Theo số liệu của Tập đoàn điện lực Việt Nam (EVN), tính đến cuối tháng 8/2020, tổng công suất các nguồn điện gió và điện Mặt Trời đã được phê duyệt bổ sung quy hoạch vào hệ thống điện lên đến gần 23.000 MW; trong đó, điện Mặt Trời khoảng 11.200 MW, điện gió khoảng 11.800MW.
Hiện tại, trên cả nước đã đưa vào vận hành 102 dự án điện Mặt Trời với tổng công suất 5.245 MW.
Nhằm giải tỏa công suất nguồn năng lượng tái tạo, mặc dù bị tác động không nhỏ bởi đại dịch COVID-19, nhưng với tinh thần khẩn trương, tập trung mọi nguồn lực, Tổng công ty Truyền tải điện Quốc gia (EVNNPT) đã hoàn thành vượt tiến độ nhiều các dự án lưới điện truyền tải, tiếp tục thực hiện nhiều giải pháp đồng bộ để đưa các dự án trọng điểm khác về đích đúng hạn.
Ninh Thuận và Bình Thuận, hai tỉnh Nam Trung Bộ được mệnh danh là thủ phủ của nắng và gió.
Việc các nguồn năng lượng tái tạo tập trung mật độ lớn tại khu vực lại được đưa vào vận hành đồng loạt trong một thời gian rất ngắn nên xuất hiện tình trạng quá tải cục bộ lưới điện vào thời điểm các nhà máy điện Mặt Trời đồng thời phát công suất cao.
Để khắc phục tình trạng quá tải lưới điện khu vực Ninh Thuận, Bình Thuận, trong năm 2020, EVNNPT đã hoàn thành, đưa vào vận hành một số công trình trọng điểm, như nâng công suất các Trạm 500 kV Vĩnh Tân, Di Linh; nâng công suất các Trạm 220 kV Tháp Chàm, Hàm Tân; hoàn thành đưa vào vận hành các Trạm 220 kV mới như Ninh Phước, Phan Rí.
Cụm Nhà máy Nhiệt điện Vĩnh Tân đấu nối với hệ thống điện quốc gia qua trạm biến áp 500 kV Vĩnh Tân đã vận hành với tổng công suất phát lên đến 4.200 MW gồm Nhà máy Nhiệt điện Vĩnh Tân 2 là 2 x 600 MW, Nhà máy Nhiệt điện Vĩnh Tân 4 là 3 x 600 MW, Nhà máy Nhiệt điện Vĩnh Tân 1 là 2 x 600 MW. Ngày 29/2/2020, dự án Nâng công suất trạm biến áp 500 kV Vĩnh Tân (Bình Thuận) được khởi công do EVNNPT làm chủ đầu tư.
Đến ngày 17/4/2020, EVNNPT đóng điện thành công, đưa vào vận hành máy biến áp AT1-500kV- 900 MVA vượt tiến độ 73 ngày. Ngày 28/5/2020 máy biến áp AT2 500 kV-900 MVA được đưa vào vận hành, vượt tiến độ 32 ngày theo kế hoạch giao.
Việc đóng điện đưa vào vận hành hai máy biến áp vượt tiến độ kế hoạch, đã tăng khả năng truyền tải cho hệ thống, giảm tổn thất điện năng, giúp giải tỏa nguồn năng lượng tái tạo.
Đó là, Nhà máy điện Mặt Trời Hồng Phong 1A, 1B (250 MW); BIM 2, 3 (300 MW), Trung Nam (200 MW), Mỹ Sơn Hoàn Lộc Việt (50 MW), Nhị Hà (50 MW)… đem lại hiệu quả lớn khi sản lượng điện truyền tải qua các máy biến áp 500 kV tại trạm tăng xấp xỉ 50% so với trước đây.
[Tư nhân hóa trong phát triển năng lượng: Gỡ vướng từ cơ chế]
Trước đó, ngày 15/1/2020, Dự án TBA 220 kV Phan Rí cũng đã được EVNNPT đưa vào vận hành giai đoạn 1 với máy biến áp 220/110 kV-250 MVA, 6 ngăn lộ 220 kV, 9 ngăn lộ 110 kV đảm bảo mục tiêu cung cấp điện cho phụ tải các huyện Tuy Phong, Bắc Bình, Hàm Thuận Bắc của tỉnh Bình Thuận và các huyện phía Nam của tỉnh Ninh Thuận. Đồng thời, giảm tải cho các máy biến áp 220/110 kV tại hai trạm 220 kV Phan Thiết, Tháp Chàm.
Là công trình Đảng ủy Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) và Đảng ủy EVNNPT chọn gắn biển công trình chào mừng Đại hội đại biểu Đảng bộ EVN lần thứ III, nhiệm kỳ 2020-2025 tiến đến chào mừng Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII, ngày 22-1-2020, công trình Trạm biến áp 220 kV Ninh Phước được phát lệnh khởi công.
Quy mô dự án gồm xây dựng mới TBA 220kV lắp đặt 2 máy biến áp (MBA) 220 kV-250 MVA, 8 ngăn lộ 220 kV, 2 ngăn lộ 110 kV, 2 ngăn lộ 22 kV, dự phòng vị trí lắp đặt 6 ngăn lộ 220 kV, 2 ngăn lộ 110 kV trong tương lai, và đường dây 220 kV đấu nối 4 mạch đến đường dây 220 kV Nhà máy điện Vĩnh Tân-Tháp Chàm.
