Tiếp tục kỳ họp thứ 4, Quốc hội khóa XIII, chiều 5/11, các đại biểu thảo luận tại tổ về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật thuế thu nhập cá nhân và dự án Luật hòa giải cơ sở.
Cần sửa đổi Luật thuế thu nhập cá nhân
Đa số các đại biểu đều cho rằng qua 3 năm thực hiện, Luật thuế thu nhập cá nhân và nghị định của Luật hiện hành đã bộc lộ một số hạn chế, nhất là về phạm vi, đối tượng chịu thuế; giảm trừ gia cảnh đối với những người nộp thuế... Nhiều ý kiến nhất trí với việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật thuế thu nhập cá nhân nhằm bảo đảm tính thống nhất của hệ thống pháp luật và có tính ổn định.
Qua thảo luận, hầu hết các đại biểu đều bày tỏ sự đồng tình với dự thảo Luật thuế thu nhập cá nhân quy định nâng mức giảm trừ gia cảnh cho bản thân người nộp thuế từ 4 triệu đồng/tháng lên mức 9 triệu đồng/tháng; mức giảm trừ cho mỗi người phụ thuộc từ 1,6 triệu đồng/tháng lên mức 3,6 triệu đồng/tháng; bổ sung quy định khi giá thị trường biến động trên 20% thì Chính phủ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh.
Đại biểu Nguyễn Văn Minh (thành phố Hồ Chí Minh) cho rằng, việc giảm trừ đối với những người phụ thuộc còn thấp và đề nghị cần phải tăng mức giảm trừ gia cảnh lên 4,5 triệu; đồng thời, cần phải giảm trừ gia cảnh đối với đối tượng bị mắc bệnh nan y (ung thư...), mức giảm trừ đối với những trường hợp này cần tăng gấp đôi là 7,2 triệu đồng và không đóng thuế thu nhập.
Đồng tình với ý kiến của đại biểu Nguyễn Văn Minh, đại biểu Trương Trọng Nghĩa (Thành phố Hồ Chí Minh) cho rằng với những hình thức đột xuất phát sinh có bệnh nan y mà chứng minh được thì có thể làm đơn đề nghị Cục thuế xem xét để được miễn giảm.
Đại biểu Trương Trọng Nghĩa nêu vấn đề mức 9 triệu/tháng chủ yếu chỉ dành cho những người thu nhập thấp và thu nhập trung bình nhưng đại biểu băn khoăn là không quản hết thu nhập của từng người.
Đại biểu Nguyễn Văn Minh kiến nghị Nhà nước cần có biện pháp tăng cường quản lý việc thất thu đối với thuế thu nhập cá nhân ở những đối tượng có thu nhập cao.
Theo đại biểu Thạch Thị Dân (Trà Vinh), Luật cần điều chỉnh các khoản phụ cấp, trợ cấp theo quy định đối với người có công. Hiện nay, ngoài phụ cấp ưu đãi đối với người có công, Chính phủ cũng cần quy định cho một số ngành được hưởng phụ cấp ưu đãi, như ngành giáo dục, y tế... Do đó, cần bổ sung thêm phụ cấp ưu đãi cho một số ngành khác cũng như được giảm trừ thuế. Đại biểu cho rằng quy định này thể hiện sự ưu đãi của Nhà nước đối với cán bộ, viên chức ở một số ngành đang gặp khó khăn.
Đại biểu Trần Thanh Hải (Thành phố Hồ Chí Minh) đánh giá dự án Luật thuế thu nhập cá nhân vẫn tính thuế đối với trợ cấp thai sản và độc hại là chưa phù hợp.
Đại biểu Trần Tiến Dũng (Hà Tĩnh) cho rằng giảm trừ gia cảnh đối với người nộp thuế ở mức 9 triệu đồng/tháng là khó; do đó, cần quy định theo hệ số bậc lương tốt hơn.
Theo đại biểu Huỳnh Thành Lập (Thành phố Hồ Chí Minh), dự án Luật không quy định số người phụ thuộc là bao nhiêu nên có trường hợp một người có thể kê khai nhiều người phụ thuộc và lấy xác nhận của chính quyền khá dễ dàng, gây thất thu thuế cho nhà nước. Đại biểu đề nghị cần bổ sung vào Luật thuế thu nhập cá nhân thêm quy định số người phụ thuộc.
