Khởi đầu chỉ với một nhóm thanh niên dựng trại trước cửa Sở giao dịch chứngkhoán New York ngày 17/9, phong trào "Chiếm Phố Wall" nay đã bước sang tuần thứtư và trở thành một phong trào có quy mô rộng khắp nước Mỹ.
Phong trào này còn lan sang một số vùng của láng giềng Canada ở phía Bắc, tớitận Nhật Bản và châu Âu.
Với việc nhiều tổ chức công đoàn và sinh viên cùngxuống đường tham gia, phong trào "Chiếm Phố Wall" giờ đây đang có thêm động lựcđể... "đóng cửa Phố Wall."
"Chúng tôi sẽ không nhổ trại cho tới khi đóng được cửa Phố Wall" - đó làtuyên ngôn của những người biểu tình ở Mỹ.
Tổng thống Mỹ Barack Obama trong cuộc họp báo ngày 6/10 đã phải công khaithừa nhận làn sóng biểu tình "Chiếm Phố Wall" phản ánh tâm trạng thất vọng sâurộng của người dân đối với hệ thống tài chính của Mỹ.
Nhà hoạt động Ben Green, tham gia cuộc biểu tình tại New York trong nhiềutuần qua, cáo buộc giới tài phiệt và chính trị gia Mỹ cấu kết với nhau, đẩyngười dân Mỹ tới chỗ phải xuống đường.
Theo giới phân tích, có lý do để hiểu rằng vì sao cuộc biểu tình ngay từ khibùng nổ lại nhắm mục tiêu vào các ngân hàng và tập đoàn tài chính. Phố Wall đượccoi là nơi sở hữu nhiều tiền của nhất, nhiều quyền lực nhất và cũng là nơi thamnhũng nhất trong hệ thống tài chính tư bản chủ nghĩa.
["Chiếm Phố Wall" gửi thông điệp tới Nhà Trắng]
Những người biểu tình cho rằng Phố Wall là nơi điển hình của sự bất công xãhội và "đại diện cho 99% người dân Mỹ không thể tiếp tục tha thứ cho sự tham lamvà vô trách nhiệm của 1% đang độc chiếm quyền lực và tài sản của nước Mỹ."
Thói hám danh lợi của các ông chủ Phố Wall được coi là nguyên nhân gây rakhủng hoảng tài chính năm 2008 và cuộc suy thoái kinh tế toàn cầu suốt từ đó tớinay, thế nhưng giới chủ Phố Wall lại không chịu chung vai gánh vác trách nhiệm.
Người lao động càng bất bình vì các gói cứu trợ hàng nghìn tỷ USD của Chínhphủ Mỹ chỉ đổ vào cứu giới chủ ngân hàng và các tổ chức tài chính - những kẻ gâyra khủng hoảng, trong khi lại bắt những gia đình có thu nhập trung bình phảigánh vác các chi phí của kế hoạch cứu trợ đó.
"Không cứu trợ mà hãy bán tháo các ngân hàng," "Đừng bán rẻ người nghèo đểcứu người giàu" - đó là hai trong số những khẩu hiệu của phong trào "Chiếm PhốWall." Cho rằng các doanh nghiệp lớn và giới chủ có quá nhiều ảnh hưởng ở mọicấp chính trị, những người biểu tình kêu gọi "hãy đập tan chủ nghĩa tư bản. Hãyđặt người dân lên trước lợi nhuận. Hãy chấm dứt thói tham lam của các tập đoàn."
Phong trào "Chiếm Phố Wall" ngay từ tên gọi của nó đã phản ánh cả bản chất vàmục tiêu. Giáo sư Ted Morgan thuộc Đại học Lehigh ở bang Pennsylvania cho rằnglàn sóng biểu tình phản ánh nỗi thất vọng về cái gọi là "Giấc mơ Mỹ" do nhữngbất bình đẳng kinh tế-xã hội, giới tính, nghề nghiệp và sắc tộc tạo ra. Ngườibiểu tình đã thành công trong nỗ lực muốn đưa những vấn đề bức xúc và cấp báchtồn tại từ lâu trong xã hội Mỹ ra trước công luận.
Kết quả thăm dò dư luận của tổ chức Public Policy Polling cho thấy có tới 59%người dân Mỹ quy trách nhiệm cho các tập đoàn gây ra cuộc khủng hoảng 2008-2009và giờ là lúc phải có biện pháp hạn chế quyền lực của họ mới có cơ may đưa kinhtế Mỹ trở lại con đường phục hồi và phát triển. Jonathan Zinmmerman, Giáo sư Sửhọc Đại học New York khẳng định những người biểu tình đang đấu tranh để tự giảiphóng mình khỏi sự thao túng của các bàn tay tư nhân vô hình.
