Ngày 11/12, Liên minh Quốc tế về Bảo tồn Thiên nhiên (IUCN) công bố Danh sách các loài động vật bị đe dọa mới nhất. Đây được coi là công cụ theo dõi đa dạng sinh học trên toàn cầu.
Danh sách năm nay cho biết thông tin về 157.000 loài, nhiều hơn khoảng 7.000 so với bản cập nhật năm ngoái.
Ếch, cá hồi và rùa nằm trong số 44.000 loài bị đe dọa tuyệt chủng
Theo Danh sách các loài động vật bị đe dọa tuyệt chủng mới nhất, có hơn 44.000 loài động vật đang bị đe dọa tuyệt chủng, nhiều hơn 2.000 loài so với năm ngoái.
Biến đổi khí hậu đang làm trầm trọng thêm các cuộc khủng hoảng đa dạng sinh học trên hành tinh, khiến hàng nghìn loài động vật bị đe dọa, đẩy nhanh quá trình suy giảm số lượng động vật và thực vật trên Trái Đất.
“Các loài sinh vật trên khắp thế giới đang chịu áp lực rất lớn,” Craig Hilton-Taylor, người đứng đầu bộ phận Danh sách Đỏ tại IUCN, một tổ chức quốc tế theo dõi tình trạng của các loài, cho biết.
Biến đổi khí hậu cũng đang khiến điều kiện sống của khoảng 6.700 loài đang bị đe dọa tuyệt chủng trở nên tồi tệ hơn.
Ví dụ, loài rùa xanh Trung Nam Thái Bình Dương và Đông Thái Bình Dương đang có nguy cơ cao hơn do biến đổi khí hậu. Trứng rùa sẽ khó nở hơn khi nước biển dâng cao làm ngập tổ của chúng. Nước ấm lên cũng gây ảnh hưởng đến nguồn thức ăn của rùa.
Theo IUCN, cá hồi Đại Tây Dương chưa bị đe dọa tuyệt chủng nhưng số lượng này đã giảm gần 25% từ năm 2006 đến 2020. Hiện tại loài này đang ở ngưỡng sắp bị đe dọa.
Loài cá có ít nơi sống hơn và phải đối mặt với những mối nguy hiểm do con người gây ra như đập chắn nước và ô nhiễm nguồn nước. Biến đổi khí hậu khiến chúng khó tìm kiếm thức ăn hơn và dễ bị các loài ngoại lai cạnh tranh hơn.
1/4 loài cá nước ngọt có nguy cơ tuyệt chủng
Bản cập nhật cũng bao gồm đánh giá tổng thể đầu tiên về tình trạng của các loài cá nước ngọt, theo đó 25% số loài cá (khoảng hơn 3.000 loài) phải đối mặt với nguy cơ tuyệt chủng.
Khi biến đổi khí hậu làm mực nước biển tăng, nước mặn sẽ xâm nhập sâu hơn vào các dòng sông. Và những loài này phải đối mặt với những mối đe dọa to lớn từ ô nhiễm nguồn nước và tình trạng đánh bắt quá mức, IUCN cho biết.
Ếch, kỳ nhông và các loài lưỡng cư khác đang phải chịu nhiều nguy hiểm nhất. Khoảng 41% các loài này đang bị đe dọa.
Vivek Menon, Phó Chủ tịch Ủy ban sinh tồn các loài của IUCN, cho biết: “Chúng bị giam giữ bởi khí hậu, nhiệt độ tăng và hạn hán hay bất kỳ điều gì xảy ra. Động vật lưỡng cư không thể thoát khỏi vùng nguy hiểm và bị ảnh hưởng trực tiếp bởi biến đổi khí hậu.”
Những loài nào đang hồi sinh từ bờ vực tuyệt chủng?
Bên cạnh những thông tin xấu, vẫn có những tin tức tốt lành về những loài động vật đã thoát khỏi nguy hiểm. Hai loài linh dương đang có những bước phát triển tích cực, dù chúng vẫn còn một chặng đường dài phía trước cho đến khi chúng có thể tự đảm bảo được khả năng sinh tồn lâu dài và ổn định.
Trong đó, linh dương sừng kiếm, một loài động vật có bộ lông màu sáng với cặp sùng cong, đã từng phải đối mặt với rất nhiều mối đe dọa như nạn săn trộm, hạn hán và tai nạn xe hơn. Loài động vật này đã suy giảm phần lớn số lượng vào đầu thế kỷ này, và được xếp vào danh sách những loài động vật đã tuyệt chủng trong tự nhiên.
Tuy nhiên, những nỗ lực gần đây tại Cộng hòa Chad nhằm tái loài đã đem lại hiệu quả. Hiện có ít nhất 140 con trưởng thành và gần 300 con non đang sinh sống trong khu bảo tồn thiên nhiên rộng lớn ở quốc gia này.
Tổng giám đốc IUCN Grethel Aguilar nhấn mạnh con người cần phải hành động để bảo vệ đa dạng sinh học, và khi việc bảo tồn được thực hiện đúng cách thì sẽ đạt hiệu quả tốt. Để chống lại những mối đe dọa do biến đổi khí hậu gây ra, bà cho rằng thế giới cần loại bỏ dần nhiên liệu hóa thạch, một trọng tâm gây tranh cãi trong các cuộc đàm phán tại COP28 năm nay.
Bà nói: “Thiên nhiên đã ở đây để giúp đỡ chúng ta, vì vậy chúng ta hãy giúp đỡ lại nó”./.
Loài trai khổng lồ 1,2m tưởng đã tuyệt chủng "tái xuất" ngoài khơi Croatia
Một loại ký sinh trùng gần như xóa sổ loài trai Pinna nobilis khổng lồ vào năm 2016. Tuy nhiên, mới đây, Croatia phát hiện loài trai này sinh trưởng trở lại và đang nỗ lực bảo tồn chúng.