Đối với thời gian thực hiện Luật thuế thu nhập cá nhân, theo nhiều đại biểu, dự thảo Luật đưa ra là tháng 7/2013, Luật mới có hiệu lực, nhưng sau khi được Quốc hội thông qua, Luật thuế thu nhập cá nhân cần được thực thi ngay từ 1/1/2013.
Giải quyết kịp thời các mâu thuẫn, tranh chấp tại địa bàn dân cư
Đa số các đại biểu tán thành với sự cần thiết ban hành dự án Luật hòa giải cơ sở sau 13 năm thực hiện Pháp lệnh về tổ chức và hoạt động hòa giải ở cơ sở. Việc ban hành Luật nhằm tăng cường cơ sở pháp lý để tổ chức và hoạt động hòa giải ở cơ sở có hiệu quả hơn, tạo cơ chế hỗ trợ cho người dân, góp phần ổn định trật tự xã hội, tăng cường tình đoàn kết trong cộng đồng dân cư, phù hợp với truyền thống văn hóa dân tộc, giảm bớt các vụ việc chưa cần thiết phải đưa tới cơ quan hành chính nhà nước hoặc tòa án giải quyết.
Các đại biểu cho rằng việc ban hành khung pháp lý cao hơn nhằm điều chỉnh hoạt động hòa giải ở cơ sở sẽ thúc đẩy sự lựa chọn của người dân, sự tham gia cũng như cơ chế phối hợp nhiều bên tham gia vào quá trình hòa giải, đặc biệt là vai trò nòng cốt của Mặt trận Tổ quốc, đảm bảo tính linh hoạt, mềm dẻo, góp phần giải quyết kịp thời các mâu thuẫn, tranh chấp tại địa bàn dân cư, tiết kiệm thời gian, kinh phí cho Nhà nước và nhân dân.
Theo quy định của dự án luật, phạm vi “hòa giải ở cơ sở” nhằm giải quyết các mâu thuẫn, vi phạm pháp luật và tranh chấp nhỏ trong nhân dân. Quy định này được cụ thể hóa tại Điều 3 của dự thảo luật bao gồm những việc thuộc phạm vi hòa giải và các vụ việc không được hòa giải.
Qua thảo luận, nhiều đại biểu tán thành với Ban soạn thảo quy định phạm vi hòa giải trong dự án luật vì phù hợp với quy định của Hiến pháp, kế thừa quy định của Pháp lệnh hiện hành và phù hợp với thực tế yêu cầu cũng như đội ngũ làm công tác hòa giải ở cơ sở hiện nay. Tuy nhiên, cũng có ý kiến băn khoăn về sự khó phân định giữa phạm vi của mâu thuẫn, tranh chấp nhỏ và vi phạm pháp luật. Trên thực tế ranh giới này rất khó “lượng hóa.”
Đại biểu Phạm Văn Tấn (Nghệ An) lại phân vân về quy định hòa giải ở cơ sở đối với hành vi vi phạm pháp luật hình sự mà người bị hại không yêu cầu hoặc đã rút yêu cầu khởi tố vụ án hình sự, cơ quan tiến hành tố tụng không khởi tố hoặc đã đình chỉ vụ án hình sự theo quy định của pháp luật như quy định tại dự thảo luật. Theo đại biểu, những hành vi vi phạm pháp luật hình sự không thuộc trách nhiệm của tổ hòa giải mà phải là "việc" của Ủy ban Nhân dân xã.
Xung quanh quy định bầu, công nhận hòa giải viên, đại biểu Nguyễn Thị Thanh Hòa (Bắc Ninh) cho rằng dự thảo luật nên quy định theo hướng không bầu hòa giải viên mà chỉ lựa chọn, giới thiệu và công nhận hòa giải viên vì đây là công việc mang tính tự nguyện, xã hội hóa là chính. Đại biểu cũng đề nghị dự thảo luật nên có quy định riêng về vấn đề bình đẳng giới, bạo lực gia đình. Đại biểu phân tích: hòa giải mối quan hệ giữa làng xóm láng giềng và quan hệ giữa các thành viên trong gia đình là rất khác nhau.
Thực tế hiện nay hòa giải liên quan tới bạo lực gia đình thường có xu hướng khuyên nhủ, động viên người bị bạo lực gia đình (phần lớn là phụ nữ) chấp nhận sự nhường nhịn, cam chịu để gia đình êm ấm... Đại biểu đề nghị dự thảo luật cần bảo đảm nguyên tắc bình đẳng giới, bảo đảm quyền lợi cho phụ nữ.
Các đại biểu cũng dành nhiều thời gian thảo luận về việc lựa chọn, giới thiệu và công nhận hòa giải viên; trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức trong hoạt động hòa giải ở cơ sở.../.
