Sự kiện Trung Quốc ngang nhiên đưa giàn khoan dầu Hải Dương 981 (Haiyang Shiyou 981) cùng nhiều tàu vào hoạt động trái phép tại vùng đặc quyền kinh tế, thềm lục địa của Việt Nam đã gây bất bình trong cộng đồng quốc tế.
Tiếp tục làn sóng các học giả lên tiếng phản đối các hành vi ngang ngược của Trung Quốc, cộng tác viên của Vietnam+ tại Vienna (Áo) đã có cuộc trao đổi với nhà báo nổi tiếng người Palestine Kawther Salam về vấn đề này.
Theo bà Salam, Trung Quốc đã bộc lộ rõ “tham vọng thực dân,” vi phạm rõ ràng chủ quyền của nước láng giềng cũng như luật pháp quốc tế và mọi định chế quốc tế đều bảo vệ chủ quyền của Việt Nam.
Bà Kawther Salam hiện sống ở Áo, hiện là biên tập viên trang “Europe and Middle East News”, đã có hơn 25 năm kinh nghiệm tác nghiệp ở những khu vực xảu ra xung đột và từng được nhận giải thưởng Hellman/Hammet về Nhân quyền quốc tế.
Nhà báo Yen Platz: Bà nghĩ sao về hành động của Trung Quốc ở Biển Đông vài tuần vừa qua?
Nhà báo Kawther Salam: Đó là sự vi phạm rõ ràng và không thể chấp nhận được chủ quyền và biên giới của một nước láng giềng, là Việt Nam. Nó cũng che giấu những tham vọng thực dân trong việc cướp bóc tài nguyên của nước khác, đi ngược lại luật pháp và các thỏa thuận quốc tế mà Trung Quốc đã ký kết với các tổ chức quốc tế.
Bà nghĩ sao về ý định khoan dầu trên một vùng biển thuộc Việt Nam của Trung Quốc?
Đó là sự đe dọa rõ ràng với chủ quyền Việt Nam và tìm cách kiểm soát dầu mỏ cũng như kiếm chác trên lưng Việt Nam. Bước đi này cũng cho thấy các tham vọng thực dân với các đảo thuộc Việt Nam.
Bà nghĩ mục đích của việc Trung Quốc cư xử như thế trên biển Đông là gì? Liệu nó có lặp lại trong tương lai? Liệu căng thẳng giữa Việt Nam và Trung Quốc có tăng thêm?
Đó là một hành vi khiêu khích mà Trung Quốc sử dụng để đo phản ứng của Việt Nam. Không có gì nghi ngờ về việc hành vi của Trung Quốc che giấu tham vọng cướp bóc tài nguyên của Việt Nam.
Từ quan điểm của tôi, người Việt Nam sẽ không đứng nhìn và im lặng khi chủ quyền của họ bị vi phạm. Ít nhất lịch sử xác nhận rằng người dân Việt Nam có thể tự bảo Tổ quốc.
Theo bà thì Việt Nam nên làm gì vào thời điểm này?
Tôi nghĩ những cánh cửa ở Hội đồng bảo an Liên Hợp Quốc và các định chế quốc tế đều mở và mọi lựa chọn đều mở trong việc bảo vệ chủ quyền và sự toàn vẹn lãnh thổ của Việt Nam.
Bà có thông tin gì về căng thẳng gia tăng giữa Trung Quốc với Nhật Bản, Philippines và Việt Nam? Bà cho rằng cần phải làm gì?
Như tôi đã nói, những gì đang xảy ra là để đo lường phản ứng của Việt Nam. Và Việt Nam không cần phải phí thời gian nghĩ ngợi về những gì Trung Quốc đang làm trên lãnh hải của các bạn.
Tôi cho rằng bất kỳ ai vào nhà bạn mà không xin phép thì là trộm cắp hoặc kẻ cướp, và cách xử lý đúng nhất là đá chúng ra khỏi cửa, tiến hành các hành động pháp lý thông qua những định chế quốc tế hoặc tự vệ hợp lý.
Cảm ơn bà rất nhiều!