Cảnh trong phim "Đập cánh giữa không trung" - tham gia Liên hoan phim Quốc tế Hà Nội 2014. (Ảnh: Đoàn làm phim cung cấp) Liên hoan Phim quốc tế Hà Nội 2014 diễn ra từ 23-27/11 với sự hưởng ứng, tham dự của hơn 1.000 đại biểu, khách mời đến từ trên 30 quốc gia, vùng lãnh thổ.
Đây là lần thứ 3 Việt Nam tổ chức Liên hoan Phim quốc tế. Đến nay, Liên hoan lần thứ 3 đã đi được nửa chặng đường, điện ảnh Việt Nam có những bước tiến quan trọng, từng bước đồng hành với điện ảnh các nước trong khu vực.
Những bước tiến đáng ghi nhận
Liên hoan Phim quốc tế Hà Nội năm nay được chuẩn bị kỹ lưỡng, chuyên nghiệp từ các khâu gửi thông báo mời các quốc gia tham dự đến việc chọn người dẫn chương trình-MC, chọn phim, lựa chọn điểm chiếu phim, họp báo…
Lễ khai mạc diễn ra trang trọng, ngắn gọn với phần thảm đỏ, đón chào và vinh danh các nghệ sỹ; sau đó là phần khai mạc trong khán phòng. Bộ phim "Sivas" của điện ảnh Thổ Nhĩ Kì, vừa giành Giải thưởng Đặc biệt của Ban giám khảo Liên hoan Phim Quốc tế Venice lần thứ 71 được lựa chọn để chiếu khai mạc.
So với các sự kiện điện ảnh khác được tổ chức tại Việt Nam, người dẫn chương trình Liên hoan Phim quốc tế được dư luận đặc biệt quan tâm, nhất là sau sự cố dịch sai tại Liên hoan Phim quốc tế Hà Nội lần thứ nhất cách đây 4 năm. Rút kinh nghiệm sự cố lần trước, năm nay Ban tổ chức đã mời Hoa hậu thế giới người Việt Ngô Phương Lan, cô có thời gian dài học tập, làm việc ở nước ngoài, thành thạo ngoại ngữ đảm nhiệm vai trò người dẫn chương trình đêm khai mạc.
Trong Liên hoan Phim quốc tế Hà Nội, chất lượng tác phẩm dự thi và trình chiếu ở các hạng mục được Ban tổ chức dành sự quan tâm đặc biệt. Bởi vậy, ngay từ ban đầu, Ban tổ chức đã đặt mục tiêu tuyển chọn phim tham dự gồm những tác phẩm hay, tốt, có giá trị nghệ thuật và nhân văn.
Liên hoan Phim quốc tế Hà Nội năm nay có nhiều đổi mới, nét mới rõ nhất là về phim dự thi. Thay vì phân chia phim theo thể loại phim truyện, tài liệu, khoa học, hoạt hình, Ban tổ chức chia thành hai nhóm: Phim ngắn (dưới 30 phút) và phim dài (trên 75 phút).
Với cách phân chia như vậy, phim truyện và phim tài liệu có thể cùng tranh tài trong một thể loại. Lý giải điều này, Ban tổ chức cho biết để tạo dựng cho Liên hoan Phim quốc tế Hà Nội thành một thương hiệu quốc tế, một điểm hẹn 2 năm/lần của các nhà làm phim quốc tế, Việt Nam phải thực hiện theo xu hướng làm phim và tổ chức liên hoan phim của thế giới.
Theo Cục trưởng Cục Điện ảnh, Giám đốc Liên hoan Phim Ngô Phương Lan, nguồn phim do điện ảnh các nước tự gửi đến hoặc được chọn thẳng từ các liên hoan phim thông qua các programmer (người phụ trách chương trình) và từ các nhà làm phim các nước. Ngoài ra còn có sự hỗ trợ tận tình của nhiều đồng nghiệp điện ảnh quốc tế mà cụ thể là các cố vấn của Liên hoan Phim. Tiêu chí chọn phim của Liên hoan Phim quốc tế Hà Nội cũng rất rõ ràng.