Cần sửa đổi Luật thuế thu nhập cá nhân
Đa số các đại biểu đều cho rằng qua 3 năm thực hiện, Luật thuế thu nhập cá nhân và nghị định của Luật hiện hành đã bộc lộ một số hạn chế, nhất là về phạm vi, đối tượng chịu thuế; giảm trừ gia cảnh đối với những người nộp thuế... Nhiều ý kiến nhất trí với việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật thuế thu nhập cá nhân nhằm bảo đảm tính thống nhất của hệ thống pháp luật và có tính ổn định.
Qua thảo luận, hầu hết các đại biểu đều bày tỏ sự đồng tình với dự thảo Luật thuế thu nhập cá nhân quy định nâng mức giảm trừ gia cảnh cho bản thân người nộp thuế từ 4 triệu đồng/tháng lên mức 9 triệu đồng/tháng; mức giảm trừ cho mỗi người phụ thuộc từ 1,6 triệu đồng/tháng lên mức 3,6 triệu đồng/tháng; bổ sung quy định khi giá thị trường biến động trên 20% thì Chính phủ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh.
Đại biểu Nguyễn Văn Minh (thành phố Hồ Chí Minh) cho rằng, việc giảm trừ đối với những người phụ thuộc còn thấp và đề nghị cần phải tăng mức giảm trừ gia cảnh lên 4,5 triệu; đồng thời, cần phải giảm trừ gia cảnh đối với đối tượng bị mắc bệnh nan y (ung thư...), mức giảm trừ đối với những trường hợp này cần tăng gấp đôi là 7,2 triệu đồng và không đóng thuế thu nhập.
Đồng tình với ý kiến của đại biểu Nguyễn Văn Minh, đại biểu Trương Trọng Nghĩa (Thành phố Hồ Chí Minh) cho rằng với những hình thức đột xuất phát sinh có bệnh nan y mà chứng minh được thì có thể làm đơn đề nghị Cục thuế xem xét để được miễn giảm.
Đại biểu Trương Trọng Nghĩa nêu vấn đề mức 9 triệu/tháng chủ yếu chỉ dành cho những người thu nhập thấp và thu nhập trung bình nhưng đại biểu băn khoăn là không quản hết thu nhập của từng người.
Đại biểu Nguyễn Văn Minh kiến nghị Nhà nước cần có biện pháp tăng cường quản lý việc thất thu đối với thuế thu nhập cá nhân ở những đối tượng có thu nhập cao.
Theo đại biểu Thạch Thị Dân (Trà Vinh), Luật cần điều chỉnh các khoản phụ cấp, trợ cấp theo quy định đối với người có công. Hiện nay, ngoài phụ cấp ưu đãi đối với người có công, Chính phủ cũng cần quy định cho một số ngành được hưởng phụ cấp ưu đãi, như ngành giáo dục, y tế... Do đó, cần bổ sung thêm phụ cấp ưu đãi cho một số ngành khác cũng như được giảm trừ thuế. Đại biểu cho rằng quy định này thể hiện sự ưu đãi của Nhà nước đối với cán bộ, viên chức ở một số ngành đang gặp khó khăn.
Đại biểu Trần Thanh Hải (Thành phố Hồ Chí Minh) đánh giá dự án Luật thuế thu nhập cá nhân vẫn tính thuế đối với trợ cấp thai sản và độc hại là chưa phù hợp.
Đại biểu Trần Tiến Dũng (Hà Tĩnh) cho rằng giảm trừ gia cảnh đối với người nộp thuế ở mức 9 triệu đồng/tháng là khó; do đó, cần quy định theo hệ số bậc lương tốt hơn.
Theo đại biểu Huỳnh Thành Lập (Thành phố Hồ Chí Minh), dự án Luật không quy định số người phụ thuộc là bao nhiêu nên có trường hợp một người có thể kê khai nhiều người phụ thuộc và lấy xác nhận của chính quyền khá dễ dàng, gây thất thu thuế cho nhà nước. Đại biểu đề nghị cần bổ sung vào Luật thuế thu nhập cá nhân thêm quy định số người phụ thuộc.
Đối với thời gian thực hiện Luật thuế thu nhập cá nhân, theo nhiều đại biểu, dự thảo Luật đưa ra là tháng 7/2013, Luật mới có hiệu lực, nhưng sau khi được Quốc hội thông qua, Luật thuế thu nhập cá nhân cần được thực thi ngay từ 1/1/2013.
