Toàn cảnh Hội nghị Bộ trưởng Tài chính G7 tại London, Anh, ngày 4/6/2021. (Ảnh: AFP/TTXVN) Theo Reuters và BBC, nhóm Các nước công nghiệp phát triển hàng đầu thế giới (G7) vừa đạt một thỏa thuận “lịch sử” về thuế doanh nghiệp toàn cầu.
Các bộ trưởng tài chính G7 nhóm họp ở thủ đô London của Anh, đã nhất trí chống lại tình trạng né tránh thuế thông qua biện pháp buộc các công ty phải trả thuế ở những nước họ hoạt động kinh doanh.
Các bộ trưởng tài chính G7 cũng đồng ý trên nguyên tắc mức thuế doanh nghiệp tối thiểu toàn cầu là 15% để tránh các nước tranh giành quyền lợi của nhau.
Tuyên bố của Hội nghị Bộ trưởng tài chính G7 nêu rõ: "Chúng tôi cam kết đạt được một giải pháp công bằng về quyền áp thuế, theo đó các nước có quyền áp thuế đối với ít nhất 20% lợi nhuận vượt quá biên độ 10% đối với các công ty đa quốc gia lớn nhất và sinh lời nhiều nhất."
Tuyên bố cũng khẳng định G7 sẽ tiến hành điều phối hợp lý giữa việc áp dụng các quy định thuế quốc tế mới với việc xóa bỏ thuế dịch vụ kỹ thuật số và các biện pháp tương tự đối với tất cả các công ty.
Theo đó, các hãng công nghệ khổng lồ như Amazon và Google sẽ nằm trong số các công ty bị ảnh hưởng. Một thông tin được đăng tải tuần trước cho biết chi nhánh tại Ireland của Microsoft không chi trả một đồng thuế nào từ lợi nhuận 315 tỷ USD trong năm 2020 vì chi nhánh này đăng ký ở Bermuda với mục đích tránh thuế.
Thỏa thuận được thông báo hôm 5/6 giữa các nước Mỹ, Anh, Pháp, Đức, Canada, Italy và Nhật Bản có thể sẽ giúp các chính phủ thu hàng tỷ USD tiền thuế để trả bớt các khoản nợ mà các nước vay trong cuộc khủng hoảng COVID-19.
[G7 tiến sát đến một “thỏa thuận lịch sử” về thuế doanh nghiệp toàn cầu]
Thỏa thuận này, đã được đàm phán trong nhiều năm, sẽ tăng áp lực lên các quốc gia khác phải hành động tương tự, trong đó có cuộc họp thượng đỉnh Nhóm các nền kinh tế phát triển và mới nổi hàng đầu thế giới (G20) vào tháng tới.
Bộ trưởng Tài chính Anh Rishi Sunak cho biết thỏa thuận này sẽ tạo ra sân chơi công bằng cho các công ty toàn cầu. Ông nói: “Sau nhiều năm bàn thảo, các bộ trưởng tài chính G7 đã đạt được một thỏa thuận lịch sử để cải cách hệ thống thuế toàn cầu, làm cho nó phù hợp với kỷ nguyên số toàn cầu.”
Bộ trưởng Tài chính Đức Olaf Scholz ca ngợi đây là một thỏa thuận “lịch sử” của G7. Ông cho rằng các công ty từ nay sẽ không thể né tránh việc nộp thuế bằng cách khai báo lợi nhuận ở các nước có mức thuế thấp hơn. Trong một tuyên bố, ông Scholz nhấn mạnh: “Đây là một tin tốt lành cho sự công bằng về thuế và tinh thần đoàn kết và là tin xấu đối với các thiên đường thuế trên thế giới.”
Chia sẻ quan điểm trên, Bộ trưởng Tài chính Pháp Bruno Le Maire cho biết mức thuế doanh nghiệp toàn cầu vừa được G7 đưa ra chỉ là “điểm khởi đầu”, đồng thời cam kết nỗ lực để tiếp tục nâng cao mức thuế này. Ông khẳng định: “Đây chỉ là điểm khởi đầu và trong những tháng tới, chúng tôi sẽ nỗ lực nhằm đảm bảo đưa ra mức thuế doanh nghiệp tối thiểu cao nhất có thể.”
Vì sao G7 muốn thay đổi quy định thuế?
Các chính phủ từ lâu đã chật vật với thách thức đánh thuế các công ty toàn cầu hoạt động trên nhiều quốc gia. Thách thức này ngày một lớn với sự bùng nổ của các công ty công nghệ khổng lồ như Amazon và Facebook. Hiện tại, các công ty có thể mở các chi nhánh địa phương ở các nước có mức thuế khá thấp và công bố lợi nhuận ở đó.
