Ngày 9/3, tại Hà Nội, Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam (VASS) đã tổ chứcHội thảo “Đóng góp ý kiến về Dự thảo sửa đổi Hiến pháp năm 1992.”
Các đại biểu, nhà khoa học đến từ các viện nghiên cứu trực thuộc VASS đã cónhiều ý kiến sâu sắc, cụ thể đóng góp cho Dự thảo sửa đổi Hiến pháp năm 1992 tậptrung vào các mục: lời nói đầu, chế độ chính trị, quyền con người, quyền vànghĩa vụ cơ bản của công dân, Quốc hội, Chính phủ, chính quyền địa phương, cácquy định về an ninh quốc phòng, về xã hội, văn hóa, giáo dục, khoa học côngnghệ, môi trường, các quy định về sở hữu đất đai, dân tộc, tôn giáo trong Hiếnpháp.
Qua thảo luận, hầu hết các đại biểu nhất trí việc sửa đổi Hiến pháp năm 1992 làrất cần thiết để phù hợp với tình hình đất nước và xu thế phát triển trên thếgiới. Các điều khoản trong bản Dự thảo đã giải quyết được một số vấn đề bất cập,tồn tại của thực tiễn đặt ra trong quá trình tổng kết việc thi hành Hiến phápnăm 1992. Tuy nhiên, một số điều khoản cần được làm rõ hoặc cân nhắc kỹ hơn vềcách viết, cách diễn giải để bản Hiến pháp được chặt chẽ và khoa học hơn.
Đóng góp vào Chương I về Chế độ chính trị, phó giáo sư-tiến sỹ Nguyễn Như Phát,Viện trưởng Viện Nhà nước và Pháp luật cho rằng với vai trò làm nền tảng cho cácquy định ở các chương tiếp theo của Hiến pháp, có vị trí xuyên suốt, chi phốitoàn bộ bản Hiến pháp, bởi vậy không nên lấy tên là “Chế độ chính trị” mà cầnsửa thành “Những nguyên tắc chung” hoặc “Những quy định chung.”
Ngoài ra, cần bổ sung một điều nói về mục đích, vai trò và giá trị của Hiếnpháp, phương thức thực hiện, hiệu lực trực tiếp của Hiến pháp và trách nhiệm,nghĩa vụ của Nhà nước trong việc thực hiện Hiến pháp.
Nói về quyền con người, quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân trong dự thảo Hiếnpháp, các đại biểu đều nhất trí việc nội dung này được chuyển từ Chương V lênChương II là hết sức hợp lý, thể hiện được kết cấu logic của một bản Hiến phápdân chủ và tiến bộ, đồng thời thể hiện sự tôn trọng và đánh giá cao các giá trịcủa quyền con người.
Thạc sỹ Nguyễn Linh Giang, Viện Nhà nước và Pháp luật nêu ý kiến Chương II đãthể hiện được gần như toàn bộ các quyền cơ bản và phổ biến của con người đã đượcghi nhận trong các bản Tuyên ngôn, Hiến pháp, Công ước quốc tế về quyền conngười trên thế giới. Tuy nhiên, Dự thảo vẫn thiếu một số quyền dành cho một sốđối tượng dễ bị tổn thương như người cao tuổi, người khuyết tật...
Đối với các quy định về an ninh, quốc phòng, tiến sỹ Đặng Xuân Thanh, Phó Việntrưởng Viện Nghiên cứu Đông Bắc Á cho rằng nhìn chung, các quy định về quốcphòng, an ninh trong Dự thảo Hiến pháp về tổng thể đã được trình bày lại dướidạng nguyên tắc, những định nghĩa súc tích, có tính khái quát và tính pháp lýcao. Vai trò, trách nhiệm pháp lý của quân đội nhân dân và công an nhân dântrong việc đảm bảo quốc phòng, an ninh quốc gia được quy định rõ ràng hơn.
Tuyvậy, vẫn còn một số nội dung cần được chỉnh sửa bổ sung như: Nên thay từ “sựnghiệp” ở câu đầu của điều 69 bằng từ “nghĩa vụ” vì từ “sự nghiệp” có nghĩa là“những công việc to lớn có lợi ích chung và lâu dài cho toàn xã hội” để hướngtới, có thể hoàn thành cũng có thể không hoàn thành, hạn chế tính pháp lý caotrong quy định Hiến pháp; còn thiếu nhất quán trong sử dụng 3 khái niệm: bảo vệtổ quốc, quốc phòng và bảo vệ an ninh quốc gia...
Giáo sư-tiến sỹ Võ Khánh Vinh, Phó Chủ tịch VASS cho biết để thực hiện tốt việctổ chức lấy ý kiến của các nhà khoa học, cán bộ công nhân viên, Viện đã thànhlập Ban thư ký phục vụ công tác thu thập, tổng hợp ý kiến đóng góp cho dự thảoHiến pháp. Các đơn vị trực thuộc VASS cũng được giao nhiệm vụ lên kế hoạch triểnkhai quán triệt cụ thể việc đóng góp ý kiến cho Hiến pháp. Đến nay, đã có 30/42cơ quan trực thuộc nộp báo cáo góp ý bằng văn bản tới Ban thư ký.
Ngay sau hội thảo này, VASS sẽ tổ chức thêm 4 cuộc tọa đàm chuyên sâu về các nộidung của Hiến pháp, từ đó tập hợp đầy đủ các ý kiến và chuyển tới Ban biên tậpDự thảo sửa đổi Hiến pháp 1992./.
