Lũ quét đêm 31/7 làm kinh hoàng một vùng quê yên bình, trải dài gần 10km từ thôn Vằng Kheo đến hết 16 thôn của xã Mỹ Phương, 14/19 thôn của xã Chu Hương và một số thôn của xã Hà Hiệu, huyện Ba Bể (Bắc Kạn). gây thiệt hại bước đấu ước tính 13 tỷ đồng.
Nguy cơ thiếu đói trước giáp hạt
Đây là trận lũ cục bộ và rất đặc biệt, chỉ mưa trong một phạm vi nhỏ nhưng lượng mưa rất lớn và kéo dài 5 tiếng đồng hồ. Tại Mỹ Phương, xã đầu nguồn của trận lũ quét lịch sử vào đêm 31/7, trận lũ quét không gây thiệt hại về người nhưng hậu quả thật khủng khiếp.
Những cánh đồng mới hôm trước còn xanh tươi, hôm nay trắng bệch những bùn đất, đá, cát sỏi. Mỹ Phương có 16 thôn, thì cả 16 thôn bị thiệt hại. Khuổi Sliến là thôn bị thiệt hại nặng nhất. Tất cả các hộ dân trong thôn này đều bị mất toàn bộ hoặc gần toàn bộ diện tích lúa đã cấy.
Tổng đất nông nghiệp của Khuổi Sliến là 130ha, gần như mất hoàn toàn, trong đó có 50ha bị vùi lấp hoặc sạt lở mất hoàn toàn không khắc phục được. Trên 80 ha còn lại có thể khắc phục để cấy lại.
Ông Sằm Văn Kinh, Bí thư kiêm Chủ tịch Ủy ban Nhân dân xã Mỹ Phương bộc bạch, 5 giờ ngày 31/7, gần như toàn bộ người dân Mỹ Phương chết lặng trước thảm họa này. Họ không thể tưởng tượng được lại có một trận lũ quét lớn đến vậy, lượng nước quá nhiều và chảy xiết nhiều giờ khiến những cánh đồng biến thành dòng sông cuồn cuộn. Dân chỉ biết đứng nhìn và khóc vì biết chắc rằng mồ hôi, công sức đã bị hà bá nuốt mất rồi.
Hiện những cánh đồng trơ những bùn đất và sỏi đá, ngổn ngang những cây to, nhỏ cuốn từ trên rừng xuống, như một bãi chiến trường. Theo quan sát của phóng viên, đa phần các mặt ruộng đều bị phủ một lớp bùn dày từ 15-20cm. Đấy là những thửa ruộng có thể khắc phục được để cấy lại lúa, còn những thửa ruộng bị cát, sỏi, đá vùi lấp thì phải mất rất nhiều thời gian mới khôi phục lại.
Tuy nhiên, để gieo cấy lại được phải có nước, mà các hệ thống mương, phai dẫn nước tưới tiêu đều bị hư hỏng hết, các đập ngăn nước vào mương Nà Cươm, Nà Phai, Nà Phùng, Cố Ngưn đều bị vỡ, hư hỏng. Có nước để gieo cấy chính là vấn đề khó khăn nhất. Hiện nay xã đang huy động mọi người dân chặt tre, nứa đóng cọc be bờ giữ nước và dùng cọc tre để làm trụ, làm bờ mương dẫn nước vào đồng.
Bà Nông Thị Xuyến, người Tày thôn Khuổi Sliến cho biết, gia đình có 2.000m2 lúa bị vùi lấp hoàn toàn, trong nhà hiện chỉ còn 6 bao thóc (khoảng 300kg), ruộng bị đá cát vùi hết rồi không biết có làm lại được không.
Ông Hoàng Văn Ấn, Trưởng thôn Khuổi Sliến cho biết, cả thôn có 29/64 hộ nghèo, nhưng số hộ thiếu ăn đến kế vụ phải đến 60-70%. Nay bị lũ quét, vụ tới sẽ chậm hơn và chắc chắn số hộ thiếu ăn đến giáp hạt sẽ cao hơn nhiều.
Tập trung khắc phục hậu quả
Sau khi nước rút, tất cả cán bộ, nhân viên Ủy ban Nhân dân, các trưởng thôn đều được phân công đến tận các thôn để kiểm tra, thống kê thiệt hại, một mặt đưa ra giải pháp khắc phục hợp lý, một mặt báo cáo cấp có thẩm quyền để có chính sách hỗ trợ cho dân.
Theo thống kê, xã Mỹ Phương có gần 62ha bị xói lở mất đất nông nghiệp, trên 13,5ha mất trắng không thể khắc phục được, 27,5ha bị mất trắng nhưng có thể khắc phục bằng cách gieo cấy lại.
Báo cáo nhanh của Văn phòng Ban chỉ huy Phòng chống lụt bão và tìm kiếm cứu nạn Bắc Kạn, trận lũ quét này có một người bị thương nhẹ, 3 nhà bị sạt lở ta luy dương, 4 nhà phải di dời do ngập nước vào nhà và 4 nhà ở nơi có nguy cơ sạt lở cao phải di dời đến nơi ở mới.
Tổng diện tích lúa bị thiệt hại ở 3 xã Mỹ Phương, Chu Hương và Hà Hiệu là trên 400ha, trong đó mất trắng 67ha, diện tích đất lúa bị xói lở mất đất vĩnh viễn là 8,2ha, 109ha bị ảnh hưởng nặng. Ngoài ra, có 380m kênh bị vùi lấp, sạt lở, 5 trạm nước bị hư hỏng, cuốn trôi; ống dẫn nước sinh hoạt bị hỏng gần 1.000m.
