Ông Bùi Văn Đức, Tổng Giám đốc Trung tâm Khí tượng Thủy văn Quốc gia nói với Vietnam+ rằng, năm 2009 này, ngành của ông “sẽ cố hết sức để dự báo chính xác hơn 2008”
Tre đã già nhưng măng… chưa mọc
Bên lề cuộc Hội thảo khoa học về “Công tác dự báo bão, lũ năm 2008 và nhận định xu thế khí tượng thủy văn năm 2009” ngày 13 và 14/4, ông Đức nói rằng, năm nay ngành khí tượng sẽ cố gắng để không lặp lại những thiếu sót đã gặp phải.
Để làm được việc đó, ông Đức cho hay sẽ kỷ luật thật nghiêm những cán bộ để xảy ra sai sót do thiếu trách nhiệm và chủ quan. “Tất cả những việc như: tổ chức công việc chưa tốt, phân công không đúng người đúng việc, trực không nghiêm túc, phối hợp không tốt... sẽ được khắc phục ngay. Tuy nhiên, trường hợp cán bộ đã làm hết tinh thần trách nhiệm, đúng quy trình mà bản tin dự báo vẫn sai thì cũng phải… thông cảm.”
Ông Đức cũng nói, nhân sự của ngành khí tượng thủy văn vẫn là một vấn đề nan giải. Từ năm 1991 đến nay, ngành của ông hầu như không có nguồn nhân lực bổ sung.
Lý giải điều này, ông Đức cho biết do lỗ hổng trong đào tạo. Trước kia, ngành khí tượng thủy văn có lớp cán bộ được đào tạo từ thời còn Liên Xô. Sau khi Liên Xô tan rã, ngành này chưa có một lớp trẻ kế cận mặc dù các trường đại học trong nước đang vươn lên để bù đắp chỗ thiếu hụt. Ngoài ra, “sự phân lớp, phân tầng trở nên rõ rệt, các ngành có thu nhập cao người giỏi tìm đến, thu nhập thấp như khí tượng thủy văn rất ít người có tâm huyết,” Tổng Giám đốc Trung tâm Khí tượng Thủy văn Quốc gia nói.
Được biết, trong thời gian qua, hệ thống khí tượng thủy văn đã tuyển hơn 60 nhân sự có trình độ cao đẳng, đại học và hơn 100 người làm công tác quan trắc. Tuy nhiên, đây chỉ là lực lượng… cho tương lai bởi họ vẫn đang trong quá trình tập việc.
Ông Đức nói rằng, để nâng cao năng lực của các cán bộ, trong năm 2009, Trung tâm Khí tượng Thủy văn Quốc gia đã và đang mở nhiều lớp tập huấn với sự tham gia của các chuyên gia nước ngoài và đưa các cán bộ sang nước bạn học tập.
Thiết bị chưa tương xứng
Về thiết bị máy móc, ông Đức cho biết, từ mùa mưa lũ cuối năm 2008 đến nay, tất cả hệ thống của Trung tâm khí tượng Thủy văn phải khắc phục công trình hư hỏng, kiểm định lại tất cả các thiết bị quan trắc.
Từ cuối tháng 4 đến tháng 6, sẽ có các đoàn đi kiểm tra tất cả các hệ thống trạm quan trắc, các trung tâm dự báo xem máy móc đã sẵn sàng chưa, đã bổ sung các phương án để khắc phục trong những tình huống thiên tai bão lũ xảy ra nguy hiểm chưa.
Ông Đức cũng nói, trong 2 năm qua, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã đầu tư cho ngành nhiều trang thiết bị như hệ thống đo gió ở vùng biển, hệ thống thông tin nối mạng cao cho tất cả các trung tâm thuộc các tỉnh… Từ nay đến tháng 6, Trung tâm Khí tượng Thủy văn Quốc gia sẽ gấp rút triển khai hội thảo dự báo trực tuyến. Điều đó có nghĩa là, 9 đài dự báo khu vực sẽ giao ban với Trung ương một cách nhanh chóng để kịp thời nắm được tình hình thời tiết nguy hiểm ở từng vùng.
Tuy nhiên, hệ thống máy móc hiện nay chưa tương xứng với nhu cầu thực tế. “So với các nước trong khu vực, chúng ta còn kém xa họ, ví dụ như hệ thống quan trắc và truyền tin tự động của họ đã phổ biến thì mình còn rất hiếm,” ông Đức nói.
Được biết, có nhiều dự án đang và chuẩn bị được triển khai nhằm phục vụ công tác dự báo khí tượng thủy văn trong tương lai. Từ nay đến năm 2011 sẽ triển khai 350 trạm đo mưa tự động; đang triển khai dự án với nguồn kinh phí từ Ngân hàng Thế giới cho khu vực Đồng bằng sông Cửu Long để đo mưa, các yếu tố khí tượng, mực nước, lưu lượng sông… và có hệ thống thông tin, xử lý ra bản tin…
Ông Đức cũng “thú nhận” rằng, nếu có trận mưa bất thường như với miền Bắc vào cuối năm 2008 thì hiện vẫn… chưa dự báo được. Tuy nhiên, “tất cả đang tăng tốc để công tác dự báo tốt hơn, chúng tôi sẽ cố hết sức để dự báo chính xác hơn năm 2008,” ông nhấn mạnh./.
Nhận định xu thế mùa mưa bão lũ năm 2009:
Theo Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Trung ương, diễn biến khí hậu năm 2009 sẽ khá phức tạp. Theo đó, bão và áp thấp nhiệt đới có khả năng hoạt động trên khu vực biển Đông nhiều hơn so với trung bình nhiều năm.
Về nhiệt độ, những tháng đầu và giữa mùa hè năm nay có khả năng xảy ra các đợt nắng nóng gay gắt, nhiều và kéo dài hơn so với hè năm 2008. Nhiệt độ cao nhất phổ biến ở Bắc Bộ và Bắc, Trung Trung bộ có thể lên tới 38oC đến 40oC, có nơi cao hơn. Lượng mưa năm 2009 có thể diễn biến rất phức tạp, sẽ có một số đợt mưa lớn xảy ra bất thường trên diện rộng.
Về lũ lụt, trên các sông ở Trung bộ và Tây Nguyên có khả năng xuất hiện một đợt lũ tiểu mãn vào tháng 5. Khu vực Nam Bộ có khả năng xảy ra vào cuối tháng 6, đầu tháng 7. Trên các sông ở Bắc Bộ nhiều khả năng xuất hiện lũ tiểu mãn vào tháng 5 ở mức cao hơn trung bình nhiều năm. Lưu lượng đỉnh lũ đến hồ Hòa Bình có khả năng cao hơn đỉnh lũ năm 2008… Đỉnh lũ sẽ xuất hiện vào tháng 8.
Trung Hiền (Vietnam+)
