Cắt giảm đầu tư công là bắt buộc để kiềm lạm phát

Các đại biểu Quốc hội cho rằng việc cắt giảm đầu tư công là khó khăn, phức tạp nhưng đây là biện pháp bắt buộc để kiềm chế lạm phát.
Sáng 28/11, tiếp tục chương trình kỳ họp thứ 2, Quốc hội thảo luận, đóng góp ýkiến vào Báo cáo tình hình kinh tế-xã hội năm 2011, kế hoạch phát triển kinhtế-xã hội năm 2012 và 5 năm 2011-2015.

Nhiều vấn đề nóng về nợ công, đầu tư công, lạm phát, tái cơ cấu nền kinhtế, tình hình tội phạm và tệ nạn xã hội, bảo đảm an sinh xã hội... đã được cácđại biểu đặt lên bàn nghị sự.

Không nên quá lo lắng về nợ công

Trước những quan ngại của nhiều đại biểu về vấn đề nợ công, Bộ trưởng BộTài chính Vương Đình Huệ cho biết tính đến 31/12/2010, tỷ lệ nợ Chính phủ là45,7% GDP, nợ nước ngoài là 42,2%, nợ công là 57,3%.

Trong kế hoạch trình Quốc hội, ước đến 31/12 nợ công là 54,6%, đến31/12/2012 là 58,4%. Chỉ số này được tính trên cơ sở dự kiến kịch bản tăngtrưởng 6%, nếu như kịch bản tăng trưởng đạt được mức 6,5%, tỷ lệ nợ công sẽ thấphơn đáng kể.

Về cơ cấu nợ công, trong tổng nợ công của Việt Nam, nợ ODA chiếm 75%, vayưu đãi khác 19%, vay thương mại chỉ 7%. Vay ODA có thời gian rất dài và lãi suấtưu đãi. Khi so với các nước cần chú ý cơ cấu này, nhất là đối với những nướcđang phát triển và các nước đã thoát khỏi ngưỡng nghèo, tỷ trọng nợ công phầnvay thương mại chiếm rất nhiều.

Về phương pháp tính cũng có khác nhau, các nước phát triển tính tỷ lệ theogiá trị đồng tiền, Việt Nam tính theo phương pháp giá trị danh nghĩa. Nếu quytheo giá trị đồng tiền, tỷ lệ nợ công của Việt Nam còn thấp hơn.

Tuy vậy, Chính phủ cũng tính toán cơ cấu này đã và sẽ có thay đổi khi màkhoản ODA và ưu đãi đang trả dần, khoản vay thương mại đang có xu hướng tăng lênvì Việt Nam đã được đưa vào danh sách là nước có thu nhập trung bình.

Chính phủ đã tính toán để có chiến lược quản lý nợ công thích hợp hơn chotừng giai đoạn. Nợ nước ngoài đang có xu hướng giảm và nợ trong nước tăng, đâylà xu hướng tốt để Việt Nam giảm được sự phụ thuộc vào nước ngoài, chủ động hơntrong việc vay nợ.

Bộ trưởng cũng cho biết Bộ Tài chính đã xây dựng xong chiến lược quản lývà phát triển nợ công đến năm 2020, đang trình Chính phủ để trình các cơ quan cóliên quan xem xét, thông qua.

Bộ đang chủ động xây dựng các kế hoạch trung hạn và các đề án cụ thể đểthực hiện chiến lược này khi được phê duyệt. Chính phủ cũng chỉ đạo hoàn thiệncơ chế công khai minh bạch, tăng cường công tác quản lý nợ.

Hiện tình hình nợ công được cập nhật 3-6 tháng/lần trên các bản tin quảnlý nợ. Chính phủ đã cho Bộ Tài chính thành lập Cục quản lý nợ và tài chính đốingoại, giúp cho việc quản lý tập trung thống nhất vấn đề về nợ công.

Chính phủ cũng đã chỉ đạo và đồng ý cho Bộ chủ trì xây dựng đề án xếp hạngtín nhiệm quốc gia để nâng mức xếp hạng tín nhiệm đảm bảo cho việc vay nợ củaChính phủ cũng như các doanh nghiệp trong thời gian tới một cách tổng thể nhất.

