Anh sẽ lùi thời hạn chót để các đảng ở Bắc Ireland thành lập chính quyền đến ngày 18/1/2024. (Ảnh: AFP/TTXVN) Anh sẽ gia hạn thêm một năm để Bắc Ireland tổ chức bầu cử và thành lập chính quyền mới.
Chính phủ Anh đưa ra thông báo trên ngày 9/2, sau khi những bế tắc liên quan đến thỏa thuận hậu Brexit - Anh rời khỏi Liên minh châu Âu (EU) - không có dấu hiệu đạt được tiến bộ.
Anh sẽ lùi thời hạn chót để các đảng ở Bắc Ireland thành lập chính quyền đến ngày 18/1/2024, song vẫn sẽ bảo lưu quyền kêu gọi tổ chức cuộc bầu cử vào bất cứ thời điểm nào từ nay đến thời gian nói trên.
Bắc Ireland đã không có chính quyền hoạt động kể từ tháng Hai sau khi đảng Hợp nhất Dân chủ (DUP), vốn ủng hộ Bắc Ireland nằm trong Vương quốc Anh, tẩy chay việc chia sẻ quyền lực tại khu vực.
DUP phản đối các thỏa thuận thương mại hậu Brexit với EU liên quan đến Nghị định thư Bắc Ireland, cho rằng thỏa thuận này làm suy yếu vị thế của Bắc Ireland trong Vương quốc Anh.
DUP tuyên bố sẽ không tham gia cơ quan hành pháp chia sẻ quyền lực theo luật định ở Bắc Ireland cho đến khi các vấn đề về Nghị định thư Bắc Ireland được giải quyết.
Theo Bộ trưởng phụ trách Bắc Ireland của Anh Chris Heaton-Harris, quyết định gia hạn được đưa ra nhằm giúp cho các bên của Bắc Ireland có thêm thời gian làm việc cùng nhau và trở lại tiến trình thành lập chính quyền khi các cuộc thảo luận về Nghị định thư tiếp tục diễn ra giữa Vương quốc Anh và EU.
Chính phủ Anh đang nỗ lực giải quyết các vấn đề liên quan đến nghị định thư trên và “mong muốn thấy một giải pháp được thống nhất với EU trong thời gian sớm nhất có thể.”
[Khác biệt trong lập trường của Anh và EU liên quan tới Bắc Ireland]
Đầu tháng này, Chủ tịch Ủy ban châu Âu (EC) Ursula von der Leyen cho biết EU đang có “cuộc đối thoại rất xây dựng” với Anh về thỏa thuận hậu Brexit, liên quan tới Bắc Ireland, tuy nhiên hai bên vẫn chưa đạt thỏa thuận nào.
Bà von der Leyen nêu rõ: “Mọi người đều biết nguyên tắc là mọi thứ chỉ được thương lượng vào rất sát thời điểm cuối khi bạn biết kết quả là gì và bạn đưa ra bước đi quyết định cuối cùng."
Bà von der Leyen cũng cho biết có “mối quan hệ tuyệt vời” với Thủ tướng Anh Rishi Sunak, và khẳng định “đội ngũ của chúng tôi đang làm việc cùng nhau để tìm ra giải pháp” cho vấn đề này.
Trong khi đó, phát biểu với báo giới tại London, người phát ngôn của Thủ tướng Anh cho biết hai bên chưa đạt thỏa thuận nào và tin tức mà truyền thông Anh đưa về vấn đề này chỉ là "suy đoán."
"Vẫn có nhiều việc phải làm trên nhiều lĩnh vực, do vẫn còn khác biệt đáng kể trong lập trường của Anh và EU” - ông Sunak nêu rõ.
Trước đó, hôm 31/1, truyền thông Anh đưa tin nước này và EU đã đạt được thỏa thuận hải quan có thể giúp chấm dứt tranh cãi thời hậu Brexit liên quan đến vấn đề Bắc Ireland.
EU cũng đưa ra nhượng bộ quan trọng về vai trò của Tòa án Công lý châu Âu (ECJ), và chấp thuận kế hoạch nhằm tránh phải kiểm tra định kỳ đối với các loại hàng hóa được vận chuyển đến Bắc Ireland.
EU đồng ý rằng ECJ chỉ có thể ra phán quyết về những vấn đề của Bắc Ireland nếu một vụ việc được các tòa án trong vùng lãnh thổ này đệ trình, tuy nhiên, vai trò chính xác của ECJ vẫn chưa được xác định.
Ba năm sau khi Anh chính thức rời EU, hai bên đã thảo luận về cách thức thực hiện các thỏa thuận hậu Brexit về biên giới mở giữa Bắc Ireland - vùng lãnh thổ thuộc Vương quốc Anh và Ireland - quốc gia thành viên EU.
Các bên gần đây đã đạt được tiến bộ trong quá trình giải quyết tranh cãi liên quan Nghị định thư Bắc Ireland, sau nhiều tháng căng thẳng.
Là một phần quan trọng trong thỏa thuận Brexit, Nghị định thư Bắc Ireland cho phép vùng Bắc Ireland thuộc Anh vẫn nằm trong thị trường hàng hóa chung của EU nhằm tránh tạo ra một biên giới cứng trên đảo Ireland. Tuy nhiên, việc thực thi nghị định này đã dẫn tới tình trạng chia cắt về mặt thủ tục giữa Bắc Ireland với phần còn lại của Vương quốc Anh.
Theo kế hoạch, sau nhiều lần bị trì hoãn, Anh sẽ tổ chức bầu cử chính quyền vùng Bắc Ireland vào ngày 5/3 tới để có thể khôi phục đầy đủ các hoạt động tại đây./.
