Một trạm bơm nhiên liệu ở Bailleul, Pháp. (Nguồn: AFP/TTXVN) Trong những ngày qua, giá dầu thế giới tiếp tục giảm xuống các mức thấp kỷ lục mới sau khi Tổ chức Các nước xuất khẩu dầu mỏ (OPEC) quyết định tăng mức khai thác lên 31,5 triệu thùng/ngày sau cuộc họp ngày 4/12 (trước đó là 30 triệu thùng/ngày) trong khi nguồn cung trên thế giới vẫn đang dư thừa.
Giới chuyên gia quốc tế dự báo "vàng đen" sẽ chưa thể phục hồi trong năm tới.
Trong phiên giao dịch ngày 22/12, tại London (Anh) giá dầu Brent đã về mức 36 USD/thùng - mức thấp nhất kể từ năm 2004; giá dầu thô ngọt nhẹ (WTI) trên thị trường Mỹ có sự phục hồi nhẹ từ mức trên 34 USD/thùng về mức trên 36 USD/thùng nhưng vẫn ở mức thấp kể từ tháng 2/2009.
Theo giới chuyên gia, giá dầu thế giới sẽ tiếp tục thấp như hiện nay và thậm chí còn có thể giảm thêm về quanh ngưỡng 30 USD/thùng trong cả năm 2016.
Một trong những lý do cơ bản do nguồn cung dư thừa trong khi nhu cầu tiêu thụ dầu mỏ suy giảm và tình hình tăng trưởng kinh tế của thế giới không mấy khả quan.
Theo đánh giá, hiện mức cung đã vượt mức cầu khoảng trên 1 triệu thùng/ngày.
Báo cáo của Cơ quan Năng lượng quốc tế (IEA) mới nhất cho biết thị trường dầu thế giới còn "bão hòa" cho đến ít nhất là cuối năm 2016.
Tình trạng dư thừa nguồn cung trên thị trường dầu còn lớn và chưa thấy khả năng thị trường dầu đạt được sự cân bằng trong ngắn và trung hạn.
Việc OPEC vừa không đạt được đồng thuận trọng việc cắt giảm sản lượng mà còn phải quyết định nâng mức trần lên tới 31,5 triệu thùng/ngày đã khiến nguồn cung dầu thêm dồi dào.
Bản thân các nước OPEC cũng đang gặp nhiều khó khăn trong tăng trưởng kinh tế do nguồn thu từ xuất khẩu dầu chiếm tỉ trọng lớn trong thu ngân sách.
Các thành viên OPEC cũng lo ngại một khi cắt giảm sản xuất sẽ mất khách hàng truyền thống và bản thân các nước này cũng không tin tưởng lẫn nhau. Thêm vào đó, việc Iran đang dần khôi phục lại việc sản xuất và xuất khẩu dầu sau khi Mỹ và Phương Tây dần dỡ bỏ cấm vận cũng khiến nguồn cung dầu thêm dồi dào.
Ngoài ra, những tiến bộ trong công nghệ khai thác dầu đá phiến của Mỹ khiến chi phí sản xuất loại dầu này ngày càng thấp.
Giới chuyên gia dự báo ngành khai thác dầu đá phiến của Mỹ sẽ sớm cạnh tranh (về giá) với ngành khai thác dầu truyền thống hiện nay của các nước khác. Vì thế, Mỹ không những giảm việc nhập khẩu dầu mà sẽ sớm trở thành nhà xuất khẩu dầu trong tương lai.
Mặt khác, nhu cầu tiêu thụ dầu trên thế giới giảm do khoa học công nghệ phát triển khiến các nhà máy, máy móc, xe cộ tiêu thụ ít năng lượng hơn; sự phát triển các nguồn năng lượng mới; tình hình tăng trưởng kinh tế trên thế giới khá ảm đạm khi tăng trưởng kinh tế của Trung Quốc chậm lại, sự phục hồi kinh tế tại châu Âu còn khá mong manh cũng là nguyên nhân cơ bản khiến nhu cầu dầu giảm.
Một yếu tố khác cũng tác động lớn tới giá dầu thế giới là chính sách năng lượng mang động cơ chính trị của Mỹ.
Theo các nhà phân tích, Mỹ có thể đang cùng các đồng minh Phương Tây thao túng giá dầu nhằm nhiều mục đích.
Thứ nhất, đó là hỗ trợ tăng trưởng kinh tế. Theo một số đánh giá thì việc giá dầu xuống thấp như hiện nay sẽ kinh tế Mỹ tăng trưởng thêm 1% và mang lại thêm cho nền kinh tế Mỹ khoảng hơn 200 tỷ USD/năm.
Thứ hai, việc Mỹ trở thành nước không nhập khẩu dầu, từng bước tiến tới thành nước xuất khẩu dầu khiến Mỹ sẽ chủ động trong việc hoạch định chính sách đối nội, đối ngoại; không bị phụ thuộc vào các nước Arab nhiều bất ổn.
Thứ ba, giá dầu thấp sẽ tạo sức ép lên các nước xuất khẩu dầu lớn như Nga, Venezuela và cuối cùng là làm suy yếu nguồn cung cấp tài chính cho các lực lượng Hồi giáo cực đoan, nhất là tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng.
Điều này tác động tích cực tới cuộc chiến chống chủ nghĩa khủng bố lợi dụng đạo Hồi và cuộc chiến chống IS của Mỹ và Phương Tây./.
