Sau các loại thực phẩm như giá đỗ, rau quả tươi, thịt…giờ lại đến cá biểntươi, đông lạnh qua kiểm tra cũng thấy một số chỉ tiêu vượt mức an toàn chophép.
Dù mới ở mức thấp nhưng Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thônCao Đức Phát cho rằng, nguy cơ vẫn đang rình rập từ nhiều phía, đòi hỏi các cơquan chức năng phải vào cuộc quyết liệt và đồng bộ.
Nguy cơ cao
Tại cuộc họp giao ban về công tác quản lý chất lượng vật tư nông nghiệp vàvệ sinh an toàn thực phẩm ngày 19/10, Cục trưởng Cục Quản lý chất lượng nông lâmsản và thủy sản Nguyễn Như Tiệp cho biết, qua phân tích 90 mẫu cá tại tàu cá,cảng cá, bến cá và các chợ bán buôn, bán lẻ thủy sản cho thấy vẫn còn tiềm ẩnnguy cơ cao về an toàn thực phẩm.
Theo kết quả phân tích, 54/60 mẫu cá biển có urê nhưng ở mức thấp (nằmtrong khoảng 10-125 ppm), khả năng là urê nội sinh. Mức phát hiện trong các mẫucá này không có sự sai khác đáng kể giữa các vị trí lẫy mẫu tại tàu, cảng, chợbán buôn, bán lẻ. Vì vậy không có bằng chứng về việc người dân lạm dụng các hóachất urê để bảo quản sản phẩm cá biển.
Đối với chỉ tiêu ô nhiễm vi sinh vật(E.Coli và Salmonella) cho thấy có 19% mẫu cá biển nhiễm E.Coli vượt quá chỉtiêu cho phép, và 30% nhiễm Salmonella, trong đó hầu hết các mẫu nhiễm được pháthiện tại các chợ bán lẻ. “Việc này chứng tỏ điều kiện vệ sinh tại khâu vậnchuyển đến nơi bán lẻ và bảo quản, bày bán tại khâu bán lẻ rất không đảm bảo,”ông Nguyễn Như Tiệp nhận định.
Điều đáng lo ngại là có tới 14/45 mẫu (chiếm 31%) chỉ tiêu Histamine (gâyngộ độc thực phẩm vì rất bền nhiệt) vượt mức cho phép đối với mẫu cá biển. Theocơ quan chức năng, dù mức vượt chỉ tiêu không cao và chưa đến mức gây nguy hiểmcho người tiêu dùng nhưng cũng cần phải tiếp tục kiểm tra và cảnh báo, cũng nhưđưa ra hướng dẫn điều chỉnh đối với các cơ sở bán buôn, bán lẻ hàng thủy sản.
Không chỉ liên quan tới vệ sinh an toàn thực phẩm đối với cá biển, đônglạnh mà trong tháng 9, 10 các cơ quan chức năng cũng chủ động thực hiện kiểm trađối với các sản phẩm măng và bò khô. Ông Nguyễn Xuân Hồng, Cục trưởng Cục Bảo vệthực vật cho biết, phân tích 50 mẫu măng (27 mẫu măng khô, 21 mẫu măng tươi,măng chua và 2 mẫu măng ớt) cho thấy, chỉ tiêu về kim loại nặng đều dưới mức chophép nhiều lần. Tuy nhiên đối với 27 mẫu măng khô (100%) có thấy chứa lưu huỳnhtừ 20- 480 ppm.
Ông Hồng cũng khuyến cáo là không nên ăn măng tươi sống bởi hiệnnay Việt Nam chưa có quy định mức chỉ tiêu đối với các chất sấy và bảo quản măngnhư lưu huỳnh, sunfite, cyanide.
