Em bé đầu tiên tại Việt Nam chào đời nhờ kỹ thuật US-HIFU - phương pháp điều trị các khối u bằng sóng siêu âm hội tụ cường độ cao dưới hướng dẫn của siêu âm, không chỉ là một sự kiện mang ý nghĩa riêng đối với đơn vị triển khai, mà còn là một dấu mốc đáng ghi nhận đối với chuyên ngành sản phụ khoa nói riêng và ngành y tế Việt Nam nói chung.
Thứ trưởng Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên nhấn mạnh như vậy tại Hội nghị công bố “Em bé US-HIFU đầu tiên tại Việt Nam chào đời,” tổ chức vào ngày 18/12 tại Hà Nội.
Giáo sư Nguyễn Viết Tiến - Phó Chủ tịch thường trực Hội đồng Y khoa Quốc gia, Chủ tịch hội Phụ sản Việt Nam cho hay sản phụ Phạm Thị Huyền Trang (30 tuổi, Ninh Bình) từng mắc đa u xơ tử cung và được điều trị bằng kỹ thuật US-HIFU.
Trước khi mang thai, chị Trang được chẩn đoán mắc đa u xơ tử cung: U xơ tử cung thành trái: 48x43x59 mm, u xơ tử cung thành sau: 37x33x42 mm, là một trong những nguyên nhân khiến chị phải trải qua một lần sảy thai 20 tuần.
Ca điều trị được thực hiện vào tháng 11/2024 do Giáo sư Nguyễn Viết Tiến cùng ê-kíp thực hiện. Chỉ 3 giờ sau khi điều trị, bệnh nhân Trang đã có thể đi lại, sinh hoạt bình thường. Sau ba tháng điều trị, chị có thai tự nhiên mà không cần đến bất kỳ phương pháp hỗ trợ sinh sản nào.
Trong suốt quá trình theo dõi thai kỳ, thai nhi phát triển hoàn toàn bình thường trong khi khối u xơ tử cung tiếp tục thu nhỏ dần. Ngày 26/11/2025, chị Trang sinh mổ một em bé khỏe mạnh ở tuần thai thứ 38, nặng 3,4kg.
Giáo sư Nguyễn Viết Tiến cho hay sự ra đời của “em bé US-HIFU” đánh dấu một cột mốc quan trọng của y học Việt Nam: khi kỹ thuật US-HIFU không chỉ giúp điều trị hiệu quả u xơ tử cung mà còn mở ra hy vọng làm mẹ cho nhiều phụ nữ từng đối diện nguy cơ vô sinh do các bệnh lý phụ khoa như u xơ tử cung, lạc nội mạc tử cung.
Thứ trưởng Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên cho biết việc nghiên cứu và ứng dụng các phương pháp điều trị không xâm lấn, an toàn, hiệu quả, hướng tới nâng cao chất lượng cuộc sống của người bệnh luôn là một trong những định hướng quan trọng của ngành y tế. Công nghệ US-HIFU là một trong những kỹ thuật thể hiện rõ định hướng này, khi mang lại giải pháp điều trị các khối u không xâm lấn với hiệu quả điều trị rõ rệt cho người bệnh.
Thứ trưởng Đỗ Xuân Tuyên đánh giá Bệnh viện Phụ sản Thiện An sau hơn một năm triển khai kỹ thuật US-HIFU, với hơn 400 ca điều trị, bao gồm các bệnh lý u xơ tử cung, lạc nội mạc tử cung, ung thư gan, u xơ vú, không ghi nhận biến chứng, cùng với 8 trường hợp mang thai sau điều trị và đặc biệt là sự chào đời của em bé US-HIFU đầu tiên tại Việt Nam, có thể khẳng định đây là những kết quả bước đầu rất đáng khích lệ.
“Điều này không chỉ mang ý nghĩa về mặt chuyên môn, mà còn mang giá trị nhân văn sâu sắc. Đó là niềm hạnh phúc của một gia đình, là kết quả của sự tin tưởng giữa người bệnh và đội ngũ y bác sỹ, đồng thời cũng mở ra hy vọng mới cho nhiều phụ nữ mong muốn bảo tồn tử cung để được làm mẹ một cách tự nhiên, an toàn,” Thứ trưởng Bộ Y tế khẳng định.
Lãnh đạo Bộ Y tế mong muốn kỹ thuật này tiếp tục nhân rộng và ứng dụng vào điều trị các khối u ác tính một cách thận trọng, bền vững, hiệu quả và triển khai ở các cơ sở y tế trên cả nước./.
US-HIFU hoạt động dựa trên nguyên lý hội tụ sóng siêu âm vào mô sinh học, dẫn đến sự tăng nhiệt độ tức thời lên đến 65-100 độ C ở mô mục tiêu trong vòng 1 giây, từ đó gây biến tính protein và hoại tử đông không hồi phục. Phần mô mục tiêu bị “chết đi” và khối u sẽ tự tiêu theo thời gian. Đặc điểm nổi bật nhất của US-HIFU là khả năng tiêu diệt mô đích mà không ảnh hưởng đến mô lành xung quanh. Công nghệ này được đánh giá là bước tiến đột phá của y học hiện đại: không phẫu thuật, không mất máu, không để lại sẹo, bảo tồn chức năng cơ quan, giúp người bệnh rút ngắn thời gian nằm viện và hồi phục nhanh.
Kỹ thuật hỗ trợ sinh sản của Việt Nam tương đương khu vực và quốc tế
Lĩnh vực hỗ trợ sinh sản của Việt Nam dù đi sau thế giới gần 15-20 năm nhưng cũng sẽ nhanh chóng theo kịp thế giới về chất lượng, đóng góp vào sự nghiệp chăm sóc sức khỏe nhân dân.