"Chiếm Phố Wall" là một phong trào bắt nguồn từ tâm trạng thất vọng, thậm chítức giận trước các khoản lợi nhuận khổng lồ của các tập đoàn có được nhờ vậnđộng Quốc hội và Chính quyền miễn giảm thuế.
Phong trào "Chiếm Phố Wall" khác so với các cuộc biểu tình trước đây ở Mỹ vìcác vấn đề nêu ra đụng chạm tới tất cả mọi người, không kể già trẻ, trai gái, từviệc học phí giáo dục tăng đến việc làm bị mất, bảo hiểm y tế bị thắt chặt,...
Với tỷ lệ thất nghiệp 9,1% trong tháng Tám vừa qua, các chuyên gia cho rằngtầng lớp người lao động ở Mỹ đang cảm thấy họ ít được quan tâm, tiếng nói của họkhông được lắng nghe.
Người dân Mỹ cũng tức giận với sự đấu đá triền miên trên chính trường, giữaHạ viện do những người Cộng hòa nắm đa số ghế với Chính phủ và Thượng viện dođảng Dân chủ kiểm soát, dẫn tới tình trạng bế tắc trong nỗ lực giải quyết cácvấn đề về kinh tế, chính trị và xã hội.
Giới tài phiệt Phố Wall, những người xưa nay thường được tán tụng là đại diệncho sức mạnh Mỹ, sở hữu một khối lượng tài sản lớn do những làm ăn không minhbạch, chỉ chạy theo lợi nhuận, dẫn tới những khoản nợ khổng lồ mà quốc gia phảigánh chịu. Các ông chủ Phố Wall bị kết tội là những kẻ dùng thủ đoạn để biến cáckhoản tiền đóng thuế của người lao động thành tiền túi riêng của họ.
Người dân Mỹ càng sốt ruột khi nghe tin về cuộc khủng hoảng nợ ở châu Âu vànguy cơ phá sản tại một số quốc gia xưa nay từng được ca ngợi là tấm gương thànhcông của chủ nghĩa tư bản, lo sợ có thể một lần nữa đẩy nước Mỹ rơi vào suythoái hoặc khủng hoảng tài chính như năm 2008.
[Công đoàn ở Mỹ tiếp sức vụ "Chiếm lấy Phố Wall"]
Hậu quả của cuộc khủng hoảng 2008-2009 tuy không trầm trọng như cuộc Đại suythoái hồi thập kỷ 30 của thế kỷ trước, nhưng tinh thần của người dân Mỹ lần nàycó vẻ suy sụp hơn, phân cực sâu rộng hơn. Niềm tin vào "Giấc mơ Mỹ" giờ đây đãnhường chỗ cho sự tức giận trước tình trạng thất nghiệp ngày càng tăng, thâm hụtngân sách ngày càng lớn, nợ quốc gia ngày càng chồng chất, vai trò siêu cườngkhông có đối thủ ngày nào của Mỹ giờ đây đang bị thách thức.
Joseph Stiglitz, nhà kinh tế từng đoạt giải Nobel ủng hộ các cuộc biểu tình,cho rằng Phố Wall đã không hoàn thành vai trò là nơi phân phối vốn và quản lýrủi ro, dẫn tới hậu quả xã hội Mỹ đang phải hứng chịu những thua lỗ do những sailầm mà họ gây ra trong khi lợi nhuận chỉ rơi vào túi một vài cá nhân. Ông cảnhbáo nước Mỹ sẽ không thể thành công thúc đẩy kinh tế và xây dựng một xã hội côngbằng nếu không giải quyết tận gốc tình trạng bất công này cũng như nạn đầu cơ vàcho vay vô trách nhiệm của Phố Wall.
Phong trào "Chiếm Phố Wall" bùng nổ từ những mâu thuẫn, bất công tiềm ẩn lâunay trong xã hội Mỹ và nó cũng đang gây thêm chia rẽ, phân cực trong xã hội vàchính giới Mỹ. Các học giả và các chuyên gia có những cái nhìn khác nhau về tácđộng của phong trào này.
Có ý kiến khẳng định làn sóng biểu tình bắt nguồn từ New York, đang lan rộngkhắp nước Mỹ, là "sự bắt đầu của 'Mùa Xuân Mỹ' nhằm lật đổ hệ thống tư bảnphương Tây."
Tuy nhiên, các giáo sư Đại học Columbia (Mỹ) không đồng tình với nhận địnhtrên. Theo họ, phong trào "Chiếm Phố Wall" không giống các phong trào ở Arập hayTây Ban Nha, nhưng cũng sẽ gây tác động tới giới hoạch định chính sách của Mỹ.Bằng không, giấc mơ Mỹ sẽ biến thành cơn ác mộng./.