Ông Nguyễn Xuân Hồng cũng đề xuất: các Viện nghiên cứu và Cục chế biến cầnquan tâm hơn tới vấn đề này; đồng thời khẩn trương nghiên cứu đưa ra mức antoàn, quy định sấy không để ô nhiễm môi trường. Theo ông Hồng, người tiêu dùngViệt Nam hiện có quan niệm cứ thấy dùng hóa chất là không tốt, trong khi thếgiới sử dụng phổ biến để bảo quản và nâng cao chất lượng nông sản. “Hiện ViệtNam gần như không có loại thuốc nào xử lý sau thu hoạch đối với hàng nông sản,”ông Hồng cho biết.
Kiểm soát theo chuỗi
Cũng trong thời gian từ 11/9 đến 10/10, Cục Bảo vệ thực vật đã pháthiện có 2/182 mẫu rau, quả tươi nhập khẩu vi phạm quy định về an toàn thực phẩm.Hai mẫu vi phạm là quả lựu tại cửa khẩu Kim Thành , tỉnh Lào Cai. Tuy nhiên, Bộtrưởng Cao Đức Phát cho rằng không nên chỉ chú trọng tới việc kiểm soát tại cửakhẩu biên giới mà phải kiểm tra cả thị trường nội địa, nhất là đối với dư lượngchất bảo quản đối với hoa quả tươi.
Bộ trưởng Cao Đức Phát nhấn mạnh, các đơn vị chuyên ngành cần tiếp tụctriển khai quản lý vệ sinh an toàn thực phẩm theo chuỗi. Có thể kiểm tra xử lýđối với sản phẩm cụ thể như: măng, hải sản và bò khô như trong tháng 9 vừa qua,nhưng cần phối hợp với các địa phương để có thể kiểm tra được diện rộng hơn vànắm được bức tranh tổng thể. Ba đơn vị là Tổng cục Thủy sản, Cục Bảo vệ thựcvật, Cục Thú y cơ quan báo cáo kết quả kiểm tra để Cục Quản lý chất lượng nônglâm sản và thủy sản tổng hợp lại những vấn đề trọng tâm, những vùng nguy cơ caođể Bộ có chỉ đạo cụ thể với các địa phương liên quan.
Bộ trưởng Cao Đức Phátcũng yêu cầu các đơn vị tiếp tục nghiên cứu các tiêu chuẩn để sớm công bố đốivới ngưỡng dư lượng thuốc bảo vệ thực vật cho phép. “Quy trình sấy măng như hiệntại có thể chấp nhận được nhưng phải đáp ứng đúng yêu cầu, cần có hướng dẫn cụthể đối với người sản xuất”, Bộ trưởng nói. Trong tháng 11, Bộ trưởng cũng gợi ýcác đơn vị đi kiểm tra các mặt hàng cụ thể là rau ăn sống, mực khô và mật ong.
Một vấn đề khác Bộ Nông nghiệp cũng hết sức lưu ý là tăng cường năng lựccho cán bộ thực thi, gấp rút rà soát, hướng dẫn các địa phương, đơn vị báo cáodanh sách những cán bộ làm công tác thanh tra theo đúng quy định của Bộ, triểnkhai ngay việc huấn luyện chuyên môn cũng như công tác thanh tra để thực hiệnhiệu quả việc kiểm tra, kiểm soát an toàn vệ sinh thực phẩm.
Riêng đối với Thông tư 14 của Bộ Nông nghiệp quy định việc kiểm tra, đánhgiá cơ sở sản xuất kinh doanh vật tư nông nghiệp và sản phẩm nông lâm thủy sản,Bộ Nông nghiệp yêu cầu các địa phương tiếp tục thực hiện nghiêm túc, các đơn vịchức năng tiếp tham gia tái kiểm tra, xử lý các vi phạm. Cần tìm hiểu nguyênnhân vì sao có tới 91% các cơ sở giết mổ gia súc gia cầm, 80% cơ sở sản xuấtkinh doanh thức ăn chăn nuôi vi phạm nhưng không sửa chữa… để từ đó đưa ra giảipháp xử lý thích hợp, nếu khó khăn thì đề xuất chính sách phù hợp hỗ trợ khuyếnkhích, nhất là đối với các cơ sở giết mổ nhỏ lẻ chuyển đổi theo yêu cầu./.
