Thủ tướng Anh Theresa May. (Nguồn: AFP/TTXVN) Thủ tướng Anh Theresa May ngày 28/2 đã có những phản ứng quyết liệt đối với dự thảo đề xuất của Liên minh châu Âu (EU) về Brexit, đồng thời cảnh báo London sẽ không bao giờ cho phép EU "làm xói mòn" sự toàn vẹn của hiến pháp nước này.
Phát biểu trước Quốc hội Anh, Thủ tướng May nêu rõ một khi được thực thi, dự thảo pháp lý về "Thỏa thuận rút lui" giữa EU và Vương quốc Anh sẽ hủy hoại thị trường chung của Anh, đe dọa sự toàn vẹn hiến pháp của Anh khi tạo ra một hàng rào thuế quan và điều tiết dọc Biển Ireland và sẽ không một thủ tướng nào của Anh chấp nhận điều đó.
Trước đó cùng ngày, Trưởng đoàn đàm phán của EU về việc Brexit, ông Michel Barnier, đã công bố một bản phác thảo pháp lý đầu tiên về "Thỏa thuận rút lui" giữa EU và Anh. Văn bản, có 168 điều khoản trong 120 trang, bao gồm nội dung chủ yếu của các cuộc thảo thuận đã được thống nhất vào tháng 12/2017 trên ba chủ đề then chốt là số phận của các kiều dân của hai bên, thanh toán tài chính và tương lai biên giới biên giới Cộng hòa Ireland và vùng Bắc Ireland thuộc Anh.
Ông Michel Barnier cho hay theo dự thảo, vùng Bắc Ireland thuộc Anh có thể bảo toàn những quy định trên cơ sở phù hợp với quy định của liên minh thuế quan hậu Brexit. Ông cho biết văn bản phác thảo này cũng đề cập tới một giải pháp, theo đó Bắc Ireland vẫn trong liên kết hoàn toàn với Cộng hòa Ireland - nước thành viên của EU, với thị trường chung EU và Liên minh thuế quan nếu không có giải pháp nào khác được đưa ra.
Văn bản cũng nêu chi tiết các quy định về giai đoạn chuyển tiếp mà Anh mong muốn sau khi nước này rời khỏi EU vào cuối tháng 3/2019 để tránh những thiệt hại có thể có do sự cắt đứt đột ngột trong lúc chờ đợi ký kết các Hiệp định tự do thương mại giữa hai bên. Trước đó ngày 27/2, ông Michel Barnier đã cảnh báo rằng một giai đoạn chuyển giao hậu Brexit kéo dài vô thời hạn là không khả thi, đồng thời nhấn mạnh châu Âu kiên quyết kết thúc giai đoạn này vào cuối năm 2020.
[EU công bố văn bản pháp lý về Thỏa thuận rút khỏi EU của Anh]
Ngoài vấn đề liên quan đến thời hạn, nhiều bất đồng khác vẫn còn tồn tại trong giai đoạn chuyển tiếp này như việc EU đòi hỏi các quyền công châu Âu đến Anh trong giai đoạn chuyển tiếp phải giống như quyền của những người đã đến Xứ sở Sương mù trước thời điểm Anh rút khỏi EU trong khi Anh không đồng ý.
Về thanh toán tài chính, văn bản của châu Âu dự kiến rằng Anh sẽ tiếp tục đóng góp vào ngân sách châu Âu như họ đã cam kết trong khuôn khổ ngân sách nhiều năm cho giai đoạn 2014-2020, điều đó cho phép bao hàm hết giai đoạn chuyển tiếp. Ngoài ra, London sẽ vẫn phải chịu trách nhiệm về tất cả các cam kết tài chính được đưa ra trong thời gian là thành viên EU, như đã được thống nhất vào cuối tháng 12 vừa qua.
Văn bản lần này không đưa ra một con số cụ thể nào về thanh toán tài chính. EU đánh giá không thể đưa ra một con số cụ thể, nhưng phía Anh mới đây đã cung cấp con số ước tính của họ theo đó hóa đơn “ly dị” sẽ vào khoảng từ 40-45 tỷ euro.
Dự thảo thỏa thuận trên sẽ được trình lên Hội đồng châu Âu và nhóm chuyên trách về Brexit của Nghị viện châu Âu để thảo luận trước khi chuyển cho London để đàm phán. Hội đồng châu Âu cũng hối thúc Anh làm rõ quan điểm của mình về khuôn khổ mối quan hệ trong tương lai để phục vụ cho Hội nghị thượng đỉnh EU sẽ diễn ra ngày 22-23/3, tại đó các nhà lãnh đạo EU dự kiến thông qua các đường hướng chính cho tương lai mối quan hệ giữa hai bên./.
