Sáng 19/10, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng và đoàn đại biểu Việt Nam đã về tới Hà Nội, kết thúc tốt đẹp chuyến thăm chính thức Vương quốc Bỉ, Liên minh châu Âu (EU), Cộng hòa Liên bang Đức, tham dự Hội nghị Cấp cao Á-Âu lần thứ 10 (ASEM 10) tại Milan, Cộng hòa Italy và thăm Tòa thánh Vatican.
Tạo bước phát triển mới trong hệ hợp tácViệt Nam-Bỉ
Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng là quốc khách đầu tiên của tân Thủ tướng Bỉ Charles Michel, đây là hoạt động đối ngoại đầu tiên của Chính phủ liên bang Bỉ do Thủ tướng Charles Michel đứng đầu và diễn ra chỉ một ngày sau khi ngài Charles Michel tuyên thệ nhậm chức.
Thủ tướng Vương quốc Bỉ Charles Michel đón Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng. (Ảnh: Đức Tám/TTXVN) Tại các cuộc hội đàm, hội kiến và tiếp xúc, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cùng các nhà lãnh đạo Bỉ đã nhất trí tăng cường hợp tác thương mại, tạo điều kiện để doanh nghiệp hai nước tiếp xúc, kết nối trong các lĩnh vực ưu tiên như cảng biển, dịch vụ hậu cần, giao thông vận tải, công nghệ xanh, công nghệ cao, hàng không-vũ trụ.
Hai bên thống nhất duy trì cơ chế họp Ủy ban Hỗn hợp về hợp tác kinh tế để định hướng quan hệ kinh tế, xác định trọng tâm ưu tiên, nâng cao hiệu quả các dự án đã và đang thực hiện, nâng cao hiệu quả phối hợp giữa các cơ chế hợp tác giữa hai nước cũng như hợp tác vùng, cộng đồng.
Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cùng các nhà lãnh đạo Bỉ nhấn mạnh tầm quan trọng của hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn, tự do hàng hải và hàng không ở Biển Đông, giải quyết tranh chấp bằng biện pháp hòa bình, không sử dụng vũ lực hoặc đe dọa sử dụng vũ lực, trên cơ sở luật pháp quốc tế và Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển 1982 cũng như việc thực hiện đầy đủ và hiệu quả Tuyên bố về cách ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) và sự cần thiết của việc sớm đạt được Bộ quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC).
Ký chính thức Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam-EU vào thời gian sớm nhất
Trong khuôn khổ chuyến thăm Liên minh châu Âu, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã hội đàm với Chủ tịch Ủy ban châu Âu (EC) Manuel Barroso; gặp Chủ tịch Hội đồng châu Âu Herman Van Rompuy...
Tại hội đàm Chủ tịch Ủy ban châu Âu Manuel Barroso, Thủ tướng Nguyễn Tấn mong muốn hai bên sớm hoàn tất phê chuẩn Hiệp định khung Đối tác và Hợp tác toàn diện (PCA) và ký chính thức Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam-EU (EVFTA) vào thời gian sớm nhất; đề nghị EU sớm công nhận quy chế kinh tế thị trường cho Việt Nam vào thời điểm hai bên kết thúc đàm phán.
Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng và Chủ tịch Ủy ban châu Âu José Manuel Barroso chứng kiến Lễ ký Cam kết tài trợ 400 triệu euro của Ủy ban châu Âu cho Việt Nam, giai đoạn 2014-2020. (Ảnh: Đức Tám/TTXVN) Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nhất trí với Chủ tịch Manuel Barroso rằng việc hoàn tất EVFTA sẽ giúp Việt Nam với tư cách một nền kinh tế thị trường hội nhập thành công vào nền kinh tế toàn cầu.
Thủ tướng nhấn mạnh EVFTA cùng với PCA là những trụ cột chính trị và kinh tế quan trọng, vững chắc để quan hệ hợp tác Việt Nam-EU ngày càng phát triển, tương xứng với tiềm năng và mong đợi của cả hai bên.
Chủ tịch Manuel Barroso khẳng định EC và các nước thành viên EU sẽ phối hợp chặt chẽ để thúc đẩy hợp tác Việt Nam-EU; nhấn mạnh mong muốn tăng cường hơn nữa quan hệ ASEAN-EU; đánh giá cao đóng góp của Việt Nam tại khu vực và cam kết ủng hộ vai trò trung tâm của ASEAN trong cấu trúc an ninh khu vực đang định hình.