Điều đó có nghĩa họ chỉ trả mức thuế tại địa phương, ngay cả khi lợi nhuận được thu từ các thị trường khác. Cách làm này là hợp pháp và phổ biến.
Thỏa thuận mới nhằm ngưng tình trạng này xảy ra theo hai cách: Thứ nhất, các nước G7 muốn có một mức thuế toàn cầu tối thiểu để tránh xảy ra “cuộc đua giảm thuế,” theo đó các nước đua nhau cắt giảm thuế để cạnh tranh. Thứ hai, quy định mới sẽ buộc các công ty trả thuế ở những nước mà họ bán sản phẩm và dịch vụ, thay vì ở nơi mà họ công bố lợi nhuận.
Thỏa thuận gồm những gì?
Các bộ trưởng tài chính G7 đã nhất trí về một cách tiếp cận chung để đánh thuế các công ty toàn cầu. Những công ty đa quốc gia khổng lồ - chẳng hạn như Google, Amazon và Facebook - sẽ buộc phải trả một khoản phí cho doanh số bán hàng tại quốc gia mà họ kiếm được, cũng như nơi họ có trụ sở chính. Chỉ những công ty lớn có tỷ suất lợi nhuận ít nhất 10% mới bị ảnh hưởng bởi sự thay đổi này.
Bộ trưởng Tài chính Anh Rishi Sunak (giữa) và đại diện Nhóm các nước công nghiệp phát triển hàng đầu thế giới (G7) tại Hội nghị Bộ trưởng Tài chính G7 ở London, ngày 5/6/2021. (Ảnh: AFP/TTXVN) Tổng cộng 20% của bất kỳ khoản lợi nhuận nào trên mức 10% sẽ được phân bổ lại. Khoản tiền đó sẽ phải chịu thuế doanh nghiệp ở các quốc gia mà các công ty hoạt động kinh doanh. G7 cũng đồng ý thiết lập một tiêu chuẩn toàn cầu về thuế doanh nghiệp - được đặt ở mức tối thiểu 15%.
Các quốc gia có thể tăng con số đó cao hơn với mức thuế “được áp dụng trên cơ sở từng quốc gia.” Chi tiết của thỏa thuận giờ đây sẽ được bàn thảo tại cuộc họp của các bộ trưởng tài chính và thống đốc ngân hàng trung ương vào tháng Bảy tới.
Bộ trưởng Tài chính Ireland Paschal Donohoe viết trên Twitter rằng “Việc đạt được một thỏa thuận bền vững, tham vọng và công bằng về cơ cấu thuế quốc tế sẽ có lợi cho tất cả mọi người.”
Ireland hiện có mức thuế doanh nghiệp thấp, chỉ 12,5%. Ông Donohoe cho biết thêm rằng thỏa thuận này phải “đáp ứng nhu cầu của các nước lớn và nhỏ, phát triển và đang phát triển.”
Các công ty phản ứng ra sao?
Một người phát ngôn của Amazon được Reuters dẫn lời: “Chúng tôi tin rằng một quá trình do Tổ chức Phát triển và Hợp tác Kinh tế (OECD) dẫn dắt và tạo được một giải pháp đa phương sẽ giúp mang lại ổn định cho hệ thống thuế quốc tế. Thỏa thuận của G7 đánh dấu một bước đi đáng hoan nghênh để đạt được mục tiêu này. Chúng tôi hy vọng những cuộc bàn thảo này sẽ xúc tiến trong phạm vi rộng hơn với G20 và Diễn đàn thực hiện các cam kết quản lý thuế quốc tế đa phương (Inclusive Framework).”
Một người phát ngôn của Google nói: “Chúng tôi ủng hộ mạnh mẽ công việc đang được tiến hành để cập nhật các quy định thuế quốc tế. Chúng tôi hy vọng các nước tiếp tục làm việc với nhau để đảm bảo một thỏa thuận cân bằng và lâu dài sẽ được hoàn tất sớm.”
Trên mạng xã hội Twitter, người phụ trách các vấn đề toàn cầu của Facebook Nick Clegg cho biết mạng xã hội này hoan nghênh tiến bộ mà G7 đã đạt được về vấn đề mức thuế và chấp nhận rằng điều này có thể dẫn đến Facebook sẽ phải đóng thuế nhiều hơn và đóng thuế ở những nước khác nhau.
Theo ông Clegg, thỏa thuận của G7 là bước tiến quan trọng đầu tiên hướng đến một sự ổn định cho các doanh nghiệp và củng cố niềm tin của người dân vào hệ thống thuế toàn cầu./.
