Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi. (Nguồn: indianexpress) Theo trang mang eastasiaforum.org, ngày 10/3 vừa qua, Ủy ban Bầu cử Ấn Độ (ECI) đã công bố lịch bầu cử Hạ viện (Lok Sabha). Việc ECI - chứ không phải thủ tướng hay chính phủ - thông báo ngày bầu cử là hoàn toàn đúng.
Đặc điểm này của hệ thống bầu cử Ấn Độ là bài học vô cùng hữu ích đối với các nền dân chủ phương Tây.
ECI là tổ chức bầu cử mạnh mẽ và hiệu quả nhất thế giới. Đây là một cơ quan lập hiến, nâng cao uy quyền và tầm vóc của nó.
Chủ tịch ủy ban bầu cử được trao quyền bảo đảm nhiệm kỳ ngang bằng với các thẩm phán của Tòa án Tối cao Ấn Độ.
ECI chịu trách nhiệm phân định hơn 500 nghị sỹ và hơn 3000 khu vực bầu cử quốc hội bang, tổ chức và tiến hành các cuộc bầu cử cấp quốc gia và cấp bang, công nhận các đảng chính trị, thiết lập các thủ tục đề cử các ứng viên và đăng ký tất cả các cử tri đủ điều kiện.
Ủy ban này đã soạn thảo Bộ quy tắc ứng xử kiểu mẫu có hiệu lực ngay khi lịch bầu cử được công bố. Bộ quy tắc ứng xử này chi phối toàn bộ quá trình bầu cử - từ các bài phát biểu và các cuộc míttinh cho đến các bản tuyên ngôn, phòng bỏ phiếu và sử dụng phương tiện truyền thông xã hội.
Các quy định của bộ quy tắc này bao gồm: không được tổ chức các cuộc míttinh công khai trong hai ngày cuối cùng trước khi bỏ phiếu, tôn giáo và địa vị xã hội của các đối thủ không được đề cập trong chiến dịch tranh cử, và các đảng cầm quyền ở New Delhi và các bang không được công bố bất kỳ chính sách hay dự án mới nào.
Bộ quy tắc cấm các bộ trưởng nội các kết hợp các chuyến thăm chính thức với chiến dịch vận động tranh cử, hoặc sử dụng tiền công để tìm kiếm sự ủng hộ hoặc tuyên truyền.
[Thủ tướng Ấn Độ khởi động tranh cử với cam kết về một "Ấn Độ mới"]
Do đó, buổi tối khi cuộc bầu cử được thông báo, Bộ trưởng Quốc phòng Nirmala Sitharaman đã cho xe của chính phủ tới sân bay Chennai và đáp chuyến bay thương mại tới New Delhi thay vì một chuyến bay đặc biệt.
Các quan chức được yêu cầu không đón tiễn tại sân bay như thông lệ.
Các cuộc bầu cử sẽ được sắp xếp theo 7 giai đoạn từ ngày 11/4 đến ngày 19/5.
Trong số 900 triệu cử tri đủ điều kiện của Ấn Độ, khoảng 65% có khả năng bỏ phiếu, tỷ lệ cử tri cao hơn so với các cuộc bầu cử ở Mỹ. Việc kiểm kê tất cả số ghế sẽ bắt đầu vào ngày 23/5 và kết quả sẽ được công bố vào tối cùng ngày.
Năm 2014 có 913.000 điểm bỏ phiếu, 1,3 triệu máy bỏ phiếu điện tử với hơn 4 triệu nhân viên bầu cử và hơn 2 triệu cảnh sát đảm bảo an ninh. Khu vực bầu cử lớn nhất có 3 triệu người.
Những số liệu này cho thấy năng lực chuyên môn to lớn, kỹ năng tổ chức và tính toàn vẹn của ECI.
Năm 2014, Thủ tướng Narendra Modi của Đảng Bharatiya Janata (BJP) đã giành chiến thắng trong cuộc tổng tuyển cử vì các cử tri đã chán ghét các chính sách dân túy cũ rích của đảng Quốc đại Ấn Độ (INC).
Họ đã bị cuốn hút bởi lời hứa của ông Modi rằng đất nước xứng đáng và có thể làm tốt hơn.
Trong việc "làm sạch" hoàn toàn Hạ viện của các nghị sĩ đảng Quốc đại - giảm từ 206 ghế xuống còn 44 ghế - cử tri đã quyết định phản đối cách điều hành, quyền lợi và tham nhũng của đảng này.
Trong khi đó, chương trình nghị sự chính sách của ông Modi tập trung vào cải cách mở cửa thị trường, hội nhập lớn hơn với nền kinh tế toàn cầu, phát triển cơ sở hạ tầng và sức khỏe cộng đồng và sự sạch sẽ. Nhưng trong 5 năm qua, ông Modi đã làm chưa đủ.
Trong khi Ấn Độ vẫn là nền kinh tế lớn phát triển nhanh nhất thế giới, và các khoản trợ cấp dân túy đã cản trở sự tăng trưởng hàng năm ít nhất từ 1% đến 2%.
Việc không thể ký thỏa thuận thương mại tự do với Australia mặc dù các cuộc đàm phán kéo dài hàng thập kỷ là triệu chứng của sự bất lực kinh niên của đất nước trong việc đưa ra và thực hiện các quyết định khó khăn một cách kịp thời.
Bầu cử là cuộc chiến đấu giữa hai liên minh lớn. Liên minh Tiến bộ Thống nhất (UPA) theo truyền thống do đảng Quốc đại đứng đầu, đang tập trung chiến dịch của họ vào việc làm và sự đau khổ của người nông dân.
Liên minh Dân chủ Quốc gia (NDA) cầm quyền, đứng đầu là đảng BJP, sẽ cố gắng xoay quanh sự lãnh đạo quyết đoán của ông Modi, các thành tích chống tham nhũng và an ninh quốc gia.
NDA có hạt nhân là BJP. UPA trước đây được hình thành xung quanh đảng Quốc đại, nhưng với quy mô giảm mạnh nên các đảng khu vực tăng mạnh ở một số bang đông dân nhất, rất khó để dự đoán thành phần nào của UPA sẽ tạo thành khối lớn nhất sau cuộc bầu cử.
NDA bước vào cuộc cạnh tranh với ứng viên thủ tướng đã được biết đến. Đối với UPA, những người đứng đầu khu vực sẽ có tham vọng tranh cử thủ tướng và vì vậy lựa chọn ứng viên của họ cho công việc hàng đầu này không thể được xác định trước cuộc bỏ phiếu.
Trong một cuộc thăm dò của tờ Times of India hồi tháng trước, hầu hết những người được hỏi đều mong muốn một chính phủ NDA do ông Modi lãnh đạo sẽ trở lại nắm quyền.
Ông Modi nhận được sự ủng hộ cao hơn 10 lần so với ông Rahul Gandhi của đảng Quốc đại cho chức vụ thủ tướng. Tuy nhiên, ông Modi có lỗi vì đã thất bại trong việc tạo ra công ăn việc làm.
Cuộc thăm dò mới nhất của nhóm Zee, được công bố hôm 10/3 vừa qua, đã thấy trước một quốc hội treo.
NDA được dự đoán sẽ giành được 264 ghế (273 là con số thần kỳ để vượt qua đa số) và UPA giành được 165 ghế./.