Với vai trò là chủ đầu tư, EVNNPT đã giao nhiệm vụ cho Ban quản lý dự án các công trình điện Miền Trung (CPMB) thay mặt điều hành quản lý dự án.
Ngày 29/6/2020, sau khi đưa vào vận hành, trạm biến áp 220 kV Ninh Phước có thể giải tỏa thêm gần 306 MW công suất của các nguồn năng lượng tái tạo đấu nối vào lưới 110 kV để truyền tải lên lưới điện 220 kV.
Hiện EVNNPT đang phấn đấu để hoàn thành giai đoạn 2 của dự án trong quý IV/2020.
Theo Quy hoạch tổng sơ đồ lưới điện VII, từ cuối năm 2020 đến giữa năm 2021, sẽ có hàng chục dự án điện gió tại Quảng Trị hòa lưới điện quốc gia, nhằm đảm bảo truyền tải hết công suất tại các nhà máy điện gió phía và các thủy điện nhỏ trong khu vực lên hệ thống điện quốc gia, đảm bảo cung cấp điện một cách an toàn và tin cậy cho phụ tải các tỉnh thuộc khu vực Trung Trung Bộ (Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên-Huế).
Đồng thời, dự án giúp nâng cao năng lực truyền tải và giảm tổn thất cho lưới điện khu vực. Dự án trạm biến áp 220 kV Lao Bảo được khởi công do EVNNPT làm chủ đầu tư, Ban quản lý dự án các công trình điện Miền Trung thay mặt EVNNPT quản lý dự án với có quy mô lắp đặt 2 máy biến áp công suất 250 MVA, đường dây 220 kV mạch kép Đông Hà-Lao Bảo có chiều dài khoảng 46,4 km và 120 vị trí cột.
Theo kế hoạch, dự án phải hoàn thành xây dựng cơ bản trong quý 4/2020, đóng điện trong quý 1/2021, tuy nhiên, đến nay khối lượng thi công dự án chưa được nhiều do ảnh hưởng bởi dịch COVID-19 và công tác bồi thường giải phóng mặt bằng.
Ban quản lý dự án các công trình điện Miền Trung cho biết, phần trạm biến áp đã kê kiểm xong toàn bộ 11 hộ, đã phê duyệt phương án bồi thường giải phóng mặt bằng 9/11 hộ và bàn giao mặt bằng 5/11 hộ. Phần móng đường dây 220 kV đã kê kiểm 82/121 vị trí.
Hiện tại, EVNNPT đã triển khai nhiều giải pháp cùng phối hợp với chính quyền tỉnh Quảng Trị và các địa phương sở tại tháo gỡ những vướng mắc về mặt bằng, quyết liệt đưa dự án vào vận hành kịp thời, đồng bộ với những dự án trên khu vực.
Ngoài việc triển khai các dự án truyền tải điện, EVNNPT cũng chỉ đạo các công ty truyền tải điện tăng cường công tác quản lý vận hành, theo dõi chặt chẽ tình trạng quá tải, phát nhiệt mối nối các xuất tuyến đường dây thường xuyên mang tải cao khi các nhà máy năng lượng tái tạo phát đồng thời.
Để đảm bảo các nhà máy phát điện liên tục, trong thời gian gần đây, lịch cắt điện thường được điều độ phê duyệt vào ban đêm, khi công suất trên các đường dây giảm thấp làm cho việc xử lý phát nhiệt mối nối dây dẫn, vốn đã khó khăn nay thực hiện vào ban đêm lại càng phức tạp bội phần.
Đêm 5/5, Truyền tải điện Lâm Đồng đã tổ chức xử lý mối nối dây dẫn bị phát nhiệt của đường dây 220 kV Đức Trọng-Di Linh tại các khoảng cột 124-125 pha C, khoảng cột 125-126 pha B, khoảng cột 126-127 pha B, khoảng cột 131-132 pha C.
Gần đây nhất, qua công tác theo dõi quá tải, soi phát nhiệt kịp thời, đêm ngày 12/9/2020, Truyền tải điện Phú Yên đã đăng ký cắt điện, thay lèo, xử lý phát nhiệt cao mối nối dây dẫn tại vị trí 131 đường dây 220 kV Tuy Hòa-Qui Nhơn, đây là tuyến đường dây thường xuyên mang tải cao do hệ thống các nhà máy điện Mặt Trời trên địa bàn Phú Yên phát công suất lớn.
Có thể nói EVNNPT đã và đang tiếp tục tập trung nỗ lực tối đa thực hiện nhiều giải pháp tích cực, đồng bộ, tập trung tối đa mọi nguồn lực, đầu tư xây dựng, nâng cấp, cải tạo các công trình lưới điện đồng thời nâng cao năng lực quản lý vận hành an toàn, tin cậy lưới điện truyền tải. Qua đó, tạo điều kiện tối đa cho các nguồn điện gió, điện Mặt Trời vào vận hành trong thời gian tới./.