Chính sách tiếp nhận lao động nước ngoài còn nhiều trở ngại ở Nhật

Trong bối cảnh dân số ngày càng già hóa, tỷ lệ người ở độ tuổi lao động giảm, việc mở cửa chào đón người lao động nước ngoài hiện đang được nhìn nhận như là biện pháp mà Chính phủ Nhật.
Chính sách tiếp nhận lao động nước ngoài còn nhiều trở ngại ở Nhật ảnh 1Công nhân làm việc tại một nhà máy sản xuất ôtô ở tỉnh Aichi của Nhật Bản. (Ảnh: AFP/TTXVN)

Trong bối cảnh dân số ngày càng già hóa, tỷ lệ người ở độ tuổi lao động suy giảm, việc mở cửa chào đón người lao động nước ngoài hiện đang được nhìn nhận như là biện pháp mà Chính phủ Nhật Bản cần phải làm.

Kế hoạch cho phép tiếp nhận thêm nhiều hơn nữa người lao động nước ngoài tới Nhật Bản nhiều năm qua cũng sẽ đánh dấu một thay đổi lớn trong chính sách của quốc gia luôn kiểm soát chặt chẽ tình trạng nhập cư này.

Giới quan sát liên tục kêu gọi Chính phủ Nhật Bản theo đuổi một cách tiếp cận dứt khoát thay vì tạm thời và nhấn mạnh cần phải thiết lập một xã hội cởi mở hơn để người nước ngoài tới sinh sống và làm việc tại quốc gia này khi những thách thức từ quá trình già hóa dân số đang ngày càng gia tăng.

Chủ tịch Hiệp hội các lãnh đạo tập đoàn Nhật Bản Yoshimitsu Kobayashi cho rằng quốc gia này đang bước vào giai đoạn cần sự hỗ trợ của không chỉ từ các công nhân tay nghề cao mà cả nhóm công nhân tay nghề thấp từ nước ngoài.

Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe mới đây đã chỉ thị cho nội các chuẩn bị để quốc gia này có thể đón nhận thêm nhiều lao động người nước ngoài thông qua hoạt động cấp quy chế công dân mới bắt đầu từ tháng 4/2019.

Kế hoạch đang được Chính phủ Nhật Bản xem xét cho phép người nước ngoài có thể cư trú tại Nhật Bản trong vòng 5 năm.

[Nhật Bản tiếp nhận 10.000 điều dưỡng viên Việt Nam sang làm việc]

Tuy nhiên, giới quan sát nhận định Nhật Bản sẽ phải xem xét một cách nghiêm túc về các chính sách nhập cư vì tương lai nước này.

Luật sư Shoichi Ibusuki cho rằng Chính phủ Nhật Bản cần có một hệ thống tiếp nhận người lao động nước ngoài một cách nghiêm ngặt ngay từ điểm đầu tiên họ đặt chân tới trên đất Nhật Bản.

Tuy nhiên, ông này cũng đặt ra câu hỏi về kế hoạch áp dụng thời hạn 5 năm với gia đình các lao động nước ngoài bởi theo luật sư này, xét về góc độ nhân văn, việc sống xa gia đình tới 5 năm là việc không thể chấp nhận.

Bên cạnh đó, một quan chức bộ lao động nước này cũng bày tỏ quan ngại về hiện trạng chi trả lương thấp cho người lao động nước ngoài vì khả năng việc làm này không những không mang lại lợi ích cho người lao động nước ngoài mà có thể tạo ra nguy cơ mất việc làm với người lao động Nhật Bản.

Với giới doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp vừa và nhỏ buộc phải tìm kiếm người lao động, khả năng Nhật Bản mở đường đón nhận thêm các lao động nước ngoài được đón nhận tích cực.

Tính tới tháng 10/2017, có 1,28 triệu lao động nước ngoài đang sinh sống và làm việc tại Nhật Bản, trong đó người Trung Quốc chiếm gần 30%, sau đó là tới các quốc gia khác như Việt Nam, Philippines và Brazil.

Hiện nay, Chính phủ Nhật Bản chỉ cấp qui chế cư trú cho những người lao động người nước ngoài tới nước này làm việc trong các lĩnh vực như giáo dục, quản lý kinh doanh, luật và chăm sóc sức khỏe.

Chính sách tiếp nhận lao động nước ngoài còn nhiều trở ngại ở Nhật ảnh 2Công nhân làm việc tại một nhà máy ở Inashiki, Ibaraki của Nhật Bản. (Ảnh: AFP/TTXVN)

Số lao động nước ngoài tới Nhật Bản liên tục tăng trong những năm gần đây và xu hướng này sẽ tiếp diễn nếu kế hoạch mới của chính phủ được thông qua.

Tình hình thị trường lao động ngày càng thu hẹp khiến Nhật Bản không thể trì hoãn hơn nữa các kế hoạch tiếp nhận lao động nước ngoài.

Năm 2017, số việc làm cần người lao động đã tăng lên mức cao nhất trong vòng 44 năm khi trung bình có tới 150 việc làm cho chỉ 100 lao động.

Thiếu hụt lao động cũng sẽ kìm hãm đáng kể tốc độ tăng trưởng kinh tế Nhật Bản trong dài hạn và sẽ ảnh hưởng tới mục tiêu hồi sinh nền kinh tế thứ ba thế giới trong chính sách của Thủ tướng Abe.

Chính phủ Nhật Bản muốn xây dựng một xã hội mà cả người trong nước và nước ngoài có thể cũng tồn tại và xây dựng những biện pháp giúp người nước ngoài hòa nhập văn hóa, ngôn ngữ và tìm nơi ở tại quốc gia này.

Một trong những nỗ lực thực tế là hồi tháng Tư vừa qua, 46% số chính quyền địa phương tại Nhật Bản đã xây dựng chương trình hướng dẫn và các kế hoạch áp dụng cho người nước ngoài trong khi chính phủ cũng "để ngỏ" một số đề xuất, trong đó có tái tổ chức Cơ quan nhập cư và thành lập cơ quan trực thuộc Bộ Tư Pháp để phụ trách các vấn đề liên quan người lao động nước ngoài tay nghề thấp./.

(TTXVN/Vietnam+)

Tin cùng chuyên mục