Xã Minh Nông, nay là phường Minh Nông, thành phố Việt Trì, tỉnh Phú Thọ, đượcbiết đến là nơi các Vua Hùng chọn để dạy nhân dân nghề trồng lúa nước.
Ở Minh Nông hiện vẫn còn đàn Tịch Điền, là nơi tiến hành cúng tế Thần Nông vớilễ hội xuống đồng mang đậm bản sắc của cư dân nông nghiệp lúa nước. Xưa kia,Minh Nông là một trong tám tổng lớn của tỉnh Phú Thọ, có diện tích trải rộngtrên địa bàn tám xã, phường của thành phố Việt Trì bây giờ. Vùng đất có phườngMinh Nông hôm nay, ngày trước còn gọi là Kẻ Nú hay làng Nú.
Theo các nhà nghiên cứu, Nú đồng nghĩa và đồng âm với Lú nghĩa là Lúa. Chonên Kẻ Nú còn gọi là Kẻ Lú, hay Kẻ Lúa-Làng Lúa. Kẻ Nú xưa, nay là phường MinhNông, gồm các xóm Hồng Hải (xóm Giải Làng), Thông Đậu (xóm Đõ), Minh Tân (xómNhúi), Minh Bột (xóm Đồi Ngược), Hòa Phong (đồi Lúa, đồi Rơm).
Minh Nông là vùng đất rất thuận lợi cho việc sinh trưởng và phát triển của câylúa nước do nằm gọn trong lưu vực của sông Hồng, lại tiếp giáp với lưu vực củasông Lô và sông Đà, lượng phù sa màu mỡ và nguồn nước quanh năm luôn đầy đủ choviệc canh tác.
Theo truyền thuyết thì thời xa xưa, nhân dân chưa biết cày cấy để làm ra thócgạo, mà chỉ sống dựa vào rễ cây, rau dại, thịt thú rừng. Thấy vùng đất ven sôngsau mỗi lần nước dâng, đất đai được phù sa bồi thêm màu mỡ, Vua Hùng gọi dân đếnbảo tìm cách đắp bờ giữ nước. Một hôm, các con gái Vua Hùng cùng nhân dân điđánh cá, thấy từng đàn chim bay lượn khắp bãi bên sông và chợt có một con chimthả bông lúa rơi trên mái tóc Mỵ Nương. Nàng đem bông lúa về trình với cha. VuaHùng cho là điềm lành, liền bảo các con ra bãi tuốt những bông lúa đó đem về.
Mùa Xuân, Vua cùng con dân đem hạt lúa ra đồng. Vua xuống bãi, lấy que nhọnchọc lỗ để tra hạt. Khi mạ lên, dân không biết cấy, lại tìm hỏi Vua Hùng. VuaHùng nhổ mạ, đem tới những trà ruộng, lội xuống cấy cho dân xem. Mỵ Nương vànhân dân thấy vậy cùng làm theo.
Đến mùa lúa chín, dân nghe lời Vua gặt lúa đemvề. Từ đó, hạt gạo đã làm cho cuộc sống ấm no hơn. Tưởng nhớ công ơn Vua Hùng,nhân dân đã tôn Vua làm ông tổ nghề nông, thường gọi là Thần Nông và dựng đànTịch Điền quay lưng về hướng Tây Nam nơi xưa kia Vua đã ngồi dạy dân cấy lúa.Nhân dân còn đặt kho lương thực trên đồi Lúa, để rơm rạ ở đồi Rơm, đặt tên chợlà Chợ Lú.
Để tưởng nhớ công ơn của Vua Hùng, hàng năm nhân dân xã Minh Nông đã tổ chức lễhội Tịch Điền. Sau những biến cố của lịch sử, lễ hội Tịch Điền ở Minh Nông tưởngchừng đã mai một. Những năm gần đây, nhận thức rõ tầm quan trọng của sự tích"Vua Hùng dạy dân trồng lúa" là một trong những tập tục tín ngưỡng đặc trưng củacư dân nông nghiệp Việt Nam, Ủy ban Nhân dân thành phố Việt Trì đã xây dựng đềán phục dựng lại Lễ hội Tịch Điền.