Dù mới ở mức thấp nhưng Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thônCao Đức Phát cho rằng, nguy cơ vẫn đang rình rập từ nhiều phía, đòi hỏi các cơquan chức năng phải vào cuộc quyết liệt và đồng bộ.
Nguy cơ cao
Tại cuộc họp giao ban về công tác quản lý chất lượng vật tư nông nghiệp vàvệ sinh an toàn thực phẩm ngày 19/10, Cục trưởng Cục Quản lý chất lượng nông lâmsản và thủy sản Nguyễn Như Tiệp cho biết, qua phân tích 90 mẫu cá tại tàu cá,cảng cá, bến cá và các chợ bán buôn, bán lẻ thủy sản cho thấy vẫn còn tiềm ẩnnguy cơ cao về an toàn thực phẩm.
Theo kết quả phân tích, 54/60 mẫu cá biển có urê nhưng ở mức thấp (nằmtrong khoảng 10-125 ppm), khả năng là urê nội sinh. Mức phát hiện trong các mẫucá này không có sự sai khác đáng kể giữa các vị trí lẫy mẫu tại tàu, cảng, chợbán buôn, bán lẻ. Vì vậy không có bằng chứng về việc người dân lạm dụng các hóachất urê để bảo quản sản phẩm cá biển.
Đối với chỉ tiêu ô nhiễm vi sinh vật(E.Coli và Salmonella) cho thấy có 19% mẫu cá biển nhiễm E.Coli vượt quá chỉtiêu cho phép, và 30% nhiễm Salmonella, trong đó hầu hết các mẫu nhiễm được pháthiện tại các chợ bán lẻ. “Việc này chứng tỏ điều kiện vệ sinh tại khâu vậnchuyển đến nơi bán lẻ và bảo quản, bày bán tại khâu bán lẻ rất không đảm bảo,”ông Nguyễn Như Tiệp nhận định.
Điều đáng lo ngại là có tới 14/45 mẫu (chiếm 31%) chỉ tiêu Histamine (gâyngộ độc thực phẩm vì rất bền nhiệt) vượt mức cho phép đối với mẫu cá biển. Theocơ quan chức năng, dù mức vượt chỉ tiêu không cao và chưa đến mức gây nguy hiểmcho người tiêu dùng nhưng cũng cần phải tiếp tục kiểm tra và cảnh báo, cũng nhưđưa ra hướng dẫn điều chỉnh đối với các cơ sở bán buôn, bán lẻ hàng thủy sản.
Không chỉ liên quan tới vệ sinh an toàn thực phẩm đối với cá biển, đônglạnh mà trong tháng 9, 10 các cơ quan chức năng cũng chủ động thực hiện kiểm trađối với các sản phẩm măng và bò khô. Ông Nguyễn Xuân Hồng, Cục trưởng Cục Bảo vệthực vật cho biết, phân tích 50 mẫu măng (27 mẫu măng khô, 21 mẫu măng tươi,măng chua và 2 mẫu măng ớt) cho thấy, chỉ tiêu về kim loại nặng đều dưới mức chophép nhiều lần. Tuy nhiên đối với 27 mẫu măng khô (100%) có thấy chứa lưu huỳnhtừ 20- 480 ppm.
Ông Hồng cũng khuyến cáo là không nên ăn măng tươi sống bởi hiệnnay Việt Nam chưa có quy định mức chỉ tiêu đối với các chất sấy và bảo quản măngnhư lưu huỳnh, sunfite, cyanide.
Ông Nguyễn Xuân Hồng cũng đề xuất: các Viện nghiên cứu và Cục chế biến cầnquan tâm hơn tới vấn đề này; đồng thời khẩn trương nghiên cứu đưa ra mức antoàn, quy định sấy không để ô nhiễm môi trường. Theo ông Hồng, người tiêu dùngViệt Nam hiện có quan niệm cứ thấy dùng hóa chất là không tốt, trong khi thếgiới sử dụng phổ biến để bảo quản và nâng cao chất lượng nông sản. “Hiện ViệtNam gần như không có loại thuốc nào xử lý sau thu hoạch đối với hàng nông sản,”ông Hồng cho biết.