Đồng tình với nhận định của các đại biểu về việc không quan trọng là vaybao nhiêu mà là khả năng trả nợ thế nào, Bộ trưởng cho biết hiện nay tổng số trảnợ của Chính phủ chiếm khoảng 14% – 16% tổng ngân sách nhà nước.

Trong khi đó, theo thông lệ quốc tế, mức trả nợ an toàn là không quá 30%tổng thu ngân sách. Thời gian tới, cùng với việc tăng cường quản lý sử dụng vốnvay, tăng cường tái cơ cấu nền kinh tế, đặc biệt là cơ cấu đầu tư công và cácchỉ số vĩ mô như GDP, dự trữ ngoại hối, tỷ giá ổn định, quản lý nợ sẽ tốt hơn,không nên quá lo lắng về nợ công.

Do đó, Bộ Tài chính đề nghị Quốc hội cho giữ tỷ lệ nợ công như đã trình,đó là nợ quốc gia không quá 50%, nợ Chính phủ không quá 53%, nợ công khoảng60-65% GDP.

Cắt giảm đầu tư công là biện pháp bắt buộc để kiềm chế lạm phát

Nhiều ý kiến đặc biệt quan tâm đến vấn đề liên quan đến thực hiện Nghịquyết 11-NQ/CP về cắt giảm đầu tư công. Làm rõ thêm để có nhận thức và đánh giáthống nhất, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch Đầu tư Bùi Quang Vinh khẳng định Nghị quyết 11không yêu cầu thu hồi vốn đầu tư đã bố trí của năm 2011 của các bộ, ngành, địaphương về Trung ương.

Thực tế, đến thời điểm này, Chính phủ chưa thu hồi, chưa cắt một đồng vốnnào. Việc cắt giảm ở chỗ không được kéo dài việc thực hiện các khoản vốn đầu tưmà đã cấp cho năm 2010 (giảm khoảng 5.000 tỷ đồng); không cho ứng trước ngânsách của năm 2012, kể cả trái phiếu Chính phủ và ngân sách nhà nước (10.000 –12.000 tỷ đồng); không cho phép khởi công mới các công trình. Đến hết tháng 9,đã cắt giảm và điều chuyển 81.500 tỷ đồng.

Tư tưởng chính của Nghị quyết 11 là rà soát, sắp xếp lại các dự án bởitrước đây vốn ít mà bố trí rất nhiều dự án nên kéo dài, không dự án nào hoànthành, Bộ trưởng Bùi Quang Vinh nhận định.

Chính phủ không cho khởi công mới để tránh tiếp tục dàn trải. Đối vớinguồn vốn đã bố trí, các địa phương, bộ, ngành sẽ soát xét lại theo tính cấpthiết của dự án để dồn cho các dự án có thể hoàn thành trong năm 2011. Như vậy,chủ yếu là sắp xếp lại cho tập trung hơn, hiệu quả hơn, chứ không có chuyện thuvề Trung ương.

Bộ trưởng Bộ Kế hoạch Đầu tư cũng cho biết cắt giảm đầu tư công khác vớicắt giảm chi thường xuyên. Nghị quyết 11 yêu cầu cắt giảm chi tiêu thường xuyên10%, Bộ Tài chính đã cắt ngay trên phần chi cho các địa phương, bộ, ngành, tổngsố khoảng 3.800 tỷ đồng. Việc cắt giảm đầu tư công là rất khó khăn, phức tạpnhưng đây là biện pháp bắt buộc để kiềm chế lạm phát.

Quyết tâm thực hiện đúng lộ trình cải cách tiền lương

Đại biểu Quốc hội tỉnh Trà Vinh, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Nguyễn Thái Bình chobiết: Cho đến nay, tổng số cán bộ công chức từ cấp Trung ương đến cấp tỉnh,huyện là khoảng 270 nghìn cán bộ, công chức, tăng khoảng 13,7% so với đầu nhiệmkỳ Chính phủ khóa 12.

Toàn quốc có khoảng 233 nghìn cán bộ, công chức cấp xã, phường, thị trấn.Khoảng 200 nghìn cán bộ không chuyên trách cấp xã, phường, thị trấn và khoảng350 nghìn cán bộ không chuyên trách cấp ấp, thôn.