Phong trào này còn lan sang một số vùng của láng giềng Canada ở phía Bắc, tớitận Nhật Bản và châu Âu.
Với việc nhiều tổ chức công đoàn và sinh viên cùngxuống đường tham gia, phong trào "Chiếm Phố Wall" giờ đây đang có thêm động lựcđể... "đóng cửa Phố Wall."
"Chúng tôi sẽ không nhổ trại cho tới khi đóng được cửa Phố Wall" - đó làtuyên ngôn của những người biểu tình ở Mỹ.
Tổng thống Mỹ Barack Obama trong cuộc họp báo ngày 6/10 đã phải công khaithừa nhận làn sóng biểu tình "Chiếm Phố Wall" phản ánh tâm trạng thất vọng sâurộng của người dân đối với hệ thống tài chính của Mỹ.
Nhà hoạt động Ben Green, tham gia cuộc biểu tình tại New York trong nhiềutuần qua, cáo buộc giới tài phiệt và chính trị gia Mỹ cấu kết với nhau, đẩyngười dân Mỹ tới chỗ phải xuống đường.
Theo giới phân tích, có lý do để hiểu rằng vì sao cuộc biểu tình ngay từ khibùng nổ lại nhắm mục tiêu vào các ngân hàng và tập đoàn tài chính. Phố Wall đượccoi là nơi sở hữu nhiều tiền của nhất, nhiều quyền lực nhất và cũng là nơi thamnhũng nhất trong hệ thống tài chính tư bản chủ nghĩa.
["Chiếm Phố Wall" gửi thông điệp tới Nhà Trắng]
Những người biểu tình cho rằng Phố Wall là nơi điển hình của sự bất công xãhội và "đại diện cho 99% người dân Mỹ không thể tiếp tục tha thứ cho sự tham lamvà vô trách nhiệm của 1% đang độc chiếm quyền lực và tài sản của nước Mỹ."
Thói hám danh lợi của các ông chủ Phố Wall được coi là nguyên nhân gây rakhủng hoảng tài chính năm 2008 và cuộc suy thoái kinh tế toàn cầu suốt từ đó tớinay, thế nhưng giới chủ Phố Wall lại không chịu chung vai gánh vác trách nhiệm.
Người lao động càng bất bình vì các gói cứu trợ hàng nghìn tỷ USD của Chínhphủ Mỹ chỉ đổ vào cứu giới chủ ngân hàng và các tổ chức tài chính - những kẻ gâyra khủng hoảng, trong khi lại bắt những gia đình có thu nhập trung bình phảigánh vác các chi phí của kế hoạch cứu trợ đó.
"Không cứu trợ mà hãy bán tháo các ngân hàng," "Đừng bán rẻ người nghèo đểcứu người giàu" - đó là hai trong số những khẩu hiệu của phong trào "Chiếm PhốWall." Cho rằng các doanh nghiệp lớn và giới chủ có quá nhiều ảnh hưởng ở mọicấp chính trị, những người biểu tình kêu gọi "hãy đập tan chủ nghĩa tư bản. Hãyđặt người dân lên trước lợi nhuận. Hãy chấm dứt thói tham lam của các tập đoàn."
Phong trào "Chiếm Phố Wall" ngay từ tên gọi của nó đã phản ánh cả bản chất vàmục tiêu. Giáo sư Ted Morgan thuộc Đại học Lehigh ở bang Pennsylvania cho rằnglàn sóng biểu tình phản ánh nỗi thất vọng về cái gọi là "Giấc mơ Mỹ" do nhữngbất bình đẳng kinh tế-xã hội, giới tính, nghề nghiệp và sắc tộc tạo ra. Ngườibiểu tình đã thành công trong nỗ lực muốn đưa những vấn đề bức xúc và cấp báchtồn tại từ lâu trong xã hội Mỹ ra trước công luận.
Kết quả thăm dò dư luận của tổ chức Public Policy Polling cho thấy có tới 59%người dân Mỹ quy trách nhiệm cho các tập đoàn gây ra cuộc khủng hoảng 2008-2009và giờ là lúc phải có biện pháp hạn chế quyền lực của họ mới có cơ may đưa kinhtế Mỹ trở lại con đường phục hồi và phát triển. Jonathan Zinmmerman, Giáo sư Sửhọc Đại học New York khẳng định những người biểu tình đang đấu tranh để tự giảiphóng mình khỏi sự thao túng của các bàn tay tư nhân vô hình.