Kiểm soát theo chuỗi
Cũng trong thời gian từ 11/9 đến 10/10, Cục Bảo vệ thực vật đã pháthiện có 2/182 mẫu rau, quả tươi nhập khẩu vi phạm quy định về an toàn thực phẩm.Hai mẫu vi phạm là quả lựu tại cửa khẩu Kim Thành , tỉnh Lào Cai. Tuy nhiên, Bộtrưởng Cao Đức Phát cho rằng không nên chỉ chú trọng tới việc kiểm soát tại cửakhẩu biên giới mà phải kiểm tra cả thị trường nội địa, nhất là đối với dư lượngchất bảo quản đối với hoa quả tươi.
Bộ trưởng Cao Đức Phát nhấn mạnh, các đơn vị chuyên ngành cần tiếp tụctriển khai quản lý vệ sinh an toàn thực phẩm theo chuỗi. Có thể kiểm tra xử lýđối với sản phẩm cụ thể như: măng, hải sản và bò khô như trong tháng 9 vừa qua,nhưng cần phối hợp với các địa phương để có thể kiểm tra được diện rộng hơn vànắm được bức tranh tổng thể. Ba đơn vị là Tổng cục Thủy sản, Cục Bảo vệ thựcvật, Cục Thú y cơ quan báo cáo kết quả kiểm tra để Cục Quản lý chất lượng nônglâm sản và thủy sản tổng hợp lại những vấn đề trọng tâm, những vùng nguy cơ caođể Bộ có chỉ đạo cụ thể với các địa phương liên quan.
Bộ trưởng Cao Đức Phátcũng yêu cầu các đơn vị tiếp tục nghiên cứu các tiêu chuẩn để sớm công bố đốivới ngưỡng dư lượng thuốc bảo vệ thực vật cho phép. “Quy trình sấy măng như hiệntại có thể chấp nhận được nhưng phải đáp ứng đúng yêu cầu, cần có hướng dẫn cụthể đối với người sản xuất”, Bộ trưởng nói. Trong tháng 11, Bộ trưởng cũng gợi ýcác đơn vị đi kiểm tra các mặt hàng cụ thể là rau ăn sống, mực khô và mật ong.
Một vấn đề khác Bộ Nông nghiệp cũng hết sức lưu ý là tăng cường năng lựccho cán bộ thực thi, gấp rút rà soát, hướng dẫn các địa phương, đơn vị báo cáodanh sách những cán bộ làm công tác thanh tra theo đúng quy định của Bộ, triểnkhai ngay việc huấn luyện chuyên môn cũng như công tác thanh tra để thực hiệnhiệu quả việc kiểm tra, kiểm soát an toàn vệ sinh thực phẩm.
Riêng đối với Thông tư 14 của Bộ Nông nghiệp quy định việc kiểm tra, đánhgiá cơ sở sản xuất kinh doanh vật tư nông nghiệp và sản phẩm nông lâm thủy sản,Bộ Nông nghiệp yêu cầu các địa phương tiếp tục thực hiện nghiêm túc, các đơn vịchức năng tiếp tham gia tái kiểm tra, xử lý các vi phạm. Cần tìm hiểu nguyênnhân vì sao có tới 91% các cơ sở giết mổ gia súc gia cầm, 80% cơ sở sản xuấtkinh doanh thức ăn chăn nuôi vi phạm nhưng không sửa chữa… để từ đó đưa ra giảipháp xử lý thích hợp, nếu khó khăn thì đề xuất chính sách phù hợp hỗ trợ khuyếnkhích, nhất là đối với các cơ sở giết mổ nhỏ lẻ chuyển đổi theo yêu cầu./.
Hoàng Tùng (TTXVN)