Tuy nhiên, nhiều địa phương căn cứ tình hình thực tế bổ sung thêm khoảng150 nghìn cán bộ, vì thế hiện nay, tổng số cán bộ không chuyên trách triển khaitheo quy định Nghị định 92 và sự vận dụng thêm của các địa phương là khoảng 700nghìn người.

Bộ máy cán bộ, công chức cấp xã, phường, thị trấn đã cơ bản ổn định, có sựchuẩn hóa cán bộ, góp phần nâng cao sức chiến đấu của cơ sở Đảng và năng lực chỉđạo, điều hành của chính quyền cơ sở.

Bộ trưởng Nguyễn Thái Bình cho biết hiện nay, nhiều địa phương đã đề nghịBộ Nội vụ tăng một số chức danh cán bộ, công chức, viên chức và cán bộ khôngchuyên trách của xã, phường, thị trấn và của thôn, ấp; nâng chế độ phụ cấp chocán bộ không chuyên trách hoặc đề nghị Trung ương giao cho địa phương quyết địnhchế độ phụ cấp. Bộ Nội vụ sẽ căn cứ đề nghị của địa phương và ý kiến đại biểuQuốc hội để tổng hợp nghiên cứu xin ý kiến Chính phủ điều chỉnh, sửa đổi cho phùhợp.

Cũng theo Bộ trưởng, thực hiện chỉ đạo Thủ tướng Chính phủ, Bộ Nội vụ phốihợp các bộ, ngành xây dựng đề án cải cách chế độ tiền lương, bảo hiểm xã hội,trợ cấp ưu đãi người có công. Bộ Nội vụ quyết tâm cùng các ngành chức năng thựchiện đúng lộ trình thực hiện đề án này, vì đây là vấn đề có tính cấp bách, bứcxúc, nhận được sự quan tâm của các cấp, ngành.

Từ năm 2012-2014, Bộ sẽ cố gắng điều chỉnh lương tối thiểu cho phù hợp,sau đó mới tính đến quan hệ lương tối thiểu-trung bình- tối đa và sau đó là tínhđến thang lương, bậc lương, ngạch lương và chế độ phụ cấp.

Hy sinh lợi ích nhỏ vì quyền lợi của cộng đồng, đất nước

Với tư cách Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải, ông Đinh La Thăng, đại biểuQuốc hội tỉnh Thanh Hóa cảm ơn, đánh giá cao sự đóng góp của các đại biểu Quốchội, cử tri, các tầng lớp nhân dân về các biện pháp giảm thiểu tai nạn giaothông, giảm thiểu ùn tắc giao thông. Bộ Giao thông Vận tải sẽ tiếp thu các ýkiến đó trong quá trình hoạch định chính sách.

Bộ trưởng Đinh La Thăng nhấn mạnh, để giảm thiểu tai nạn giao thông và ùntắc giao thông cần thực hiện một số nhóm giải pháp: Nhóm giải pháp cơ bản lâudài là hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật, đồng thời ban hành cácvăn bản dưới Luật đảm bảo tính đồng bộ, thống nhất cao để đảm bảo pháp luật đượcthực thi trong cuộc sống; triển khai quyết liệt, đồng bộ các quy hoạch, chiếnlược về giao thông vận tải đã được Chính phủ phê duyệt; đảm bảo sự phát triểnđồng bộ hài hòa giữa quy hoạch phát triển kết cấu hạ tầng giao thông vận tải vàchiến lược chính sách phát triển phương tiện giao thông vận tải và tập trung ưutiên phương tiện vận tải công cộng, nhất là tại các đô thị lớn và đáp ứng nhucầu hợp lý về phương tiện giao thông cá nhân của các tầng lớp nhân dân.

Việc phê duyệt quy hoạch đô thị, khu dân cư mới cần đảm bảo 16- 26% quỹđất dành cho giao thông và đảm bảo sự đồng bộ giữa kết cầu hạ tậng giao thôngvới các kết cấu hạ tầng khác.

Bên cạnh đó, kết cấu hạ tầng giao thông và phương tiện vận tải cần đượctập trung đầu tư, đảm bảo phát triển hài hòa giữa các loại hình giao thông. Đồngthời, giao thông cần được tổ chức một cách hợp lý và việc khai thác hạ tầng giaothông đạt hiệu quả cao nhất.