Tháng Giêng năm Canh Dần 2010, Lễ hội TịchĐiền ở Minh Nông được tổ chức trong không gian trải rộng theo vùng đất nhưtruyền thuyết xưa, từ khu vực Chợ Lú đến các thôn Minh Bột, Hồng Hải, Thông Đậucủa xã Minh Nông.
Khu di tích Tịch Điền có diện tích khoảng 1.000m2, cánh đồng quy hoạch rộngkhoảng 10ha. Việc tổ chức Lễ hội Tịch Điền gắn với sự linh thiêng của Lễ hội ĐềnHùng, tạo nên điểm nhấn văn hóa tâm linh của con dân đất Việt.
Trải qua nhiều thăng trầm của lịch sử, các thế hệ nhân dân làng Minh Nông mộtlòng trung kiên xây dựng và bảo vệ đất nước, phát triển kinh tế. Tại Minh Nông,vẫn còn lưu danh những trận đánh của đội du kích trong kháng chiến chống thựcdân Pháp. Với các thành tích ấy, đội du kích của làng Minh Nông đã vinh dự đượcĐại tướng Võ Nguyên Giáp tặng thưởng một cây kiếm quý.
Trong kháng chiến chống Mỹ cứu nước, hàng trăm người con Minh Nông đã quênmình chiến đấu và hy sinh. Năm 2004, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân xã MinhNông vinh dự được Chủ tịch nước tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhândân.
Minh Nông ngày nay đã và đang thay da đổi thịt từng ngày. Năm 2010, Minh Nôngvinh dự được nhận quyết định của Thủ tướng Chính phủ về việc thành lập phườngMinh Nông thuộc thành phố Việt Trì.
Chủ tịch Ủy ban nhân dân phường Minh Nông, ông Nguyễn Văn Bằng cho biếtphường hiện có 5 khu dân cư, 2.288 hộ với 8.326 nhân khẩu. Trong những năm qua,phường được thành phố Việt Trì đầu tư xây dựng nhiều công trình trọng điểm,đường làng, ngõ xóm được bê tông hóa. Hệ thống điện-đường-trường-trạm được xâydựng khang trang, đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân được nâng lên rõrệt. Minh Nông-vùng đất gắn liền với lịch sử hàng nghìn năm của dân tộc đangvươn lên như một điểm sáng của đất Tổ./.
Ở Minh Nông hiện vẫn còn đàn Tịch Điền, là nơi tiến hành cúng tế Thần Nông vớilễ hội xuống đồng mang đậm bản sắc của cư dân nông nghiệp lúa nước. Xưa kia,Minh Nông là một trong tám tổng lớn của tỉnh Phú Thọ, có diện tích trải rộngtrên địa bàn tám xã, phường của thành phố Việt Trì bây giờ. Vùng đất có phườngMinh Nông hôm nay, ngày trước còn gọi là Kẻ Nú hay làng Nú.
Theo các nhà nghiên cứu, Nú đồng nghĩa và đồng âm với Lú nghĩa là Lúa. Chonên Kẻ Nú còn gọi là Kẻ Lú, hay Kẻ Lúa-Làng Lúa. Kẻ Nú xưa, nay là phường MinhNông, gồm các xóm Hồng Hải (xóm Giải Làng), Thông Đậu (xóm Đõ), Minh Tân (xómNhúi), Minh Bột (xóm Đồi Ngược), Hòa Phong (đồi Lúa, đồi Rơm).
Minh Nông là vùng đất rất thuận lợi cho việc sinh trưởng và phát triển của câylúa nước do nằm gọn trong lưu vực của sông Hồng, lại tiếp giáp với lưu vực củasông Lô và sông Đà, lượng phù sa màu mỡ và nguồn nước quanh năm luôn đầy đủ choviệc canh tác.
Theo truyền thuyết thì thời xa xưa, nhân dân chưa biết cày cấy để làm ra thócgạo, mà chỉ sống dựa vào rễ cây, rau dại, thịt thú rừng. Thấy vùng đất ven sôngsau mỗi lần nước dâng, đất đai được phù sa bồi thêm màu mỡ, Vua Hùng gọi dân đếnbảo tìm cách đắp bờ giữ nước. Một hôm, các con gái Vua Hùng cùng nhân dân điđánh cá, thấy từng đàn chim bay lượn khắp bãi bên sông và chợt có một con chimthả bông lúa rơi trên mái tóc Mỵ Nương. Nàng đem bông lúa về trình với cha. VuaHùng cho là điềm lành, liền bảo các con ra bãi tuốt những bông lúa đó đem về.
