Đưa khoa học và công nghệ trở thành khâu đột phá

Thủ tướng yêu cầu trong năm nay Bộ Khoa học-Công nghệ phải đưa khoa học-công nghệ thành khâu đột phá, động lực thúc đẩy kinh tế-xã hội.
Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nhấn mạnh nhiệm vụ trong năm nay và các năm tới BộKhoa học và Công nghệ phải quyết tâm thực hiện bằng được mục tiêu đưa khoa họcvà công nghệ trở thành khâu đột phá, động lực thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hộicủa đất nước.

Phát biểu chỉ đạo Hội nghị tổng kết công tác năm 2011 và phương hướng, nhiệmvụ năm 2012 của Bộ Khoa học và Công nghệ, ngày 10/1, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũngcũng đánh giá cao những đóng góp tích cực của ngành khoa học và công nghệ đốivới sự phát triển kinh tế-xã hội chung của đất nước trong năm 2011 vừa qua, nhấtlà những đóng góp cho phát triển nông nghiệp - một ngành trụ cột của nền kinhtế.

Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cho rằng chất lượng đội ngũ cán bộ khoa học hiệnnay còn chưa đáp ứng được yêu cầu đặt ra; việc triển khai một số chương trình,dự án, đề án lớn về khoa học và công nghệ còn chậm; các phòng thí nghiệm đượcđầu tư kinh phí lớn song chưa được khai thác hết công suất… là những hạn chế màmà Bộ Khoa học và Công nghệ cần lưu ý và từng bước khắc phục.

Cũng theo đánh giá của Thủ tướng, những năm qua, trình độ khoa học và côngnghệ của Việt Nam ngày càng được nâng cao, khoảng cách về khoa học và công nghệở một số lĩnh vực giữa Việt Nam và các nước được thu hẹp; việc đổi mới công nghệtrong các ngành, các doanh nghiệp được tăng cường và quản lý Nhà nước về sở hữutrí tuệ có bước tiến mới…

Đề cập tới các nhiệm vụ cụ thể, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng yêu cầu trong nămnay, Bộ Khoa học và Công nghệ cần tiếp tục hoàn thiện thể chế nhằm tạo ra môitrường thuận lợi cho việc nghiên cứu, ứng dụng khoa học công nghệ; đổi mới côngnghệ trong sản xuất; tăng hàm lượng chất xám, khoa học công nghệ trong mỗi sảnphẩm hàng hóa, dịch vụ… phục đắc lực cho tái cấu trúc kinh tế, chuyển đổi môhình tăng trưởng và sự phát triển bền vững của đất nước.

Bộ quan tâm đẩy mạnh hoạt động nghiên cứu cơ bản trong đó quan tâm tới 3 lĩnhvực là toán, lý và khoa học xã hội; tập trung đẩy nhanh tiến độ, đầu tư cho cáckhu công nghệ cao, các phòng thí nghiệm trọng điểm; tiếp tục hỗ trợ các doanhnghiệp đầu tư nghiên cứu đổi mới công nghệ.

Ngành tổ chức tốt việc thực hiện phát triển thị trường công nghệ; phát triển vàxã hội hóa mạnh các hoạt động dịch vụ khoa học và công nghệ, đặc biệt là cácdịch vụ thông tin, tư vấn, đánh giá, thẩm định và giám định công nghệ, các dịchvụ sở hữu trí tuệ và tiêu chuẩn-đo lường-chất lượng…Việc ứng dụng công nghệ đượcđẩy mạnh nhất là công nghệ thông tin, công nghệ sinh học… vào các ngành nghề sảnxuất, nhất là những ngành nghề sản xuất thế mạnh, tạo ra nhiều sản phẩm phục vụxuất khẩu; những mặt hàng thiết yếu phục vụ đời sống nhân dân.

Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cũng yêu cầu Bộ Khoa học và Công nghệ quan tâm tớihoạt động thanh tra, kiểm tra; đào tạo nguồn nhân lực và mở rộng hoạt động hợptác quốc tế về khoa học và công nghệ; tích cực chuẩn bị về hạ tầng kỹ thuật vànhân lực cho phát triển điện hạt nhân.

Năm 2011, Bộ Khoa học và Công nghệ đã hoàn thành khối lượng công việc lớn,bao gồm những việc đang trong quá trình triển khai cũng như những công việc mangtính khởi động cho giai đoạn 2011-2015. Các định hướng, nội dung, nhiệm vụ khoahọc và công nghệ đã bám sát Chiến lược phát triển kinh tế-xã hội của đất nước.Kết quả hoạt động khoa học công nghệ đã đáp ứng tốt hơn, kịp thời hơn nhu cầuphát triển kinh tế-xã hội, nhất là phục vụ trực tiếp quá trình chuyển đổi cơ cấukinh tế (tái cấu trúc nền kinh tế và chuyển đổi mô hình tăng trưởng) và hội nhậpquốc tế. Cơ chế quản lý và phương thức tổ chức thực hiện các nhiệm vụ khoa họcvà công nghệ đạt được nhiều kết quả tích cực.

Hiện, Bộ đã xác định danh mục 25 sản phẩm, nhóm sản phẩm theo tiêu chí sảnphẩm quốc gia với trên 350 sáng chế về công nghệ được sử dụng trong quá trìnhnghiên cứu, chế tạo và sản xuất các sản phẩm. Bộ nghiên cứu, điều tra và đánhgiá trên 1.000 doanh nghiệp thuộc lĩnh vực sản xuất, chế tạo 28 nhóm ngành cónhu cầu và năng lực đổi mới công nghệ.

