Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ trả lời phỏng vấn của báo chí. (Ảnh: Phương Hoa/TTXVN) "Để bảo đảm bền vững an toàn nợ công thì dứt khoát chúng ta phải khống chế trần nợ công không vượt quá 65% GDP, nợ Chính phủ không quá 55% và nợ nước ngoài của quốc gia không quá 55% cho đến tận năm 2020. Đây là quyết tâm của Chính phủ và đã được trình với Quốc hội," Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ đã trao đổi với báo chí như vậy bên hành lang Quốc hội ngày 22/10.
- Thưa Phó Thủ tướng, có ý kiến cho biết Chính phủ đề xuất nới trần nợ công để có dư địa mới cho đầu tư phát triển?
Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ: Vấn đề nới hay không nới trần nợ công đã được bàn thảo khá nhiều trong cả các nhà quản lý cũng như giới chuyên gia theo nguyên lý chung nhà đang nghèo, đất nước đang khó khăn chưa có của ăn của để phải đi vay để phát triển.
Nhiều người cũng nói rằng tại sao các nước phát triển nợ công hơn 100%, thậm chí 200% mà mình lại cứ chốt 65%. Cái này Chính phủ tính toán kỹ, đúng trần nợ công quan trọng nhưng không phải là tất cả. Khả năng trả nợ mới là quan trọng.
Theo thông lệ quốc tế, tỷ trọng nghĩa vụ của ngân sách Nhà nước trên thu ngân sách là trên 25% là rất khó khăn. Thực tế, năm 2015 nước ta đã là 27,4%, kể cả phần trực tiếp chi để trả nợ, phần vay để đảo nợ vì năm 2016- 2017 là đỉnh của nợ.
Để bảo đảm bền vững an toàn nợ công thì dứt khoát chúng ta phải khống chế trần nợ công là không vượt quá 65% GDP, nợ Chính phủ không quá 55% và nợ nước ngoài của quốc gia không quá 55% cho đến tận năm 2020. Đây cũng là quyết tâm của Chính phủ và đã trình với Quốc hội như thế.
Để bảo đảm được đất nước phát triển thì phải có thể chế để huy động được cao độ nguồn lực. Mọi người đều nói, kiều hối về cũng nhiều, ngoại tệ trong dân cũng nhiều, vàng trong dân cũng còn lắm thì bây giời Chính phủ đang đây đẩy mạnh khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo, doanh nghiệp thành lập nhiều lên thì đầu tư vào nhiều hơn, môi trường kinh doanh tốt hơn thì người dân sẵn sàng bỏ vốn ra để đầu tư, kinh doanh. Một đồng nhà nước bỏ ra đầu tư chỉ có tác dụng “mồi” thôi.
Tái cơ cấu đầu tư công thì phải nằm trong tái cơ cấu lại thu chi ngân sách và bảo đảm bền vững, an toàn nợ công. Ngân sách Nhà nước chỉ đầu tư vào những cái thiết yếu, quan trọng, có tính chất làm “mồi” và phấn đấu làm sao tỷ trọng đầu tư công trong tổng đầu tư của toàn xã hội giảm xuống. Thứ hai là hiệu quả đầu tư phải tăng lên. Đó là hai mục tiêu đặt ra trong tái cơ cấu đầu tư công thời gian tới.
Muốn như thế, phải làm bài bản khoa học, phải siết chặt kỷ luật tài khóa. Đồng thời phải coi tiết kiệm là quốc sách và siết chặt kỷ luật kỷ cương, cố gắng tăng thu để tăng chi mà chi tiêu là phải trong khả năng của nền kinh tế chứ không để lại cho đời sau. Vay nợ là phải trong khả năng trả nợ chứ dứt khoát không nới trần nợ công.
- Vấn đề bội chi hiện dưới mức kế hoạch đặt ra như vậy thì nợ công sẽ tăng lên, việc này khắc phục bằng cách nào thưa Phó Thủ tướng?
Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ: Thực tế, bội chi như năm nay Chính phủ đã đưa xuống mức rất thấp là 3,5% và như vậy tổng nguồn vốn cho đầu tư xây dựng cơ bản không được như mong muốn của các bộ, ngành, địa phương.
Bên cạnh đó, Chính phủ quyết tâm kiểm soát tổng bội chi tuyệt đối theo đúng con số Quốc hội đã quyết định. Tuy nhiên, nếu tăng trưởng kinh tế không đạt, hiện đang dự báo là 4,6 triệu tỷ đồng thì trần nợ công sẽ tăng lên. Do đó, còn có nguyên tắc bổ sung là nếu như các địa phương mà giảm thu thì phải điều chỉnh, giảm những khoản chi không cần thiết.
Trong thời gian tới cũng phải phấn đấu tăng thu ngân sách kể cả thu nội địa và thu thuế quan. Đối với thuế quan nhập khẩu phải siết chặt giá tính thuế, còn thu nội địa thì mở rộng cơ sở thuế bằng cách nâng dần tỷ trọng kinh tế phi chính thức đưa lên thành chính thức. Các hộ kinh doanh cố gắng đăng ký thành lập doanh nghiệp mới, đồng thời tăng cường chế độ chứng từ, hóa đơn trong lĩnh vực kinh tế ngoài quốc doanh…
- Xin trân trọng cảm ơn Phó Thủ tướng./.