Các đại biểu, nhà khoa học đến từ các viện nghiên cứu trực thuộc VASS đã cónhiều ý kiến sâu sắc, cụ thể đóng góp cho Dự thảo sửa đổi Hiến pháp năm 1992 tậptrung vào các mục: lời nói đầu, chế độ chính trị, quyền con người, quyền vànghĩa vụ cơ bản của công dân, Quốc hội, Chính phủ, chính quyền địa phương, cácquy định về an ninh quốc phòng, về xã hội, văn hóa, giáo dục, khoa học côngnghệ, môi trường, các quy định về sở hữu đất đai, dân tộc, tôn giáo trong Hiếnpháp.
Qua thảo luận, hầu hết các đại biểu nhất trí việc sửa đổi Hiến pháp năm 1992 làrất cần thiết để phù hợp với tình hình đất nước và xu thế phát triển trên thếgiới. Các điều khoản trong bản Dự thảo đã giải quyết được một số vấn đề bất cập,tồn tại của thực tiễn đặt ra trong quá trình tổng kết việc thi hành Hiến phápnăm 1992. Tuy nhiên, một số điều khoản cần được làm rõ hoặc cân nhắc kỹ hơn vềcách viết, cách diễn giải để bản Hiến pháp được chặt chẽ và khoa học hơn.
Đóng góp vào Chương I về Chế độ chính trị, phó giáo sư-tiến sỹ Nguyễn Như Phát,Viện trưởng Viện Nhà nước và Pháp luật cho rằng với vai trò làm nền tảng cho cácquy định ở các chương tiếp theo của Hiến pháp, có vị trí xuyên suốt, chi phốitoàn bộ bản Hiến pháp, bởi vậy không nên lấy tên là “Chế độ chính trị” mà cầnsửa thành “Những nguyên tắc chung” hoặc “Những quy định chung.”
Ngoài ra, cần bổ sung một điều nói về mục đích, vai trò và giá trị của Hiếnpháp, phương thức thực hiện, hiệu lực trực tiếp của Hiến pháp và trách nhiệm,nghĩa vụ của Nhà nước trong việc thực hiện Hiến pháp.
Nói về quyền con người, quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân trong dự thảo Hiếnpháp, các đại biểu đều nhất trí việc nội dung này được chuyển từ Chương V lênChương II là hết sức hợp lý, thể hiện được kết cấu logic của một bản Hiến phápdân chủ và tiến bộ, đồng thời thể hiện sự tôn trọng và đánh giá cao các giá trịcủa quyền con người.
Thạc sỹ Nguyễn Linh Giang, Viện Nhà nước và Pháp luật nêu ý kiến Chương II đãthể hiện được gần như toàn bộ các quyền cơ bản và phổ biến của con người đã đượcghi nhận trong các bản Tuyên ngôn, Hiến pháp, Công ước quốc tế về quyền conngười trên thế giới. Tuy nhiên, Dự thảo vẫn thiếu một số quyền dành cho một sốđối tượng dễ bị tổn thương như người cao tuổi, người khuyết tật...
Đối với các quy định về an ninh, quốc phòng, tiến sỹ Đặng Xuân Thanh, Phó Việntrưởng Viện Nghiên cứu Đông Bắc Á cho rằng nhìn chung, các quy định về quốcphòng, an ninh trong Dự thảo Hiến pháp về tổng thể đã được trình bày lại dướidạng nguyên tắc, những định nghĩa súc tích, có tính khái quát và tính pháp lýcao. Vai trò, trách nhiệm pháp lý của quân đội nhân dân và công an nhân dântrong việc đảm bảo quốc phòng, an ninh quốc gia được quy định rõ ràng hơn.
Tuyvậy, vẫn còn một số nội dung cần được chỉnh sửa bổ sung như: Nên thay từ “sựnghiệp” ở câu đầu của điều 69 bằng từ “nghĩa vụ” vì từ “sự nghiệp” có nghĩa là“những công việc to lớn có lợi ích chung và lâu dài cho toàn xã hội” để hướngtới, có thể hoàn thành cũng có thể không hoàn thành, hạn chế tính pháp lý caotrong quy định Hiến pháp; còn thiếu nhất quán trong sử dụng 3 khái niệm: bảo vệtổ quốc, quốc phòng và bảo vệ an ninh quốc gia...
Giáo sư-tiến sỹ Võ Khánh Vinh, Phó Chủ tịch VASS cho biết để thực hiện tốt việctổ chức lấy ý kiến của các nhà khoa học, cán bộ công nhân viên, Viện đã thànhlập Ban thư ký phục vụ công tác thu thập, tổng hợp ý kiến đóng góp cho dự thảoHiến pháp. Các đơn vị trực thuộc VASS cũng được giao nhiệm vụ lên kế hoạch triểnkhai quán triệt cụ thể việc đóng góp ý kiến cho Hiến pháp. Đến nay, đã có 30/42cơ quan trực thuộc nộp báo cáo góp ý bằng văn bản tới Ban thư ký.
Ngay sau hội thảo này, VASS sẽ tổ chức thêm 4 cuộc tọa đàm chuyên sâu về các nộidung của Hiến pháp, từ đó tập hợp đầy đủ các ý kiến và chuyển tới Ban biên tậpDự thảo sửa đổi Hiến pháp 1992./.
Thu Phương (TTXVN)
