
Số việc làm mới tạo ra trong tháng 3 vượt dự báo không chỉ giúp dịu bớt mối lo về nguy cơ xảy ra một cuộc suy thoái, mà còn là một tin tốt lành đối với Tổng thống Mỹ Donald Trump.
Đối với Trump, mục tiêu lớn nhất là tái đắc cử, cho nên trong bối cảnh “bóng mây đen” liên quan tới những cáo buộc Trump cấu kết với Nga dần tan và chiến tranh thương mại với Trung Quốc sắp được giải quyết, nếu kinh tế 2 năm tới duy trì tăng trưởng bình thường, đặc biệt là tránh được suy thoái, nhiều khả năng Trump sẽ ở lại Nhà Trắng thêm một nhiệm kỳ.
Theo Tin tức Thế giới ngày 8/4, tình hình chính trị của Trump mấy tháng trước hoàn toàn khác so với hiện nay.
Tháng 11/2018, đảng Cộng hòa thất bại trong bầu cử giữa nhiệm kỳ, để mất quyền kiểm soát Hạ viện vào tay đảng Dân chủ, khiến Trump phải đối mặt với nguy cơ bị Hạ viện điều tra, thậm chí là luận tội trong 2 năm còn lại của nhiệm kỳ tổng thống.
Tháng 12/2018, ông Michael Cohen, cựu luật sư của Trump bị kết án 3 năm tù giam.
Khi điều trần trước Quốc hội, Cohen đã tiết lộ nhiều hành vi vi phạm pháp luật của Trump, bao gồm việc chi 280.000 USD cho nữ diễn viên phim khiêu dâm Stormy Daniels, cựu người mẫu Playboy Karen McDougal để dàn xếp vấn đề của Trump, và sử dụng danh nghĩa ứng cử viên tổng thống trong cuộc bầu cử năm 2016 để tìm kiếm khả năng xây dựng tòa tháp Donald Trump ở Moskva.
Tháng 1/2019, để có tiền xây dựng bức tường biên giới giữa Mỹ và Mexico, Trump đã không ngại để chính phủ rơi vào tình trạng đóng cửa trong 35 ngày và phải đối mặt với không ít chỉ trích.
Khi đó, tình hình của Trump có thể nói là “tứ bề thọ địch.” Nhưng sau khi công tố viên đặc biệt Robert Mueller không kết luận Trump thông đồng với Nga can thiệp kết quả bầu cử Mỹ năm 2016, và chiến tranh thương mại với Trung Quốc có thể sẽ sớm được giải quyết, đặc biệt là dấu hiệu suy thoái kinh tế biến mất, khả năng tái đắc cử của Trump đã tăng mạnh.
Đầu tháng 3, Bộ Lao động Mỹ công bố báo cáo việc làm cho thấy 20.000 việc làm mới đã được bổ sung vào thị trường trong tháng 2.
Tuy nhiên, theo dữ liệu điều chỉnh, số việc làm mới của tháng 2 là 33.000, tăng 13.000 so với con số đưa ra trong lần công bố sơ bộ.
[Kết quả cuộc thăm dò dư luận về ứng cử viên Tổng thống Mỹ]
Mặc dù vậy, đây là con số đáng thất vọng vì nó thấp hơn nhiều so với con số 175.000 việc làm mới mà các chuyên gia phân tích dự báo và mức 311.000 việc làm mới được tạo ra trong tháng 1/2019, làm dấy lên lo ngại về khả năng kinh tế Mỹ rơi vào suy thoái.
Do vậy, số liệu việc làm tháng 3 rất quan trọng. Theo công bố của Bộ Lao động Mỹ hôm 5/4, khu vực phi nông nghiệp của nước này tạo thêm được 196.000 công việc mới trong tháng 3, vượt xa mức dự báo 180.000 công việc mới mà các nhà phân tích đưa ra trước đó.
Các nhà kinh tế đã thở phào nhẹ nhõm. Quan trọng hơn, điều đó cho thấy kinh tế Mỹ tăng trưởng mạnh mẽ hơn những gì họ nghĩ và không có dấu hiệu rơi vào suy thoái.
Ngoài ra, thông tin tốt lành trên thị trường lao động sẽ ảnh hưởng trực tiếp tới quyết sách về lãi suất của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed).
Fed có thể sẽ duy trì quyết định không nâng lãi suất và việc này sẽ giúp ổn định kinh tế.
Trong 2 năm tới, chỉ cần kinh tế Mỹ duy trì tăng trưởng bình thường ở mức khoảng 2% và Trump không dính vào bê bối chính trị lớn nào, cơ hội ở lại Nhà Trắng của chính trị gia này sẽ tăng lên.
Tăng trưởng kinh tế Mỹ quý I/2019 giảm, ban đầu dự kiến chỉ đạt 1%, nhưng sau khi Bộ Lao động Mỹ công bố báo cáo việc làm hôm 5/4, các chuyên gia kinh tế đã điều chỉnh dự báo lên 2% và có thể vượt trên 2% trong quý 2 cũng như 6 tháng cuối năm 2019. Còn đối với năm 2020, các chuyên gia dự báo kinh tế Mỹ sẽ duy trì ở mức khoảng 2%.
Theo chuyên trang thống kê FiveThirtyEight, trong hơn 2 năm tại vị, bình quân mức độ hài lòng đối với Trump là 42% và không hài lòng là 53%.
Dự đoán vào quý 2/2020, tỷ lệ ủng hộ Trump có thể sẽ duy trì trong khoảng 42%-53%. Nếu tỷ lệ ủng hộ Donald Trump đạt mức thấp nhất thì tình hình kinh tế khi đó sẽ trở thành nhân tố quyết định kết quả bầu cử.
Dữ liệu của FiveThirtyEight cho thấy nếu tỷ lệ ủng hộ Trump ở mức thấp nhất và tăng trưởng kinh tế là 1%, Trump có thể giành được 263 phiếu đại cử tri.
Trong trường hợp tăng trưởng kinh tế đạt 2%, Trump có thể giành được 283 phiếu đại cử tri, vượt qua mức cần thiết để chiến thắng là 270 phiếu. Nếu tăng trưởng kinh tế đạt 3%, Trump có thể giành 303 phiếu đại cử tri.
Căn cứ vào dự đoán nêu trên, FiveThirtyEight cho rằng chỉ cần tăng trưởng kinh tế quý 2/2020 duy trì ở mức 2% và Trump không dính líu tới bê bối chính trị lớn nào, nhiều khả năng chính trị gia này sẽ làm tổng thống Mỹ thêm một nhiệm kỳ./.