Xác định doanh nghiệp là trung tâm của đổi mới công nghệ, Bộ đã triển khai nhiềugiải pháp khuyến khích và hỗ trợ doanh nghiệp đầu tư nghiên cứu, đổi mới côngnghệ, tạo tác động tích cực làm tăng đầu tư của khu vực ngoài ngân sách cho khoahọc và công nghệ.

Một trong các hướng hỗ trợ doanh nghiệp hiệu quả là tìm kiếm,trao đổi công nghệ, chuyên gia công nghệ với nước ngoài; hỗ trợ các doanh nghiệphình thành viện, trung tâm nghiên cứu trong doanh nghiệp để phục vụ quá trìnhđổi mới công nghệ;…đồng thời, Bộ đã quan tâm tạo lập môi trường pháp lý đảm bảocho thị trường công nghệ vận hành hiệu quả thông qua hệ thống pháp luật về thịtrường công nghệ, sở hữu trí tuệ, tiêu chuẩn-đo lường-chất lượng.

Công tác quản lý Nhà nước về năng lượng nguyên tử và an toàn bức xạ được tậptrung đẩy mạnh, nhằm đáp ứng khối lượng công việc ngày càng lớn trong giai đoạnchuẩn bị đầu tư xây dựng nhà máy điện hạt nhân đầu tiên. Đẩy mạnh thực hiệnChiến lược và Kế hoạch ứng dụng năng lượng nguyên tử vì mục đích hòa bình, Bộ đãhoàn tất cơ bản thủ tục đàm phán với Nga để thành lập Trung tâm hợp tác khoa họcvà công nghệ hạt nhân...

Lĩnh vực tiêu chuẩn, đo lường, chất lượng và sở hữu trí tuệ đã hướng mạnh tớiviệc thúc đẩy nghiên cứu, ứng dụng khoa học và công nghệ và hỗ trợ các doanhnghiệp nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm và hiệu quả sản xuất-kinh doanh,phát triển và bảo vệ tài sản trí tuệ để củng cố năng lực cạnh tranh của doanhnghiệp trên thị trường.

Hoạt động hợp tác và hội nhập quốc tế về khoa học và công nghệ phát triển mạnhmẽ trên mọi lĩnh vực. Mạng lưới tùy viên khoa học và công nghệ được mở rộng ởcác quốc gia, địa bàn tiềm năng trong khu vực và thế giới, trở thành một kênhquan trọng giúp khai thông các quan hệ hợp tác và tìm kiếm, thu thập thông tinvà bí quyết công nghệ để phục vụ nhu cầu phát triển khoa học-công nghệ và kinhtế-xã hội của đất nước.

Năm 2012, Bộ Khoa học và Công nghệ xác định việc nâng cao chất lượng và hiệu quảhoạt động khoa học và công nghệ là ưu tiên số một; cùng với đó là tập trung đầutư cho nghiên cứu cơ bản, nghiên cứu ứng dụng, phát triển các công nghệ nguồn,xây dựng hạ tầng khoa học và công nghệ quốc gia; đổi mới cơ bản, toàn diện vàđồng bộ tổ chức, cơ chế quản lý và cơ chế hoạt động khoa học và công nghệ...

Các nhiệm vụ cụ thể phát triển khoa học và công nghệ trong năm nay được xácđịnh là, tiếp tục hoàn thiện nền tảng pháp lý về khoa học và công nghệ, tậptrung đưa các đạo luật đã ban hành đi vào cuộc sống; đẩy mạnh thực hiện cácchương trình, dự án khoa học và công nghệ; tăng cường tiềm lực khoa học côngnghệ; thúc đẩy hoạt động đổi mới, ứng dụng công nghệ, phát triển thị trường côngnghệ; kiện toàn và nâng cao hiệu quả hệ thống sở hữu trí tuệ; đẩy mạnh hợp tácvà hội nhập quốc tế về khoa học và công nghệ…./.

Thiện Thuật (TTXVN/Vietnam+)

Tin cùng chuyên mục

Kết nối tri thức toàn cầu: Chìa khoá phát triển hạ tầng AI và công nghệ xanh cho Việt Nam

Kết nối tri thức toàn cầu: Chìa khoá phát triển hạ tầng AI và công nghệ xanh cho Việt Nam

Sự kiện “Kết nối Khoa học và Công nghệ giữa chuyên gia Việt Nam ở nước ngoài và doanh nghiệp trong nước” diễn ra tại Thành phố Hồ Chí Minh sáng 27/11 trong khuôn khổ Diễn đàn Kinh tế mùa Thu 2025. Diễn đàn đã tập trung thảo luận vào ba trụ cột chiến lược: hạ tầng AI chủ quyền, công nghiệp bán dẫn và vật liệu xanh. 

Đại diện lãnh đạo các cơ quan, tổ chức trong nước và quốc tế tham dự Hội nghị Khoa học và Công nghệ hạt nhân toàn quốc lần thứ 16. (Ảnh: Thanh Phong/Vietnam+)

Nhân lực và hợp tác: Chìa khóa mở cánh cửa năng lượng hạt nhân Việt Nam

Hội nghị Khoa học và Công nghệ hạt nhân toàn quốc lần thứ 16 tại Đà Nẵng nhấn mạnh vai trò của các yếu tố nhân lực và hợp tác quốc tế trong tiến trình đưa năng lượng hạt nhân trở thành trụ cột phát triển bền vững. Đây là diễn đàn khoa học lớn nhất của ngành năng lượng nguyên tử, diễn ra trong thời điểm Việt Nam tái khởi động chương trình điện hạt nhân quốc gia và ban hành Luật Năng lượng nguyên tử (sửa đổi).