Như thông lệ hàng năm, trước kỳ họp Quốc hội diễn ra, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước gửi bản báo tổng hợp đến các đại biểu Quốc hội về kết quả thực hiện trong năm qua, trong đó nổi bật là vấn đề xử lý nợ xấu, mua bán sáp nhập và quản lý thị trường vàng.
Mở đầu bản báo cáo, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Văn Bình cho biết, trong 2 tháng đầu năm 2015, nợ xấu có chiều hướng tăng nhẹ (tỷ lệ nợ xấu là 3,59%). Tuy nhiên, Thống đốc lý giải, diễn biến này mang tính quy luật khi nợ xấu thường tăng vào các tháng đầu năm và giảm vào tháng cuối năm do tích cực xử lý nợ xấu, tuy nhiên, vẫn trong tầm kiểm soát và không nằm ngoài dự tính của Ngân hàng Nhà nước.
Chính vì vậy, Ngân hàng Nhà nước đã tiếp tục tăng cường chỉ đạo và triển khai các giải pháp xử lý nợ xấu với việc ban hành Chỉ thị số 02/CT-NHNN ngày 27/01/2015 về tăng cường xử lý nợ xấu của tổ chức tín dụng và các văn bản chỉ đạo các ngân hàng thương mại về việc xây dựng kế hoạch xử lý nợ xấu năm 2015.
Thống đốc nhấn mạnh: "Ngân hàng Nhà nước đưa ra kế hoạch, biện pháp xử lý nợ xấu năm 2015 phải bảo đảm đến ngày 30/6 xử lý được tối thiểu 60% tổng số nợ xấu phải xử lý theo kế hoạch năm 2015, trong đó chỉ tiêu bán nợ xấu cho VAMC phải đạt ít nhất 75% tổng số nợ xấu dự kiến bán cho VAMC cả năm 2015. Đây là tiền đề để ngành Ngân hàng phấn đấu đạt mục tiêu đưa tỷ lệ nợ xấu về mức dưới 3% vào cuối năm 2015."
Bên cạnh đó, Thống đốc cũng nhấn mạnh đến tầm quan trọng của Đề án xử lý nợ xấu của hệ thống các tổ chức tín dụng và Đề án thành lập Công ty quản lý tài sản của các tổ chức tín dụng Việt Nam (VAMC).
Thống đốc khẳng định, VAMC thực sự là công cụ mua bán nợ hiệu quả, hỗ trợ tích cực cho quá trình xử lý nợ xấu, tạo được niềm tin về tính khả thi của một công cụ xử lý nợ xấu đặc thù.
VAMC đã tích cực triển khai mua nợ xấu, từng bước triển khai quyết liệt các giải pháp xử lý, thu hồi nợ và cơ cấu lại nợ để hỗ trợ khách hàng vay theo quy định của pháp luật. Trong quá trình hoạt động của VAMC, Ngân hàng Nhà nước đã kịp thời phối hợp với các Bộ, ngành liên quan tháo gỡ khó khăn, vướng mắc theo hướng trao quyền chủ động hơn cho VAMC trong mua, bán, xử lý nợ xấu của các tổ chức tín dụng.
Mô hình hoạt động của VAMC sau gần 2 năm hoạt động được đánh giá là đã phát huy hiệu quả tích cực trong việc xử lý nợ xấu của hệ thống các tổ chức tín dụng.
Theo ông Nguyễn Quốc Hùng, Chủ tịch Hội đồng thành viên VAMC, tính đến ngày 18/5/2015, VAMC đã mua 13.180 tỷ đồng nợ xấu với giá mua nợ 16.467 tỷ đồng. Lũy kế từ khi thành lập và hoạt động đến nay VAMC đã mua được 153.000 tỷ đồng nợ xấu với giá mua nợ khoảng 122.000 tỷ đồng.
Đối với nợ xấu, Thống đốc cho biết, sau 3 năm thực hiện (2012-2014), tổng các khoản nợ xấu được xử lý ước đạt 311,1 nghìn tỷ đồng, tương đương 67% tổng số nợ xấu ước tính tại thời điểm tháng 9/2012.
"Nhờ sự chủ động, nỗ lực và quyết tâm của ngành ngân hàng, nợ xấu đã được kiềm chế và xử lý một khối lượng đáng kể. Đến cuối tháng 12/2014, tỷ lệ nợ xấu chiếm 3,25% tổng dư nợ (cuối tháng 12/2013, tỷ lệ nợ xấu là 3,61%). Tính đến cuối năm 2014, tỷ lệ nợ xấu đã bắt đầu giảm liên tiếp và được phản ánh chính xác, minh bạch hơn. Điều này cũng cho thấy chất lượng tín dụng đang có chiều hướng được cải thiện với những nỗ lực của từng tổ chức tín dụng nói riêng và hệ thống ngân hàng cũng như toàn nền kinh tế nói chung," Thống đốc cho biết.
Tuy nhiên, cũng theo Thống đốc, những cố gắng của ngành ngân hàng trong xử lý nợ xấu là chưa đủ bởi vì nợ xấu là vấn đề của nền kinh tế đòi hỏi cần có sự tham gia, hỗ trợ tích cực của các cơ quan, bộ, ngành, địa phương và doanh nghiệp. Nếu không, việc xử lý nợ xấu sẽ không triệt để và không đạt kết quả như mong muốn./.