchsát khuẩn.
Đặc biệt, do đây là nhiễm khuẩn lây trong bệnh viện nên vai trò kiểm soátcủa bệnh viện cũng như ý thức của nhân viên y tế càng phải nâng cao hơn trongviệc thực hiện tiêm an toàn, xử lý khử khuẩn dụng cụ y tế, vệ sinh môi trườngbệnh viện và tránh lạm dụng kháng sinh kê cho người bệnh...
Bên cạnh đó, để ngăn chặn nguồn mầm bệnh phát tán thì cần có sự vào cuộccủa chính các bệnh viện. Tuy nhiên, điều này dường như vẫn là một khó khăn,thách thức lớn khó giải quyết được ngay./.
Thùy Giang (Vietnam+)