Liên hoan giới thiệu những bộ phim hay của điện ảnh thế giới đến với công chúng Việt Nam, đặc biệt chú trọng đến các tác phẩm mới của khu vực châu Á – Thái Bình Dương. Những tác phẩm lần đầu tiên tham dự Liên hoan trong khu vực Đông Nam Á sẽ được chọn vào hạng mục "Phim dự thi"…
Không chỉ chọn số lượng, chất lượng phim cũng là điều được ban tổ chức Liên hoan Phim quan tâm. Hội đồng tuyển chọn phim đã đứng trước nhiều lựa chọn khó khăn vì nhiều phim hay, chất lượng, hội đồng phải rất vất vả, công tâm để chọn ra phim tốt nhất cho các hạng mục dự thi.
Cơ hội vàng cho phim Việt
Ở Liên hoan Phim lần này, khán giả cũng có cơ hội tiếp cận với điện ảnh các nước khi Ban tổ chức quyết định công chiếu miễn phí 130 phim của 32 quốc gia và vùng lãnh thổ trong suốt Liên hoan. Tại 5 cụm rạp có 190 buổi trình chiếu, mỗi phim chiếu 2 lần, riêng phim truyện Việt Nam chiếu 3 lần.
Tất cả các phim Việt Nam tham gia Liên hoan đều có chương trình ra mắt đoàn làm phim, gặp gỡ khán giả. Với phim nước ngoài, các phim dự thi đều có ra mắt đoàn làm phim.
Phim Việt cũng có cơ hội cọ xát với các nước trong khu vực, trên thế giới... Đạo diễn, Nghệ sỹ Nhân dân Đặng Xuân Hải, Chủ tịch Hội Điện ảnh Việt Nam cho rằng mới tổ chức kỳ Liên hoan thứ 3, điện ảnh Việt Nam lại đang trong giai đoạn khó khăn, nhưng Liên hoan Phim đã thu hút khá đông các quốc gia quan tâm, gửi số lượng phim lớn tới tham dự. Đây là thời cơ tốt để các nhà làm phim Việt Nam được gặp gỡ, cọ sát, kích cầu cùng các nhà điện ảnh thế giới tìm ra những hướng đi mới cho điện ảnh Việt Nam.
Liên hoan Phim Quốc tế Hà Nội 2014 đã quy tụ được những bộ phim mới, chất lượng, phản ánh sự đa dạng và cập nhật đời sống sáng tạo của nền điện ảnh các nước trên thế giới. Phim tham dự đến từ các nước có nền điện ảnh tiên tiến và được đánh giá cao về sự tiến bộ, sáng tạo như: Hàn Quốc, Ấn Độ, Philippines.
Trong số đó, có tác phẩm đã giành được những giải thưởng cao tại các liên hoan phim trước đó, như “Quay trộm” (Philippines) đoạt giải "Đạo diễn trẻ xuất sắc nhất châu Á-Thái Bình Dương" tại Liên hoan Phim quốc tế Quảng Châu lần thứ 14 năm 2014…
Năm nay, Liên hoan đã thu hút trên 410 bộ phim gửi tới đăng ký, lượng phim nhiều gần gấp 5 lần so với 2 lần tổ chức trước. Trong đó, hạng mục được quan tâm nhất là phim dài có 11 bộ phim tham gia tranh tài.
Ở hạng mục này, Việt Nam có hai đại diện là "Đập cánh giữa không trung” của đạo diễn Nguyễn Hoàng Điệp đang tạo được nhiều dấu ấn tại các liên hoan phim quốc tế và "Những đứa con của làng” của đạo diễn Nguyễn Đức Việt vừa được hoàn thành trong năm 2014. Đây là 2 phim nhận được số phiếu cao nhất của hội đồng tuyển chọn Liên hoan, được đánh giá là phim hay, có ý tưởng, cách thể hiện mới mẻ.
