Đột phá trong vẽ bản đồ phân tử dịch viêm đường hô hấp cấp COVID-19

Bản đồ cấu trúc này có thể giúp các nhà khoa học phát triển các protein mới để gắn vào các phần khác nhau của spike protein, ngăn cản hoạt động của protein này, áp dụng điều trị bệnh nhân nhiễm virus.

Ngày 19/2, các nhà khoa học Mỹ công bố lần đầu tiên đã vẽ được bản đồ 3D cấp độ nguyên tử của virus corona chủng mới (COVID-19) - phần cốt lõi của virus gắn với tế bào của người và gây nhiễm bệnh.

Đây được xem là bước tiến quan trọng hướng tới bào chế vắcxin phòng bệnh cũng như thuốc điều trị bệnh.

Nhóm các nhà khoa học thuộc Đại học Texas tại Austin và Viện nghiên cứu Sức khỏe quốc gia (NIH) đã nghiên cứu mã gene của virus do các nhà nghiên cứu của Trung Quốc cung cấp và sử dụng mã gien này để phát triển một mẫu ổn định của spike protein (protein dằm), một trong những protein cốt lõi của virus.

Đột phá trong vẽ bản đồ phân tử dịch viêm đường hô hấp cấp COVID-19 ảnh 1Bản đồ tỷ lệ nguyên tử 3D, hoặc cấu trúc phân tử của protein tăng đột biến 2019-nCoV. (NGuồn: AFFP)

Sau đó, họ vẽ hình protein này bằng cách sử dụng công nghệ tiên tiến là máy soi hiển vi điện tử đông lạnh.

Phát biểu với báo giới, trưởng nhóm nghiên cứu, nhà khoa học Jason McLellan cho biết: "Spike protein đúng là kháng nguyên mà chúng tôi muốn đưa vào con người để kích thích phản ứng miễn dịch nhằm tạo ra kháng thể đối với virus, để khi gặp virus thật hệ thống miễn dịch đã sẵn sàng và được kích hoạt để tấn công."

Ông cũng cho biết thêm rằng ông và các đồng nghiệp đã mất nhiều năm để nghiên cứu các chủng khác của virus corona như chủng gây dịch viêm đường hô hấp cấp (SARS) và chủng gây dịch viêm đường hô hấp cấp vùng Trung Đông (MERS).

Các nghiên cứu này đã giúp ích nhiều cho việc phát triển các phương pháp cần phải có để giữ ổn định spike protein. NIH đang tiến hành thử nghiệm spike protein này như một vắcxin tiềm năng.

[Hỗ trợ cộng đồng y khoa nghiên cứu, điều trị và phòng chống COVID-19]

Chuyên gia nghiên cứu virus Benjamin Neuman tại Đại học Texas A&M-Texarkana, không tham gia nhóm nghiên cứu trên, nhận định: "Đây là cấu trúc rất rõ ràng về một trong những protein quan trọng nhất của virus corona - một bước đột phá thực sự trong việc tìm hiểu cách thức virus này tìm ra và xâm nhập các tế bào."

Theo ông, một khía cạnh hữu ích của cấu trúc trên đối với việc bào chế vắcxin là vẽ ra kích thước và vị trí các chuỗi phân tử đường mà virus sử dụng nhằm tránh bị hệ miễn dịch của người phát hiện.

Các phát hiện đã được đăng trên tạp chí Khoa học. Nhóm nghiên cứu đang gửi bản đồ cấu trúc phân tử tới các đồng nghiệp trên khắp thế giới để họ tiếp tục cải thiện tạo ra phản ứng miễn dịch lớn hơn.

Bản đồ cấu trúc này cũng có thể giúp các nhà khoa học phát triển các protein mới để gắn vào các phần khác nhau của spike protein và ngăn cản hoạt động của protein này, áp dụng điều trị cho các bệnh nhân đã nhiễm virus./.

(TTXVN/Vietnam+)

Tin cùng chuyên mục

Kết nối tri thức toàn cầu: Chìa khoá phát triển hạ tầng AI và công nghệ xanh cho Việt Nam

Kết nối tri thức toàn cầu: Chìa khoá phát triển hạ tầng AI và công nghệ xanh cho Việt Nam

Sự kiện “Kết nối Khoa học và Công nghệ giữa chuyên gia Việt Nam ở nước ngoài và doanh nghiệp trong nước” diễn ra tại Thành phố Hồ Chí Minh sáng 27/11 trong khuôn khổ Diễn đàn Kinh tế mùa Thu 2025. Diễn đàn đã tập trung thảo luận vào ba trụ cột chiến lược: hạ tầng AI chủ quyền, công nghiệp bán dẫn và vật liệu xanh. 

Đại diện lãnh đạo các cơ quan, tổ chức trong nước và quốc tế tham dự Hội nghị Khoa học và Công nghệ hạt nhân toàn quốc lần thứ 16. (Ảnh: Thanh Phong/Vietnam+)

Nhân lực và hợp tác: Chìa khóa mở cánh cửa năng lượng hạt nhân Việt Nam

Hội nghị Khoa học và Công nghệ hạt nhân toàn quốc lần thứ 16 tại Đà Nẵng nhấn mạnh vai trò của các yếu tố nhân lực và hợp tác quốc tế trong tiến trình đưa năng lượng hạt nhân trở thành trụ cột phát triển bền vững. Đây là diễn đàn khoa học lớn nhất của ngành năng lượng nguyên tử, diễn ra trong thời điểm Việt Nam tái khởi động chương trình điện hạt nhân quốc gia và ban hành Luật Năng lượng nguyên tử (sửa đổi).