Những ngày gần đây, dư luận đang xôn xao trước kết quả khảo sát của Hội Tiêu chuẩn và Bảo vệ người tiêu dùng Việt Nam (VINASTAS) liên quan đến việc phát hiện hàm lượng Asen tổng của các loại nước mắm cao đạm vượt ngưỡng quy định.
Ngay sau công bố đó, Hội nước mắm Phú Quốc đã có công văn gửi Văn phòng chính phủ, Ủy ban Nhân dân tỉnh Kiên Giang và các Ban ngành chức năng ở Trung ương nhằm đánh giá lại cơ sở khoa học và pháp lý, cách tiếp cận, phương pháp sử dụng, cách đánh giá kết quả khảo sát của VINASTAS và cách thông cáo báo chí mà Hội này đã thực hiện.
Nhằm làm rõ hơn về tính pháp lý cũng như trách nhiệm cung cấp thông tin của các cơ quan khi thực hiện phát ngôn, đại biểu Nguyễn Sỹ Cương, Ủy viên Thường trực Ủy ban Đối ngoại của Quốc hội đã có một số chia sẻ với phóng viên bên lề kỳ họp thứ 2, Quốc hội khóa XIV diễn ra sáng 20/10, tại Hà Nội.
- Thưa ông, những thông tin của Hội Tiêu chuẩn và Bảo vệ người tiêu dùng Việt Nam đưa ra có đúng thẩm quyền không?
Đại biểu Nguyễn Sỹ Cương: Ở đây, Hội tiêu chuẩn và bảo vệ người tiêu dùng không có quyền công bố những vụ việc như vậy và việc này thuộc quyền của cơ quan quản lý Nhà nước. Nếu như Hội vì quyền lợi người tiêu dùng, phát hiện ra vấn đề thì phải đề nghị cơ quan quản lý Nhà nước vào cuộc xử lý việc đó.
Theo quy định, người công bố chất lượng sản phẩm có ảnh hưởng đến sức khỏe con người hay không là thẩm quyền của cơ quan quản lý Nhà nước và ở đây phải là Bộ Y tế.
Trong vụ việc này, VINASTAS muốn làm thì phải được Bộ Y tế ủy quyền để thực hiện việc công bố thông tin, còn việc làm như vậy rất có thể dẫn đến hiện tượng tiêu cực.
- Là người tiêu dùng, cá nhân ông có bức xúc về việc VINASTAS công bố thông tin như vậy không?
Đại biểu Nguyễn Sỹ Cương: Tôi cho rằng, việc làm của Hội là sự vi phạm pháp luật, cần phải xử lý nghiêm khắc để làm gương. Sắp tới Quốc hội sẽ thông qua Luật về Hội và tôi sẽ tham gia góp ý về vấn đề đó, để làm rõ hơn thẩm quyền của Hội đến đâu.
Cụ thể, những Hội nào có thể tham gia vào quản lý Nhà nước và những đơn vị đó phải được cơ quan có thẩm quyền quản lý thế nào. Hội là Hội chứ sao lại làm thay cơ quan quản lý Nhà nước được.
- Vậy theo ông, trong trường hợp các thông tin đã công bố như vậy sẽ được xử lý như thế nào?
Đại biểu Nguyễn Sỹ Cương: Hiện nay, việc xử lý các vi phạm sẽ căn cứ vào quy định trong Luật về Hội, pháp luật về Hội và Nghị định 45/CP đã quy định về chức năng, nhiệm vụ của Hội. Nếu như trong các văn bản này không quy định Hội được công bố mà vẫn công bố các thông tin dẫn đến những sai phạm thì phải xử lý theo vi phạm hành chính.
- Nhiều người đặt câu hỏi nghi vấn có hay không thế lực đứng sau việc công bố này nhằm tiêu diệt ngành nước nắm truyền thống?
Đại biểu Nguyễn Sỹ Cương: Cái đó thì phải cơ quan điều tra vào làm việc xem có hiện tượng đó không. Ở đây có câu chuyện ai đó lợi dụng công bố những chuyện tương tự như vụ việc vừa qua để người tiêu dùng tẩy chay nước mắm truyền thống mà người ta có thể sử dụng được.
Trong khi đó, VINASTAS là Hội bảo về quyền lợi người tiêu dùng nhưng việc làm vừa qua lại khiến người tiêu dùng hoang mang, lo lắng.
Thực tế, việc Hội được trao quyền bảo vệ người tiêu dùng thì VINASTAS đã thực hiện đúng chức năng mà Luật Hội và Nghị định 45/CP quy định cho Hội chưa và làm đến đâu?
Hơn thế nữa, bản thân trong việc phê duyệt điều lệ của Hội đó mà Bộ Nội vụ thay mặt Chính phủ phê duyệt, người ta có quy định VINASTAS được làm việc gì thì đều có trong điều lệ. Ở đây, không thể có chuyện anh muốn làm gì anh làm, tự dưng anh ra anh lên diễn đàn công bố là không được phép.
Hôm qua, tôi đã trực tiếp trao đổi với đồng chí Cục trưởng Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế) Nguyễn Thanh Phong là chuyện này phải làm rõ trách nhiệm, thẩm quyền là thẩm quyền của Bộ Y tế mà cụ thể là Cục An toàn thực phẩm chứ không thể có chuyện Hội được làm như vậy.
Còn muốn làm thì Bộ Y tế phải ủy quyền mới được công bố, nếu không hàng nghìn Hội liên quan đến tất cả hoạt động của mình thích lại đưa lên công bố sẽ rất lộn xộn.
Cần nhấn mạnh, khi cơ quan quản lý Nhà nước chưa có kết luận và chính thức công bố thì người tiêu dùng cũng cần cân nhắc và thông tin đó phải được kiểm chứng kỹ hơn.
- Xin cảm ơn ông./.