Tượng đài khởi nghĩa Hòn Khoai. (Nguồn: Du lịch sinh thái Đất Mũi) Trước sự việc Huyện ủy Năm Căn đề xuất cơ quan chức năng tỉnh Cà Mau nhanh chóng hỗ trợ hồ sơ, thủ tục để tháo dỡ công trình Tượng đài khởi nghĩa Hòn Khoai (đặt tại thị trấn Năm Căn, huyện Năm Căn), ông Dương Thanh Bình, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy Cà Mau đề nghị Huyện ủy Năm Căn và Sở Xây dựng cần cân nhắc thật kỹ trước một đề xuất hết sức nhạy cảm.
Bí thư Tỉnh ủy Cà Mau khẳng định công trình tượng đài khởi nghĩa Hòn Khoai được tỉnh khởi công xây dựng kể từ thời điểm chưa chia tách địa giới hành chính huyện Ngọc Hiển ra thành hai huyện Năm Căn và Ngọc Hiển.
Đây là công trình di tích lịch sử có ý nghĩa và giá trị lớn về mặt truyền thống, lịch sử, văn hóa, xã hội, mang đậm tính giáo dục truyền thống cách mạng, vốn đã ăn sâu vào tiềm thức, tình cảm của cán bộ, nhân dân trong tỉnh.
Do vậy, muốn thực hiện tháo dỡ hay di dời công trình đi nơi khác, phải được sự đồng thuận của cơ quan cấp có thẩm quyền.
Đề cập nguyên nhân đi đến việc huyện Năm Căn quyết định đề xuất tháo dỡ công trình lịch sử nói trên, ông Dư Minh Hùng, Giám đốc Sở Xây dựng tỉnh Cà Mau cho hay việc tháo dỡ công trình tượng đài khởi nghĩa Hòn Khoai do công trình bị xuống cấp, không còn đảm bảo về chất lượng. Tuy nhiên, vị trí đặt mới tượng đài ở đâu thì chưa được xác định rõ.
Tại buổi làm việc của Đoàn công tác Tỉnh ủy Cà Mau với Huyện ủy, Ủy ban Nhân dân huyện Năm Căn mới đây, ông Nguyễn Phương Đông, Phó Bí thư Huyện ủy Năm Căn đã trình bày báo cáo tình hình thực hiện Nghị quyết của Đảng bộ huyện Năm Căn, trong đó có nêu ý kiến đề xuất cơ quan chức năng tỉnh hỗ trợ hồ sơ, thủ tục để thực hiện tháo dỡ công trình Tượng đài khởi nghĩa Hòn Khoai.
Lãnh đạo Huyện ủy Năm Căn đồng thời đề xuất tỉnh hỗ trợ nguồn vốn khoảng 15 tỷ đồng cho đầu tư xây dựng mới tượng đài khởi nghĩa Hòn Khoai và các hạng mục trong khu vực tượng đài theo hướng quy hoạch công viên văn hóa mở.
Liên quan đến vấn đề này, ông Nguyễn Chí Thiện, Phó Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Cà Mau cho biết nguồn vốn ngân sách đang gặp khó khăn nên Sở chưa có kế hoach bố trí vốn xây mới Tượng đài khởi nghĩa Hòn Khoai theo đề xuất của huyện Năm Căn.
Thêm vào đó, việc thực hiện tháo dỡ công trình Tượng đài khởi nghĩa Hòn Khoai sẽ chậm lại để chờ ý kiến chỉ đạo của Ủy ban Nhân dân tỉnh.
Theo ghi nhận của phóng viên, công trình lịch sử kể trên đang trong tình trạng xuống cấp nghiêm trọng và bị cỏ dại lấn át. Những hình khối chính của tượng đài là một con tàu với hai cánh buồm vút thẳng, trên tàu có ba người đứng, dưới thân tàu có ba gợn sóng tóe hai bên đã bị bong tróc.
Công trình Tượng đài khởi nghĩa Hòn Khoai được khởi công xây dựng ngày 13/12/1990 với tổng vốn đầu tư trên 2 tỷ đồng. Công trình nhằm tưởng nhớ cuộc khởi nghĩa Hòn Khoai, diễn ra lúc nửa đêm ngày 13/12/1940, giải phóng Hòn Khoai, sau là giải phóng một số địa phương của huyện Năm Căn.
Cuộc khởi nghĩa do thầy giáo Phan Ngọc Hiển trực tiếp lãnh đạo. Cuộc khởi nghĩa đơn độc nên sớm bị dập tắt, song ngày 13/12 hằng năm đã được chọn làm ngày truyền thống cách mạng của Đảng bộ, quân, dân tỉnh Cà Mau./.