Hai bên nhất trí tăng cường tiếp xúc và trao đổi ở các cấp; khuyến khích doanh nghiệp Việt Nam và EU đầu tư, kinh doanh tại thị trường của nhau; đẩy mạnh quan hệ kinh tế-thương mại và hợp tác phát triển, tăng cường hợp tác trong các lĩnh vực chuyên ngành như y tế, giáo dục, đào tạo nguồn nhân lực, môi trường, biến đổi khí hậu...
Bên cạnh các vấn đề song phương, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng và Chủ tịch Manuel Barroso cũng trao đổi về một số vấn đề quốc tế và khu vực cùng quan tâm. Hai bên cùng nhấn mạnh sự cần thiết bảo đảm an ninh, an toàn và tự do hàng hải, hàng không ở Biển Đông.
Chủ tịch EC khẳng định lại lập trường của EU ủng hộ giải quyết tranh chấp bằng các biện pháp hòa bình, trên cơ sở luật pháp quốc tế, đặc biệt là Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển (UNCLOS) năm 1982; kêu gọi các bên liên quan không tiến hành các hành động đơn phương gây phương hại cho hòa bình, ổn định ở khu vực; thực hiện đầy đủ Tuyên bố về ứng xử của các bên tại Biển Đông (DOC) và sớm đạt được bộ Quy tắc ứng xử của các bên ở Biển Đông (COC).
Đưa quan hệ Việt Nam-Đức lên tầm cao mới
Kết thúc tốt đẹp chuyến thăm chính thức Vương quốc Bỉ và Liên minh châu Âu, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng và Đoàn cấp cao Chính phủ Việt Nam lên đường sang thăm chính thức Cộng hòa liên bang Đức theo lời mời của Thủ tướng Angela Markel.
Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng và Thủ tướng Cộng hòa Liên bang Đức Angela Merkel tại cuộc họp báo. (Ảnh: Đức Tám/TTXVN) Thành phố Stuttgart, thủ phủ bang Baden Wuerttemberg là chặng dừng chân đầu tiên của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng. Tại vùng đất được mệnh danh là “Trung tâm Công nghiệp và Thương mại” của nước Đức và châu Âu, chỉ trong vỏn vẹn một buổi chiều, song Thủ tướng đã có chương trình hoạt động dầy đặc, trong đó có cuộc gặp Thủ hiến bang Baden Wuerttemberg, ông Winfried Kretschmann và tới dự, phát biểu tại Diễn đàn Kinh tế Việt Nam-Baden Wuerttemberg.
Rời thành phố Stuttgart tới Berlin, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã có cuộc hội đàm với Thủ tướng Đức Angela Merkel. Hai nhà Lãnh đạo bày tỏ hài lòng về sự phát triển nhanh chóng và hiệu quả của quan hệ Đối tác chiến lược Việt Nam-Đức với việc triển khai thành công nhiều nội dung trong Kế hoạch hành động chiến lược; nhất trí tăng cường trao đổi đoàn các cấp, nhất là cấp cao nhằm tạo xung lực thúc đẩy mạnh mẽ hơn quan hệ hợp tác trên tất cả các lĩnh vực.
Thủ tướng Angela Merkel và Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nhất trí thúc đẩy tiến độ các dự án hợp tác trọng điểm như Ngôi nhà Đức, xây dựng tuyến tầu điện ngầm số 2 tại Thành phố Hồ Chí Minh, tạo động lực thúc đẩy đầu tư của Đức vào Việt Nam.
Hai bên thống nhất tạo điều kiện để các doanh nghiệp và nhà đầu tư của mỗi nước hoạt động và kinh doanh thuận lợi tại thị trường của nhau nhằm khai thác và phát huy tiềm năng, thế mạnh của mỗi nước.
Hai bên cũng trao đổi về các vấn đề khu vực và quốc tế cùng quan tâm; nhất trí tăng cường hợp tác, ủng hộ lẫn nhau trên các diễn đàn đa phương và tổ chức quốc tế, nhất là tại Liên hợp quốc, ASEM, ASEAN-EU.
Đức khẳng định tiếp tục ủng hộ Việt Nam tăng cường quan hệ hợp tác toàn diện với Liên minh châu Âu (EU), thúc đẩy việc EU sớm kết thúc đàm phán, ký kết Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam-EU và công nhận Việt Nam có quy chế kinh tế thị trường cùng thời điểm hoàn tất đàm phán; hoan nghênh Tuyên bố chung giữa Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng và Chủ tịch Ủy ban châu Âu Manuel Barroso về định hướng kết thúc đàm phán Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam-EU.