"Chiếm Phố Wall" là một phong trào bắt nguồn từ tâm trạng thất vọng, thậm chítức giận trước các khoản lợi nhuận khổng lồ của các tập đoàn có được nhờ vậnđộng Quốc hội và Chính quyền miễn giảm thuế.
Phong trào "Chiếm Phố Wall" khác so với các cuộc biểu tình trước đây ở Mỹ vìcác vấn đề nêu ra đụng chạm tới tất cả mọi người, không kể già trẻ, trai gái, từviệc học phí giáo dục tăng đến việc làm bị mất, bảo hiểm y tế bị thắt chặt,...
Với tỷ lệ thất nghiệp 9,1% trong tháng Tám vừa qua, các chuyên gia cho rằngtầng lớp người lao động ở Mỹ đang cảm thấy họ ít được quan tâm, tiếng nói của họkhông được lắng nghe.
Người dân Mỹ cũng tức giận với sự đấu đá triền miên trên chính trường, giữaHạ viện do những người Cộng hòa nắm đa số ghế với Chính phủ và Thượng viện dođảng Dân chủ kiểm soát, dẫn tới tình trạng bế tắc trong nỗ lực giải quyết cácvấn đề về kinh tế, chính trị và xã hội.
Giới tài phiệt Phố Wall, những người xưa nay thường được tán tụng là đại diệncho sức mạnh Mỹ, sở hữu một khối lượng tài sản lớn do những làm ăn không minhbạch, chỉ chạy theo lợi nhuận, dẫn tới những khoản nợ khổng lồ mà quốc gia phảigánh chịu. Các ông chủ Phố Wall bị kết tội là những kẻ dùng thủ đoạn để biến cáckhoản tiền đóng thuế của người lao động thành tiền túi riêng của họ.
Người dân Mỹ càng sốt ruột khi nghe tin về cuộc khủng hoảng nợ ở châu Âu vànguy cơ phá sản tại một số quốc gia xưa nay từng được ca ngợi là tấm gương thànhcông của chủ nghĩa tư bản, lo sợ có thể một lần nữa đẩy nước Mỹ rơi vào suythoái hoặc khủng hoảng tài chính như năm 2008.
[Công đoàn ở Mỹ tiếp sức vụ "Chiếm lấy Phố Wall"]
Hậu quả của cuộc khủng hoảng 2008-2009 tuy không trầm trọng như cuộc Đại suythoái hồi thập kỷ 30 của thế kỷ trước, nhưng tinh thần của người dân Mỹ lần nàycó vẻ suy sụp hơn, phân cực sâu rộng hơn. Niềm tin vào "Giấc mơ Mỹ" giờ đây đãnhường chỗ cho sự tức giận trước tình trạng thất nghiệp ngày càng tăng, thâm hụtngân sách ngày càng lớn, nợ quốc gia ngày càng chồng chất, vai trò siêu cườngkhông có đối thủ ngày nào của Mỹ giờ đây đang bị thách thức.
Joseph Stiglitz, nhà kinh tế từng đoạt giải Nobel ủng hộ các cuộc biểu tình,cho rằng Phố Wall đã không hoàn thành vai trò là nơi phân phối vốn và quản lýrủi ro, dẫn tới hậu quả xã hội Mỹ đang phải hứng chịu những thua lỗ do những sailầm mà họ gây ra trong khi lợi nhuận chỉ rơi vào túi một vài cá nhân. Ông cảnhbáo nước Mỹ sẽ không thể thành công thúc đẩy kinh tế và xây dựng một xã hội côngbằng nếu không giải quyết tận gốc tình trạng bất công này cũng như nạn đầu cơ vàcho vay vô trách nhiệm của Phố Wall.
Phong trào "Chiếm Phố Wall" bùng nổ từ những mâu thuẫn, bất công tiềm ẩn lâunay trong xã hội Mỹ và nó cũng đang gây thêm chia rẽ, phân cực trong xã hội vàchính giới Mỹ. Các học giả và các chuyên gia có những cái nhìn khác nhau về tácđộng của phong trào này.
Có ý kiến khẳng định làn sóng biểu tình bắt nguồn từ New York, đang lan rộngkhắp nước Mỹ, là "sự bắt đầu của 'Mùa Xuân Mỹ' nhằm lật đổ hệ thống tư bảnphương Tây."
Tuy nhiên, các giáo sư Đại học Columbia (Mỹ) không đồng tình với nhận địnhtrên. Theo họ, phong trào "Chiếm Phố Wall" không giống các phong trào ở Arập hayTây Ban Nha, nhưng cũng sẽ gây tác động tới giới hoạch định chính sách của Mỹ.Bằng không, giấc mơ Mỹ sẽ biến thành cơn ác mộng./.
Thái Hùng (TTXVN/Vietnam+)
