(Ảnh minh họa. Nguồn: Hùng Võ/Vietnam+) Hàng loạt vụ động đất xảy ra tại huyện Kon Plông (Kon Tum) trong mấy ngày qua. Ngoài Kon Plông, tỉnh Kon Tum, dư chấn của động đất còn lan rộng đến các tỉnh khác như Gia Lai, Bình Định. Trong đó, trận động đất trưa 18/4 có độ lớn lên đến 4,5 - lớn nhất trong 120 năm qua. Đây là hiện tượng bất thường khiến người dân khu vực này cảm thấy lo lắng, bất an.
Tại tâm chấn huyện Kon Plông, cả tuần qua người dân luôn lo sợ khi tần suất động đất ngày một dày hơn.
Với gần 170 hộ dân thôn Đăk Tăng, xã Đăk Tăng sinh sống tại Khu tái định cư Thủy điện Thượng Kon Tum, định cư trên triền núi cao, nỗi sợ còn tăng thêm. Chị Y Thát ở thôn Đăk Tăng thừa nhận, đêm về ngủ không ngon giấc, sợ ngói rơi xuống, sợ không biết trốn nơi đâu khi động đất.
Theo người dân xã Đăk Tăng, không riêng sáng sớm 18/4 mà những ngày qua, tình trạng đất rung lắc diễn ra nhiều. Có những ngày diễn ra nhiều lần, có lần đồ đạc trong nhà rơi xuống sàn....
Sau những trận động đất gần đây đã xuất hiện những vết nứt rạn kéo dài trên sàn nhà. Đặc biệt, nhiều ngôi nhà được xây dựng chênh vênh bên mép vực sâu nên rung chấn làm tăng nguy cơ sạt đổ.
“Nhà nào cũng sợ bị sập. Đi trong rừng vẫn thấy các cây rung rung nên cũng sợ,” chị Y Xuân ở thôn Đăk Tăng, xã Đắk Tăng thổ lộ.
Hàng nghìn hộ dân trên địa bàn huyện Kon Plông đang phải sống trong lo âu vì động đất xảy ra liên tục. Theo người dân tại đây, tình trạng này đã xuất hiện gần 2 năm trở lại đây. Đặc biệt, từ đầu năm 2022 đến nay tình trạng rung lắc bởi động đất xảy ra thường xuyên và cường độ mạnh hơn so với năm 2021.
[Động đất ở Kon Tum vượt mốc lịch sử: Chuyên gia kiến nghị khẩn cấp]
Không chỉ lo sợ, hiện nay, theo người dân, khi rung chấn người dân hoang mang không biết trốn đâu khi nhà dân đều xây không kiên cố. Rung chấn bất chợt, dân bị động.
Theo anh Nguyễn Văn Bay, Phó Chủ tịch Ủy ban Nhân dân xã Đắk Tăng: Hiện một số hộ tỏ ra lo lắng bất an. Trước vấn đề đó chính quyền cử cán bộ xuống giải thích, chia sẻ với người dân. Về lâu dài mong cơ quan chức năng tìm ra nguyên nhân, giải pháp căn cơ để nhân dân an tâm.
Trước thông tin cho rằng nguyên nhân động đất là do Nhà máy Thủy điện Thượng Kon Tum tích nước, chiều 19/4, ông Trần Công Đàm, Giám đốc Công ty Thủy điện Thượng Kon Tum cho biết hồ của Thủy điện thượng Kon Tum nhỏ, chỉ tích 145 triệu m3 nước mà rung chấn từ Kon Plông, Kon Tum đến Bình Định...
Trận động đất có độ lớn 4,5 xảy ra tại khu vực huyện Kon Plông trong ngày 18/4. (Nguồn: Viện VLĐC) Mặc dù chưa gây thiệt hại về người nhưng người dân nơi đây trông chờ chuyên gia của Viện Vật lý Địa cầu đánh giá mới tìm ra được chính xác nguyên nhân; xác định tâm chấn, từ chuỗi đứt gãy phân tích ra nguyên nhân.
Trước thực tế này, sáng 19/4, Ban Chỉ đạo Quốc gia về phòng, chống thiên tai tổ chức cuộc họp trên địa bàn tỉnh Kom Tum, cuộc họp được tổ chức theo hình thức trực tiếp và trực tuyến.
Phó trưởng ban Chỉ đạo Quốc gia về phòng, chống thiên tai Trần Quang Hoài yêu cầu, Viện Vật lý Địa cầu tăng cường theo dõi diễn biến động đất, cung cấp thông tin kịp thời, nhanh, chính xác cho chính quyền các địa phương bị ảnh hưởng động đất.
Ban Chỉ huy phòng, chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn các tỉnh kiểm tra, rà soát lại các địa bàn đã xảy ra sự cố động đất; thông báo kịp thời, chính xác về các vấn đề liên quan đến thủy lợi, giao thông và cách ứng phó để tránh những thông tin thất thiệt gây hoang mang cho người dân.
"Đối với các công trình hồ thủy điện trên địa bàn tỉnh Kom Tum dừng việc tích nước, các hồ chứa thủy lợi phải được tăng cường kiểm tra, có trực ban và theo dõi giám sát thường xuyên để kịp thời ứng phó," ông Trần Quang Hoài nhấn mạnh.
Phó Trưởng ban Chỉ đạo Quốc gia về phòng, chống thiên tai Trần Quang Hoài yêu cầu Viện Vật lý Địa cầu, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam xây dựng báo cáo tổng thể về tình hình động đất; thành lập đoàn công tác tiến hành rà soát, kiểm tra... các vấn đề liên quan đến hiện tượng động đất tại tỉnh Kom Tum.
Theo Viện trưởng Viện Vật lý Địa cầu, Nguyễn Xuân Anh, trên cơ sở số liệu động đất ghi nhận được tại khu vực huyện Kon Plông cho thấy động đất xảy ra thường xuyên hơn trong thời gian gần đây và có xu hướng tăng lên về độ lớn. Mặc dù cho đến nay chưa ghi nhận thiệt hại về nhà cửa và người tại khu vực trên, tuy nhiên chắc chắn các rung động địa chấn do động đất gây ra đã ảnh hưởng nhất định đến đời sống của nhân dân trong khu vực.
Theo ông Nguyễn Xuân Anh, Viện Vật lý Địa cầu tiến hành thiết lập ngay một mạng trạm quan sát động đất địa phương (gồm 5 trạm) tại khu vực huyện Kon Plông và lân cận; đánh giá mức độ rủi ro và xây dựng các kịch bản ứng phó rủi ro có thể xảy ra cho khu vực huyện Kon Plông và lân cận.
Ban Chỉ đạo Quốc gia về phòng, chống thiên tai xem xét cho phép tiến hành thực hiện các nghiên cứu chuyên sâu về độ nguy hiểm và rủi ro động đất đối với khu vực huyện Kon Plông, tỉnh Kon Tum; đánh giá chi tiết mô hình cấu trúc và độ lớn động đất cực đại có khả năng phát sinh của các hệ thống đứt gãy khu vực huyện Kon Plông và lân cận.
Hy vọng với sự vào cuộc cua các lực lượng từ trung ương đến địa phương, người dân khu vực này sẽ sớm được biết nguyên nhân, đánh giá đúng nguy cơ, biết các cách thức ứng phó cơ bản để không còn lo lắng, bất an vì động đất./.