Về vấn đề Biển Đông, Thủ tướng Đức Angela Merkel khẳng định Đức ủng hộ lập trường của Việt Nam giải quyết tranh chấp bằng các biện pháp hòa bình, trên cơ sở luật pháp quốc tế, Công ước của Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982, Tuyên bố về cách ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) và coi đây là phương thức hiệu quả để giải quyết các khác biệt.
Trước các chính khách, các nhà nghiên cứu hàng đầu của Đức, tại Viện Koerber, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã thẳng thắn trao đổi về những thách thức đối với hòa bình, an ninh, phát triển ở châu Á-Thái Bình Dương và việc phát triển quan hệ Đối tác chiến lược Việt-Đức trong tổng thể quan hệ Á- Âu; cũng như chia sẻ, trả lời các câu hỏi liên quan đến vấn đề này và nhận được sự đồng tình, hưởng ứng và đánh giá cao của các chính khách, các nhà nghiên cứu hàng đầu của Đức.
Việt Nam đóng góp tích cực vào thành công của ASEM 10
Tiếp nối chuyến thăm chính thức Cộng hòa Liên bang Đức, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng tới thành phố cổ kính, tráng lệ và yên bình với những con người giàu lòng mến khách, nơi được mệnh danh là “kinh đô thời trang thế giới”- thành phố Milan của Italy, nơi diễn ra Hội nghị ASEM 10.
Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã có các bài phát biểu quan trọng tại các phiên họp của ASEM 10.
Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng phát biểu tại lễ kKhai mạc Hội nghị Cấp cao Á-Âu lần thứ 10. (Ảnh: Đức Tám/TTXVN) Phát biểu tại phiên toàn thể về “Đối tác Á-Âu ứng phó với các vấn đề toàn cầu trong một thế giới gắn kết,” Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nhấn mạnh, chỉ trong hơn một thập niên đầu Thế kỷ 21, nhân loại đang phải ứng phó với nhiều thách thức toàn cầu gay gắt, phức tạp hơn bao giờ hết. Đó là cuộc khủng hoảng kinh tế-tài chính trầm trọng nhất trong hơn 100 năm qua, thảm họa kép động đất sóng thần ở Nhật Bản, rồi mới đây là siêu bão Haiyan tàn phá đất nước Philippines, và nay là Ebola tại châu Phi - đại dịch lớn nhất từng xảy ra.
Tất cả các thách thức đan xen với nhau, gây nên những hệ quả khôn lường về kinh tế, xã hội, chính trị, an ninh..., cản trở nỗ lực duy trì hòa bình, ổn định, phục hồi kinh tế và cuộc sống của người dân ở mọi khu vực.
Do đó, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đề xuất để phối hợp hành động đóng góp vào những nỗ lực chung toàn cầu, ASEM cần xác định phát triển bền vững là nội hàm quan trọng của hợp tác ứng phó với các thách thức toàn cầu, trong đó con người phải là mục tiêu và là trung tâm.
Ưu tiên hàng đầu hiện nay là đóng góp vào hoàn thành các Mục tiêu phát triển Thiên niên kỷ và xây dựng Chương trình nghị sự phát triển sau năm 2015, thúc đẩy đạt thỏa thuận mới toàn cầu về khí hậu tại Hội nghị Paris và hợp tác giảm nhẹ rủi ro thiên tai tại Hội nghị Sendai. Theo đó, ASEM cần có tư duy phát triển mang tầm toàn cầu và cách tiếp cận liên ngành, đổi mới và sáng tạo về an ninh về lương thực-nguồn nước-năng lượng trước thực trạng biến đổi khí hậu đang làm cho các thách thức trở nên phức tạp và khó lường.
Đồng thời, cần đẩy mạnh nỗ lực chung về phòng chống, giảm nhẹ rủi ro thiên tai và phục hồi sau thảm họa, như sớm thiết lập mạng lưới trao đổi thông tin, hợp tác. Bởi lẽ, hai châu lục Á-Âu đang phải hứng chịu thiên tai nhiều nhất, như siêu bão, nước biển dâng, hạn hán, lũ lụt nghiêm trọng. Châu Á-Thái Bình Dương hứng chịu khoảng 70% thiên tai toàn cầu và 2/3 nạn nhân của thiên tai là ở châu Á.
Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nhấn mạnh ASEM cần phối hợp đồng bộ và hiệu quả giữa các hoạt động, sáng kiến trong khuôn khổ Diễn đàn cũng như với các cơ chế khác. Trong đó, cần quan tâm thỏa đáng việc tham gia, hỗ trợ thu hẹp khoảng cách phát triển, hợp tác tiểu vùng và khu vực của các thành viên ASEM, đặc biệt là hợp tác Mekong-Danube và tăng cường nâng cao năng lực cho các thành viên đang phát triển.
Tại phiên họp về “Tăng cường đối thoại và hợp tác Á-Âu và tương lai ASEM,” Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nhấn mạnh trong năm 2014, bất ổn chính trị, xung đột cục bộ, các hành động khủng bố và tranh chấp lãnh thổ diễn biến rất phức tạp và quy mô lan rộng.
Các điểm nóng khu vực căng thẳng hơn. Lòng tin giữa nhiều quốc gia bị suy giảm. Các nước vừa và nhỏ đang đứng trước thách thức lớn về an ninh và phát triển. Nhu cầu hợp tác để duy trì hòa bình, an ninh, ổn định đang trở nên cấp bách hơn bao giờ hết.
Thủ tướng nêu rõ, đúng 100 năm sau Chiến tranh thế giới lần thứ nhất và gần 70 năm sau Chiến tranh thế giới lần thứ hai, bài học xương máu là chiến tranh hay hòa bình hoàn toàn tùy thuộc vào ý thức trách nhiệm và ý chí chính trị của các quốc gia.
Để duy trì hòa bình, thực tiễn đã khẳng định, cần kiên trì xây dựng lòng tin chiến lược-sự tin cậy lẫn nhau bền vững, lâu dài-trên cơ sở Hiến chương Liên hợp quốc và luật pháp quốc tế, tôn trọng độc lập chủ quyền của nhau; giải quyết tranh chấp bằng biện pháp hòa bình, hợp tác bình đẳng cùng có lợi, tôn trọng lẫn nhau và tăng cường đối thoại về các khác biệt, không đe dọa hoặc sử dụng vũ lực.
Thủ tướng đề xuất ASEM cần tiếp tục nâng cao vai trò và cùng nỗ lực củng cố các cơ chế đối thoại và hợp tác khu vực, liên khu vực và toàn cầu; tăng cường các biện pháp ngoại giao phòng ngừa, góp phần hình thành một cấu trúc an ninh bền vững, minh bạch, có khả năng đáp ứng thay đổi của tình hình và bảo đảm lợi ích của tất cả các quốc gia.
Thủ tướng nêu bật thực tế châu Á-Thái Bình Dương đang phát triển năng động, khẳng định vai trò là động lực của tăng trưởng và liên kết kinh tế toàn cầu. Tuy nhiên, môi trường hòa bình, an ninh và phát triển đang đứng trước nhiều nguy cơ bất ổn.
Thủ tướng bày tỏ quan ngại đặc biệt của Việt Nam về những diễn biến nghiêm trọng, vi phạm luật pháp quốc tế gần đây tại Biển Đông mà thế giới đều biết.
Thủ tướng khẳng định Việt Nam luôn kiên định và nhất quán cùng các thành viên ASEAN và cộng đồng quốc tế, trong đó có các thành viên ASEM, thúc đẩy đối thoại và thực hiện mọi nỗ lực, phù hợp với luật pháp quốc tế nhằm duy trì hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn, tự do hàng hải, hàng không và cùng hợp tác phát triển ở Đông Nam Á và châu Á-Thái Bình Dương.
Vấn đề quyết định là phải kiềm chế, không đe dọa hoặc sử dụng vũ lực, không để tái diễn các hành động gây căng thẳng, giải quyết các tranh chấp bằng biện pháp hòa bình trên cơ sở luật pháp quốc tế, trong đó có UNCLOS, thực hiện nghiêm chỉnh và đầy đủ Tuyên bố về ứng xử của các bên (DOC) và cùng nhau xây dựng Bộ Quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC).
Một lần nữa, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nhấn mạnh là một dân tộc chịu nhiều đau thương mất mát từ các cuộc chiến tranh ngoại xâm, Việt Nam nhận thức đầy đủ trách nhiệm của mình và sẽ tiếp tục cùng các thành viên ASEM đóng góp tích cực và có trách nhiệm vào việc duy trì hòa bình, an ninh, ổn định ở Đông Nam Á cũng như ở hai châu lục Á-Âu và trên toàn thế giới.
Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng tham dự ASEM 10 lần này đã tiếp tục khẳng định sự chủ động đóng góp của Việt Nam vào các nội dung quan trọng của Hội nghị cũng như sự chủ động phối hợp trong các vấn đề phát triển, an ninh; tăng cường hợp tác song phương với các nước thành viên nhằm nâng tầm quan hệ đối tác.
