Khai thác khoáng sản gây ô nhiễm phải đền bù thiệt hại về môi trường. (Ảnh: Hùng Võ/Vietnam+) Để đảm bảo yêu cầu khai thác khoáng sản có hiệu quả, góp phần bảo vệ môi trường và phát triển bền vững, Bộ Tài nguyên và Môi trường đang xây dựng Dự thảo Thông tư yêu cầu tổ chức, cá nhân tham gia hoạt động khai thác khoáng sản phải bồi thường các thiệt hại về môi trường do hoạt động khai thác, vận chuyển và chế biến khoáng sản gây ra.
Theo dự thảo Thông tư của Bộ Tài nguyên và Môi trường, các tổ chức, cá nhân khi tham gia vào hoạt động khai thác khoáng sản phải thực hiện các quy định về thủ tục, nội dung, tiến độ của Báo cáo đánh giá tác động môi trường, Kế hoạch bảo vệ môi trường, cải tạo phục hồi môi trường đã được phê duyệt.
Cùng với đó, khi thực hiện các dự án khai thác khoáng sản nằm ở thượng nguồn các hồ chứa nước thủy lợi và dân sinh, các công trình cấp nước thủy lợi, các hệ thống thủy văn khu vực (sông, suối, khe, lạch...), tổ chức, cá nhân tham gia hoạt động khai thác khoáng sản phải có biện pháp bảo đảm nguồn sinh thủy cho các công trình chứa, cấp nước, hệ thống thủy văn.
Đối với các dự án khai thác, chế biến khoáng sản đã để xảy ra hiện tượng đổ thải, xả nước thải chưa qua xử lý, lấn chiếm và các hành vi khác có ảnh hưởng đến các công trình thủy lợi, dân sinh và hệ thống thủy văn, thì tổ chức, cá nhân phải thực hiện các biện pháp khắc phục.
Trong lĩnh vực thăm dò, khai thác, chế biến khoáng sản, các tổ chức, cá nhân cũng phải chịu sự thanh tra, giám sát của các cơ quan quản lý Nhà nước về bảo vệ môi trường trong hoạt động của mình; có trách nhiệm bồi thường thiệt hại và chịu mọi phí tổn làm sạch môi trường theo đúng quy định hiện hành nếu gây ra suy thoái môi trường và sự cố môi trường.
Dự thảo cũng nêu rõ các hành vi bị nghiêm cấm trong hoạt động khai thác khoáng sản như: Cấm sử dụng đất sai mục đích; làm thoái hóa đất, ô nhiễm đất mà không có kế hoạch, biện pháp cải tạo, phục hồi; chôn lấp, đổ, xả các loại nước thải, chất thải nguy hại, bùn từ các trạm xừ lý nước, dầu mỡ thải, các loại hóa chất, dung môi, phụ gia trực tiếp xuống nền đất...
Các tổ chức, cá nhân tham gia vào hoạt động khai thác khoáng sản cũng phải có các biện pháp giảm thiểu bụi, tiếng ồn, chống cát bay, cát chảy trong quá trình khai thác, vận chuyển và chế biến khoáng sản; xây dựng khu đệm bằng cây xanh giữa khai trường và khu dân cư, lập hàng rào cây xanh dọc đường vận chuyển khoáng sản ngoài ranh giới mỏ.
Ngoài ra, dự thảo cũng đề cập đến việc các tổ chức, cá nhân có quyền khiếu nại với thủ trưởng cơ quan ra quyết định thanh tra về kết luận và biện pháp xử lý của Đoàn thanh tra hoặc thanh tra viên về bảo vệ môi trường.
Dự kiến, các quy định về quy chế bảo vệ môi trường trong hoạt động khai thác và chế biến khoáng sản nêu trên sẽ có hiệu lực trong năm 2014./.