Hiện các đơn vị liên quan tiếp tục thống kê thiệt hại và chỉ đạo khắc phục hậu quả mưa lũ./.
Nguy cơ thiếu đói trước giáp hạt
Đây là trận lũ cục bộ và rất đặc biệt, chỉ mưa trong một phạm vi nhỏ nhưng lượng mưa rất lớn và kéo dài 5 tiếng đồng hồ. Tại Mỹ Phương, xã đầu nguồn của trận lũ quét lịch sử vào đêm 31/7, trận lũ quét không gây thiệt hại về người nhưng hậu quả thật khủng khiếp.
Những cánh đồng mới hôm trước còn xanh tươi, hôm nay trắng bệch những bùn đất, đá, cát sỏi. Mỹ Phương có 16 thôn, thì cả 16 thôn bị thiệt hại. Khuổi Sliến là thôn bị thiệt hại nặng nhất. Tất cả các hộ dân trong thôn này đều bị mất toàn bộ hoặc gần toàn bộ diện tích lúa đã cấy.
Tổng đất nông nghiệp của Khuổi Sliến là 130ha, gần như mất hoàn toàn, trong đó có 50ha bị vùi lấp hoặc sạt lở mất hoàn toàn không khắc phục được. Trên 80 ha còn lại có thể khắc phục để cấy lại.
Ông Sằm Văn Kinh, Bí thư kiêm Chủ tịch Ủy ban Nhân dân xã Mỹ Phương bộc bạch, 5 giờ ngày 31/7, gần như toàn bộ người dân Mỹ Phương chết lặng trước thảm họa này. Họ không thể tưởng tượng được lại có một trận lũ quét lớn đến vậy, lượng nước quá nhiều và chảy xiết nhiều giờ khiến những cánh đồng biến thành dòng sông cuồn cuộn. Dân chỉ biết đứng nhìn và khóc vì biết chắc rằng mồ hôi, công sức đã bị hà bá nuốt mất rồi.
Hiện những cánh đồng trơ những bùn đất và sỏi đá, ngổn ngang những cây to, nhỏ cuốn từ trên rừng xuống, như một bãi chiến trường. Theo quan sát của phóng viên, đa phần các mặt ruộng đều bị phủ một lớp bùn dày từ 15-20cm. Đấy là những thửa ruộng có thể khắc phục được để cấy lại lúa, còn những thửa ruộng bị cát, sỏi, đá vùi lấp thì phải mất rất nhiều thời gian mới khôi phục lại.
Tuy nhiên, để gieo cấy lại được phải có nước, mà các hệ thống mương, phai dẫn nước tưới tiêu đều bị hư hỏng hết, các đập ngăn nước vào mương Nà Cươm, Nà Phai, Nà Phùng, Cố Ngưn đều bị vỡ, hư hỏng. Có nước để gieo cấy chính là vấn đề khó khăn nhất. Hiện nay xã đang huy động mọi người dân chặt tre, nứa đóng cọc be bờ giữ nước và dùng cọc tre để làm trụ, làm bờ mương dẫn nước vào đồng.
Bà Nông Thị Xuyến, người Tày thôn Khuổi Sliến cho biết, gia đình có 2.000m2 lúa bị vùi lấp hoàn toàn, trong nhà hiện chỉ còn 6 bao thóc (khoảng 300kg), ruộng bị đá cát vùi hết rồi không biết có làm lại được không.
Ông Hoàng Văn Ấn, Trưởng thôn Khuổi Sliến cho biết, cả thôn có 29/64 hộ nghèo, nhưng số hộ thiếu ăn đến kế vụ phải đến 60-70%. Nay bị lũ quét, vụ tới sẽ chậm hơn và chắc chắn số hộ thiếu ăn đến giáp hạt sẽ cao hơn nhiều.
Tập trung khắc phục hậu quả
Sau khi nước rút, tất cả cán bộ, nhân viên Ủy ban Nhân dân, các trưởng thôn đều được phân công đến tận các thôn để kiểm tra, thống kê thiệt hại, một mặt đưa ra giải pháp khắc phục hợp lý, một mặt báo cáo cấp có thẩm quyền để có chính sách hỗ trợ cho dân.
Theo thống kê, xã Mỹ Phương có gần 62ha bị xói lở mất đất nông nghiệp, trên 13,5ha mất trắng không thể khắc phục được, 27,5ha bị mất trắng nhưng có thể khắc phục bằng cách gieo cấy lại.
Báo cáo nhanh của Văn phòng Ban chỉ huy Phòng chống lụt bão và tìm kiếm cứu nạn Bắc Kạn, trận lũ quét này có một người bị thương nhẹ, 3 nhà bị sạt lở ta luy dương, 4 nhà phải di dời do ngập nước vào nhà và 4 nhà ở nơi có nguy cơ sạt lở cao phải di dời đến nơi ở mới.
Tổng diện tích lúa bị thiệt hại ở 3 xã Mỹ Phương, Chu Hương và Hà Hiệu là trên 400ha, trong đó mất trắng 67ha, diện tích đất lúa bị xói lở mất đất vĩnh viễn là 8,2ha, 109ha bị ảnh hưởng nặng. Ngoài ra, có 380m kênh bị vùi lấp, sạt lở, 5 trạm nước bị hư hỏng, cuốn trôi; ống dẫn nước sinh hoạt bị hỏng gần 1.000m.
Hiện các đơn vị liên quan tiếp tục thống kê thiệt hại và chỉ đạo khắc phục hậu quả mưa lũ./.
Nguyễn Trình (TTXVN/Vietnam+)