Ở hạng mục phim ngắn, Việt Nam có 12/30 phim tranh tài cùng các đối thủ "nặng ký” đến từ Philippines, Malaysia, Hàn Quốc, Ấn Độ… Đạo diễn-biên kịch Lê Lâm,Trưởng Ban Giám khảo hạng mục phim ngắn dự thi cũng nhận xét phim dự thi năm nay chất lượng cao so với lần trước đó, đặc biệt là những phim tham dự hạng mục “Chùm phim dự thi NETPAC” do Mạng lưới khuyến khích điện ảnh châu Á trao.
Trong khuôn khổ Liên hoan Phim quốc tế Hà Nội 2014, lần đầu tiên đã tổ chức "Chợ dự án làm phim", quy tụ những gương mặt mới trong lĩnh vực sản xuất phim truyện của Đông Nam Á; tạo cơ hội cho các nhà làm phim trẻ tiếp cận nhà đầu tư, sản xuất; kích thích sự trao đổi, mua bán các dự án trong ngành công nghiệp điện ảnh. Ban tuyển chọn dự án gồm các chuyên gia nước ngoài giàu kinh nghiệm, uy tín. Đã có gần 100 dự án gửi đến tham dự Chợ dự án làm phim.
Dự án xuất sắc nhất trong số 5 dự án triển vọng được công bố sẽ được chọn để tham dự những sự kiện điện ảnh quốc tế lớn hơn như chợ phim tại Liên hoan Phim Cannes, Liên hoan Phim Berlin, Liên hoan Phim Hong Kong…
Khác với những năm trước, Trại sáng tác HANIFF 2014 tạo mọi điều kiện tốt nhất cho các nhà làm phim trẻ có thể xây dựng được những tác phẩm hay và chất lượng. Trại dành cho các bạn trẻ làm việc ở nhiều lĩnh vực khác nhau của điện ảnh: Biên kịch, sản xuất, đạo diễn, diễn viên, quay phim, hoạt hình, thiết kế sản xuất, phân phối, những bạn trẻ đã làm phim ngắn hay là sinh viên ngành điện ảnh năm thứ ba, sinh viên sắp tốt nghiệp đều có thể tham gia.
Với mục tiêu xây dựng các tác phẩm chất lượng cao, các hoạt động trong khuôn khổ Trại sáng tác như chương trình đào tạo thực hành, hội thảo nhóm và những ngôi sao nổi tiếng, buổi trao đổi ý tưởng kịch bản HANIFF. Xưởng phim HANIFF cũng mang đến những chủ đề nóng hổi, tạo nguồn cảm hứng mạnh mẽ và học hỏi thêm về những trào lưu, sự phát triển mới trong điện ảnh hiện nay.
Đã có nhiều tên tuổi trẻ trưởng thành từ Trại sáng tác và gặt hái được những thành công tại các liên hoan phim quốc tế như: Nguyễn Hoàng Điệp, đạo diễn phim “Đập cánh giữa không trung”; Đinh Tuấn Vũ, đạo diễn phim “Và anh sẽ trở lại”…
Sau 3 kỳ tổ chức Liên hoan Phim quốc tế Hà Nội, vị thế của Liên hoan đã từng bước được nâng lên. Bà Ngô Phương Lan, Cục trưởng Cục Điện ảnh, Giám đốc Liên hoan phim cho biết tại Liên hoan Phim quốc tế Hà Nội năm 2012, Hội đồng tuyển chọn đã rất khó khăn khi chọn phim Việt Nam để chiếu giới thiệu và dự thi vì chất lượng chưa thực sự như mong muốn. Năm nay, trong số hơn 50 phim sản xuất từ cuối 2012 đến nay, Hội đồng đã rất thống nhất chọn được 18 phim.
Như vậy, có thể nói đây là bước tiến về số lượng và chất lượng phim của Việt Nam, đây là điều đáng mừng cho điện ảnh nước nhà. Bên cạnh đó, từ sự cọ xát công bằng với các nền điện ảnh trong khu vực và thế giới qua Liên hoan Phim Quốc tế, chắc chắn chất lượng phim Việt Nam sẽ ngày càng được nâng cao, bắt kịp với xu thế điện ảnh quốc tế và thỏa mãn nhu cầu thưởng thức của công chúng yêu điện ảnh./.