Giải quyết kịp thời các mâu thuẫn, tranh chấp tại địa bàn dân cư
Đa số các đại biểu tán thành với sự cần thiết ban hành dự án Luật hòa giải cơ sở sau 13 năm thực hiện Pháp lệnh về tổ chức và hoạt động hòa giải ở cơ sở. Việc ban hành Luật nhằm tăng cường cơ sở pháp lý để tổ chức và hoạt động hòa giải ở cơ sở có hiệu quả hơn, tạo cơ chế hỗ trợ cho người dân, góp phần ổn định trật tự xã hội, tăng cường tình đoàn kết trong cộng đồng dân cư, phù hợp với truyền thống văn hóa dân tộc, giảm bớt các vụ việc chưa cần thiết phải đưa tới cơ quan hành chính nhà nước hoặc tòa án giải quyết.
Các đại biểu cho rằng việc ban hành khung pháp lý cao hơn nhằm điều chỉnh hoạt động hòa giải ở cơ sở sẽ thúc đẩy sự lựa chọn của người dân, sự tham gia cũng như cơ chế phối hợp nhiều bên tham gia vào quá trình hòa giải, đặc biệt là vai trò nòng cốt của Mặt trận Tổ quốc, đảm bảo tính linh hoạt, mềm dẻo, góp phần giải quyết kịp thời các mâu thuẫn, tranh chấp tại địa bàn dân cư, tiết kiệm thời gian, kinh phí cho Nhà nước và nhân dân.
Theo quy định của dự án luật, phạm vi “hòa giải ở cơ sở” nhằm giải quyết các mâu thuẫn, vi phạm pháp luật và tranh chấp nhỏ trong nhân dân. Quy định này được cụ thể hóa tại Điều 3 của dự thảo luật bao gồm những việc thuộc phạm vi hòa giải và các vụ việc không được hòa giải.
Qua thảo luận, nhiều đại biểu tán thành với Ban soạn thảo quy định phạm vi hòa giải trong dự án luật vì phù hợp với quy định của Hiến pháp, kế thừa quy định của Pháp lệnh hiện hành và phù hợp với thực tế yêu cầu cũng như đội ngũ làm công tác hòa giải ở cơ sở hiện nay. Tuy nhiên, cũng có ý kiến băn khoăn về sự khó phân định giữa phạm vi của mâu thuẫn, tranh chấp nhỏ và vi phạm pháp luật. Trên thực tế ranh giới này rất khó “lượng hóa.”
Đại biểu Phạm Văn Tấn (Nghệ An) lại phân vân về quy định hòa giải ở cơ sở đối với hành vi vi phạm pháp luật hình sự mà người bị hại không yêu cầu hoặc đã rút yêu cầu khởi tố vụ án hình sự, cơ quan tiến hành tố tụng không khởi tố hoặc đã đình chỉ vụ án hình sự theo quy định của pháp luật như quy định tại dự thảo luật. Theo đại biểu, những hành vi vi phạm pháp luật hình sự không thuộc trách nhiệm của tổ hòa giải mà phải là "việc" của Ủy ban Nhân dân xã.
Xung quanh quy định bầu, công nhận hòa giải viên, đại biểu Nguyễn Thị Thanh Hòa (Bắc Ninh) cho rằng dự thảo luật nên quy định theo hướng không bầu hòa giải viên mà chỉ lựa chọn, giới thiệu và công nhận hòa giải viên vì đây là công việc mang tính tự nguyện, xã hội hóa là chính. Đại biểu cũng đề nghị dự thảo luật nên có quy định riêng về vấn đề bình đẳng giới, bạo lực gia đình. Đại biểu phân tích: hòa giải mối quan hệ giữa làng xóm láng giềng và quan hệ giữa các thành viên trong gia đình là rất khác nhau.
Thực tế hiện nay hòa giải liên quan tới bạo lực gia đình thường có xu hướng khuyên nhủ, động viên người bị bạo lực gia đình (phần lớn là phụ nữ) chấp nhận sự nhường nhịn, cam chịu để gia đình êm ấm... Đại biểu đề nghị dự thảo luật cần bảo đảm nguyên tắc bình đẳng giới, bảo đảm quyền lợi cho phụ nữ.
Các đại biểu cũng dành nhiều thời gian thảo luận về việc lựa chọn, giới thiệu và công nhận hòa giải viên; trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức trong hoạt động hòa giải ở cơ sở.../.
Thúy Hiền-Phúc Hằng (TTXVN)
