Xuất khẩu gạo đang khởi sắc, mang lại tín hiệu tích cực cho ngành, nhưng giá gạo nội địa tiếp tục giảm và giá càphê rớt mạnh, phản ánh sức ép ngày càng lớn đối với nông dân cũng như doanh nghiệp.
Giá gạo Ấn Độ giảm gần mức gần thấp nhất 2 năm do nguồn cung dồi dào, trong khi đó thị trường gạo Thái Lan và gạo Việt Nam hoạt động trầm lắng do nhu cầu yếu.
Theo các nhà giao dịch và Hiệp hội Lương thực Việt Nam, gạo 5% tấm của Việt Nam được chào bán ở mức 495-508 USD/tấn, giảm so với mức 509 USD/tấn của tuần trước.
Năm 2023, Việt Nam đã xuất khẩu được 8,13 triệu tấn gạo. Với tốc độ xuất khẩu 10 tháng qua và khả năng sản xuất trong nước thì xuất khẩu gạo sẽ đạt trên 8 triệu tấn và sẽ vượt kỷ lục của 2023.
Nhập khẩu gạo của Philippines sẽ đạt 4,7 triệu tấn trong năm 2024; dự kiến sẽ tiếp tục tăng lên 4,9 triệu tấn trong năm 2025 do "năng suất giảm" ở các trang trại địa phương.
Ông Hiren Gandhi, Thư ký Hiệp hội các nhà nhập khẩu gia vị và nông sản toàn Ấn Độ (AISIF) đã có những chia sẻ gợi ý cách thức giúp Việt Nam tăng cường xuất khẩu gạo.
Giá gạo 5% tấm Thái Lan trong tuần này giảm xuống mức 550-565 USD/tấn, thấp nhất kể từ ngày 20/7/2023, và cũng giảm so với mức 585 USD/tấn được báo giá vào tuần trước.
Theo Bộ NN&PTNT, giá trị gạo xuất khẩu 7 tháng đạt 3,27 tỷ USD, tăng 25,1%; sản lượng 5,18 triệu tấn, tăng 5,8% so với cùng kỳ năm ngoái; giá xuất khẩu gạo trung bình đạt 632 USD/tấn, tăng 18,2%.
Giá gạo xuất khẩu có sự biến động nhẹ; bên cạnh đó, Philippines công bố cắt giảm thuế nhập khẩu mặt hàng gạo từ mức 35% xuống còn 15%, có thể sẽ tạo thêm thuận lợi và gia tăng cơ hội cho gạo Việt Nam.
Là là quốc gia xuất khẩu gạo số một thế giới nên việc Ấn Độ hạn chế xuất khẩu một số loại gạo đã tác động mạnh tới thị trường thế giới cũng như buộc nhiều nước tìm kiếm nguồn cung thay thế.
Xuất khẩu gạo basmati của Ấn Độ bắt đầu chững lại trong tháng 1/2024 và có thể giảm hơn nữa trong thời gian tới do giá gạo xuất khẩu của Pakistan thấp hơn nhờ sản lượng tăng.
Do ảnh hưởng của El Nino, sản lượng gạo của Thái Lan dự kiến sẽ giảm 5,9% trong năm nay, do đó khối lượng gạo xuất khẩu của nước này có thể chỉ đạt 7,5 triệu tấn, giảm 14,4% so với năm ngoái.
Festival Quốc tế Ngành hàng Lúa gạo Việt Nam-Hậu Giang 2023 mở ra cơ hội giới thiệu tiềm năng, thế mạnh sản xuất, chất lượng hạt gạo và tạo đà thúc đẩy cho thương mại lúa gạo quốc gia.
Giá gạo 5% tấm của Việt Nam tăng lên 640-645 USD/tấn so với 625-630 USD/tấn của tuần trước, trong khi giá gạo 5% tấm của Thái Lan giảm 568-570 USD/tấn so với mức từ 575-580 USD/tấn trong tuần trước.
Ngoài việc bình ổn giá gạo, Bộ Nông nghiệp Indonesia và các cơ quan liên quan đang tích cực phối hợp để thúc đẩy sản xuất lúa gạo, đồng thời đảm bảo phúc lợi cho người nông dân nước này.
Quan chức Malaysia kêu gọi các nước ASEAN bảo vệ lĩnh vực lương thực, đảm bảo sinh kế và thu nhập cho người dân, đồng thời quản lý các nguồn lực còn hạn chế của mình một cách có trách nhiệm.
Hiệp hội Lương thực Việt Nam dự báo từ nay đến cuối năm, Philippines dự kiến nhập thêm 1,1 triệu tấn gạo, Indonesia nhập khoảng 700.000 tấn gạo; Malaysia và Trung Quốc cũng có kế hoạch nhập khẩu gạo.
Các biện pháp hạn chế xuất khẩu gạo nhằm đảm bảo an ninh lương thực quốc gia và kiềm chế lạm phát của Ấn Độ hiện đã làm đảo lộn thị trường và khiến các quốc gia lo lắng về việc đảm bảo nguồn cung.
Các chủ hàng muốn chính phủ mới tập trung vào chiến lược sản xuất gạo, trong đó chú trọng phát triển giống lúa mới bởi điều này rất quan trọng cho tương lai của gạo Thái Lan.
Lệnh cấm xuất gạo của Ấn Độ đã gây ra hiệu ứng domino khi nhiều nước khác cũng đưa ra động thái tương tự, trong khi đó, các hiện tượng thời tiết cực đoan cũng tàn phá mùa màng ở nhiều quốc gia.
Cơn “sốt” tăng giá lúa, gạo gần đây đã giúp nông dân có lãi cao hơn những vụ trước, tuy nhiên, hiện nay, hạt lúa phải “cõng” quá nhiều chi phí trong bối cảnh giá vật tư nông nghiệp, phân bón tăng cao.
Theo nhiều chuyên gia, các quốc gia thường tiếp bước khi một nước áp đặt lệnh cấm xuất khẩu gạo nhằm đảm bảo dự trữ lương thực và người nghèo trên thế giới là đối tượng thua thiệt nhiều nhất.
Giá gạo 5% tấm của Thái Lan - được coi là mức giá chuẩn ở khu vực châu Á - đã tăng 15% trong 4 tháng qua, lên 535 USD/tấn, mức cao nhất kể từ tháng 3/2021.
Tính chung 9 tháng năm 2021, cả nước xuất khẩu 4,57 triệu tấn gạo, thu về gần 2,42 tỷ USD, giá trung bình đạt 529 USD/tấn, giảm 8,3% về khối lượng, giảm 1,2% về kim ngạch, nhưng giá tăng tới 7,8%.
"Gạo Việt Nam" đã được bảo hộ tại Việt Nam và 22 quốc gia, bao gồm cả nhãn hiệu thông thường và nhãn hiệu chứng nhận. Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đang là chủ sở hữu nhãn hiệu này.
Một thương nhân cho biết nhu cầu đang tăng lên và có thêm nhiều tàu cập cảng để bốc gạo. Dự kiến, giá gạo vẫn cao do nhu cầu toàn cầu đối với ngũ cốc vẫn còn mạnh trong bối cảnh COVID-19.