Bên lề Hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cũng đã tham dự các hội nghị liên quan và có các cuộc gặp gỡ, tiếp xúc với hàng loạt các nhà lãnh của các nước trên thế giới.
Tăng cường quan hệ giữa Việt Nam và Tòa thánh Vatican
Vatican là điểm dừng chân cuối cùng của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng trong chuyến thăm và làm việc tại châu Âu lần này.
Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng hội kiến với Giáo hoàng Francis. (Ảnh: Đức Tám/TTXVN) Giáo hoàng Francis hoan nghênh chuyến thăm của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng, cho đây là dịp rất tốt để hai bên tăng cường hiểu biết lẫn nhau, qua đó thúc đẩy tốt đẹp hơn nữa quan hệ giữa Việt Nam và Tòa thánh; bày tỏ sự cảm phục đối với dân tộc Việt Nam và đánh giá cao những thành tựu phát triển kinh tế-xã hội của Việt Nam và đời sống mọi mặt của người dân ngày càng được cải thiện; hoan nghênh việc thực hiện chính sách tự do tín ngưỡng, tôn giáo đạt nhiều kết quả và việc Việt Nam được bầu vào Hội đồng nhân quyền Liên hợp quốc; bày tỏ vui mừng trước các hoạt động ngày càng sôi động của Công giáo Việt Nam như các Hội nghị thường niên của Hội đồng Giám mục Việt Nam và việc tổ chức những ngày lễ trọng của Công giáo như Lễ hội hành hương La Vang, Đại hội giới trẻ Công giáo; cảm ơn sự quan tâm của Chính phủ và chính quyền các cấp của Việt Nam đã tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động của Đặc phái viên không thường trú Tòa thánh tại Việt Nam.
Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng khẳng định Việt Nam luôn coi trọng quan hệ với Tòa thánh, đồng thời thực hiện nhất quán và không ngừng hoàn thiện chính sách tôn trọng và bảo đảm quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo chính đáng của người dân; ủng hộ Giáo hội và đồng bào Công giáo Việt Nam tiếp tục đóng góp tích cực vào công cuộc xây dựng, phát triển và bảo vệ đất nước.
Hai bên đánh giá quan hệ Việt Nam và Tòa thánh Vatican đã có những bước phát triển tích cực, thể hiện qua các cuộc tiếp xúc ở cấp cao, việc tổ chức và triển khai hiệu quả thỏa thuận tại các cuộc họp Nhóm Công tác hỗn hợp cũng như hoạt động của Đặc phái viên không thường trú của Tòa thánh tại Việt Nam.
Giáo hoàng Francis khẳng định Tòa thánh Vatican luôn chủ trương phát triển quan hệ tốt đẹp với Việt Nam, tiếp tục ủng hộ Giáo hội Công giáo Việt Nam tham gia tích cực vào quá trình phát triển kinh tế-xã hội của Việt Nam.
Giáo hoàng Francis nhấn mạnh phải thực hiện tốt hơn nữa đường hướng “sống Phúc âm giữa lòng dân tộc,” “giáo dân tốt phải là công dân tốt,” “người Công giáo Việt Nam phải đồng hành cùng dân tộc Việt Nam xây dựng đất nước ấm no, hạnh phúc,” “người Công giáo Việt Nam phải là người yêu nước.”
Hai bên thống nhất tích cực duy trì đối thoại, tiếp xúc để tăng cường quan hệ tốt đẹp và hướng dẫn Giáo hội cùng cộng đồng Công giáo Việt Nam thực hiện tốt các huấn từ và sứ điệp của Giáo hoàng nêu trên.
Giáo hoàng bày tỏ quan ngại về tình hình căng thẳng ở Biển Đông và khẳng định mong muốn đóng góp vào việc duy trì hòa bình, ổn định, an ninh tại khu vực và trên thế giới.
Kết quả chuyến thăm chính thức Vương quốc Bỉ, Liên minh châu Âu, Đức, dự Hội nghị Cấp cao ASEM 10 và thăm Tòa thánh Vatican của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng lần này sẽ góp phần đưa quan hệ hữu nghị và hợp tác nhiều mặt giữa Việt Nam và các đối tác iếp tục đi vào chiều sâu, ngày càng thiết thực, hiệu quả, góp phần tích cực vào hòa bình, ổn định, hợp tác và thịnh vượng trong khu vực và trên thế giới./.