Bên cạnh đó, các giải pháp nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước vàtinh thần trách nhiệm của người thực thi công vụ cần được triển khai; đẩy mạnhtuyên truyền nâng cao ý thức người dân để người dân đồng thuận thực thi nghiêmtúc pháp luật, giảm thiểu tai nạn và ùn tắc giao thông.

Bộ trưởng Đinh La Thăng cho biết thêm: các biện pháp đang triển khai như:phân luồng, phân làn, phân tuyến, đổi giờ làm việc... không phải sáng kiến củaBộ Giao thông Vận tải mà chỉ là những giải pháp đã được nêu trong các Chỉ thịcủa Ban Chấp hành Trung ương Đảng, các Nghị quyết của Chính phủ từ năm 2002 đếnnay về công tác đảm bảo an toàn giao thông, giảm thiểu tai nạn và ùn tắc giaothông. Thừa nhận các biện pháp như đổi giờ làm việc sẽ gây ra xáo trộn, ảnhhưởng đến một số người dân, Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải mong các đại biểuQuốc hội, cử tri và nhân dân chia sẻ và đồng thuận thực hiện, vì quyền lợi lớncủa cộng đồng và đất nước.

Cũng trong buổi thảo luận, các đại biểu Đặng Hoàng Tâm (thành phố Hồ ChíMinh); Bế Xuân Trường (Bắc Kạn); Thân Đức Nam (Đà Nẵng); Nguyễn Văn Cảnh ( BìnhĐịnh)… đã tham gia phát biểu.

Các đại biểu cơ bản nhất trí với bản Báo cáo của Chính phủ về tình hìnhphát triển kinh tế năm 2011, kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội năm 2012 và 5năm tới đồng thời đưa ra những phân tích và kiến nghị các biện pháp thực hiệnmục tiêu của bản Báo cáo.

Tổng kết phiên thảo luận các báo cáo của Chính phủ về kinh tế- xã hội, PhóChủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân cho biết: qua 1,5 ngày làm việc, 101 đạibiểu đăng ký phát biểu và đã có 68 đại biểu trực tiếp phát biểu tại Hội trường.

Đa số các đại biểu thống nhất với Báo cáo của Chính phủ về tình hình kinhtế-xã hội năm 2011, kế hoạch phát triển kinh tế kinh tế-xã hội năm 2012 và 5năm 2011-2015 và Báo cáo thẩm tra của Ủy ban Kinh tế Quốc hội về Báo cáo củaChính phủ.

Nhiều đại biểu đã đi sâu đánh giá phân tích về tình hình phát triển kinhtế- xã hội 5 năm qua, đặc biệt năm 2011 trong bối cảnh điều kiện khó khăn củanền kinh tế thế giới và trong nước. Nhiều đại biểu đã phân tích những nguyênnhân hạn chế yếu kém trong việc thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội,nhất là nguyên nhân chủ quan, đồng thời bổ sung những bài học kinh nghiệm tronglĩnh vực phát triển kinh tế-xã hội.

Các đại biểu tập trung thảo luận và thống nhất cao về mục tiêu phát triểnkinh tế - xã hội năm 2012 đó là kiềm chế lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, duytrì tăng trưởng hợp lý gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng và tái cơ cấu nềnkinh tế, đảm bảo phúc lợi xã hội, an sinh xã hội và cải thiện đời sống nhân dân,giữ vững ổn định chính trị, củng cố quốc phòng, bảo đảm an ninh, trật tự an toànxã hội; nâng cao hiệu quả công tác đối ngoại và hội nhập quốc tế.

Báo cáo của Chính phủ, Báo cáo thẩm tra của Ủy ban Kinh tế của Quốc hội vàý kiến đóng góp của đại biểu Quốc hội là cơ sở quan trọng để Quốc hội xây dựngban hành Nghị quyết Quốc hội về kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội năm 2012 và5 năm tới.

Chiều nay, đại biểu Quốc hội tiếp tục làm việc tại Hội trường./.

Xuân Khu (TTXVN/Vietnam+)

Tin cùng chuyên mục