Mùa Xuân, Vua cùng con dân đem hạt lúa ra đồng. Vua xuống bãi, lấy que nhọnchọc lỗ để tra hạt. Khi mạ lên, dân không biết cấy, lại tìm hỏi Vua Hùng. VuaHùng nhổ mạ, đem tới những trà ruộng, lội xuống cấy cho dân xem. Mỵ Nương vànhân dân thấy vậy cùng làm theo.
Đến mùa lúa chín, dân nghe lời Vua gặt lúa đemvề. Từ đó, hạt gạo đã làm cho cuộc sống ấm no hơn. Tưởng nhớ công ơn Vua Hùng,nhân dân đã tôn Vua làm ông tổ nghề nông, thường gọi là Thần Nông và dựng đànTịch Điền quay lưng về hướng Tây Nam nơi xưa kia Vua đã ngồi dạy dân cấy lúa.Nhân dân còn đặt kho lương thực trên đồi Lúa, để rơm rạ ở đồi Rơm, đặt tên chợlà Chợ Lú.
Để tưởng nhớ công ơn của Vua Hùng, hàng năm nhân dân xã Minh Nông đã tổ chức lễhội Tịch Điền. Sau những biến cố của lịch sử, lễ hội Tịch Điền ở Minh Nông tưởngchừng đã mai một. Những năm gần đây, nhận thức rõ tầm quan trọng của sự tích"Vua Hùng dạy dân trồng lúa" là một trong những tập tục tín ngưỡng đặc trưng củacư dân nông nghiệp Việt Nam, Ủy ban Nhân dân thành phố Việt Trì đã xây dựng đềán phục dựng lại Lễ hội Tịch Điền.
Tháng Giêng năm Canh Dần 2010, Lễ hội TịchĐiền ở Minh Nông được tổ chức trong không gian trải rộng theo vùng đất nhưtruyền thuyết xưa, từ khu vực Chợ Lú đến các thôn Minh Bột, Hồng Hải, Thông Đậucủa xã Minh Nông.
Khu di tích Tịch Điền có diện tích khoảng 1.000m2, cánh đồng quy hoạch rộngkhoảng 10ha. Việc tổ chức Lễ hội Tịch Điền gắn với sự linh thiêng của Lễ hội ĐềnHùng, tạo nên điểm nhấn văn hóa tâm linh của con dân đất Việt.
Trải qua nhiều thăng trầm của lịch sử, các thế hệ nhân dân làng Minh Nông mộtlòng trung kiên xây dựng và bảo vệ đất nước, phát triển kinh tế. Tại Minh Nông,vẫn còn lưu danh những trận đánh của đội du kích trong kháng chiến chống thựcdân Pháp. Với các thành tích ấy, đội du kích của làng Minh Nông đã vinh dự đượcĐại tướng Võ Nguyên Giáp tặng thưởng một cây kiếm quý.
Trong kháng chiến chống Mỹ cứu nước, hàng trăm người con Minh Nông đã quênmình chiến đấu và hy sinh. Năm 2004, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân xã MinhNông vinh dự được Chủ tịch nước tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhândân.
Minh Nông ngày nay đã và đang thay da đổi thịt từng ngày. Năm 2010, Minh Nôngvinh dự được nhận quyết định của Thủ tướng Chính phủ về việc thành lập phườngMinh Nông thuộc thành phố Việt Trì.
Chủ tịch Ủy ban nhân dân phường Minh Nông, ông Nguyễn Văn Bằng cho biếtphường hiện có 5 khu dân cư, 2.288 hộ với 8.326 nhân khẩu. Trong những năm qua,phường được thành phố Việt Trì đầu tư xây dựng nhiều công trình trọng điểm,đường làng, ngõ xóm được bê tông hóa. Hệ thống điện-đường-trường-trạm được xâydựng khang trang, đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân được nâng lên rõrệt. Minh Nông-vùng đất gắn liền với lịch sử hàng nghìn năm của dân tộc đangvươn lên như một điểm sáng của đất Tổ./.
Vũ Bắc (TTXVN)
